Wielkie rozszerzenie. 20 lat członkostwa Europy Środkowej w UE.
Autor: Polski Instytut Ekonomiczny
Data publikacji: 16/04/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Ekonomia | Polityka | Sprawy zagraniczne
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Wielkie rozszerzenie. 20 lat członkostwa Europy Środkowej w UE” analizuje wpływ przystąpienia państw Europy Środkowej do Unii Europejskiej na ich rozwój gospodarczy i społeczny. Dokument przedstawia wyniki badań dotyczących konwergencji, wskazując na zmniejszenie luki dochodowej między tymi krajami a zachodnią Europą. W szczególności, Polska odegrała kluczową rolę w wzroście udziału gospodarek regionu w unijnym PKB, co świadczy o dynamicznym rozwoju.
Raport podkreśla również wyzwania, przed którymi stoją państwa UE-8, takie jak redukcja luki technologicznej oraz zwiększenie liczby absolwentów kierunków STEM. Mimo postępów, region boryka się z niższym wskaźnikiem absolwentów w porównaniu do średniej unijnej, co może hamować dalszy rozwój.
W kontekście współpracy międzynarodowej, raport wskazuje na potrzebę wzmacniania ekonomicznej złożoności oraz poszukiwania unikalnych specjalizacji, co jest kluczowe dla integracji w globalnych łańcuchach wartości. Dokument dostarcza również danych dotyczących handlu, inwestycji oraz jakości życia, ukazując przemiany regionu i jego miejsce na europejskiej mapie. Wnioski płynące z raportu podkreślają znaczenie członkostwa w UE dla rozwoju społeczno-gospodarczego państw Europy Środkowej.
Wnioski
Wnioski
1. Korzyści z członkostwa w UE: Członkostwo w Unii Europejskiej przyniosło znaczące korzyści gospodarcze dla krajów Europy Środkowej, w tym wzrost inwestycji zagranicznych oraz poprawę dostępu do funduszy unijnych, co przyczyniło się do szybszego rozwoju infrastruktury i innowacji.
2. Transformacja cyfrowa: Wzrost liczby obywateli korzystających z e-administracji oraz rozwój cyfrowych usług publicznych wskazują na skuteczność działań podejmowanych w zakresie cyfryzacji. Ponad 16 milionów Polaków posiada profil zaufany, co świadczy o rosnącej akceptacji i zaufaniu do cyfrowych rozwiązań administracyjnych.
3. Wyzwania w aplikowaniu o fundusze: Polska, mimo dużego potencjału, znajduje się na końcu stawki w aplikowaniu o środki w ramach programu Horyzont 2020. Niska liczba wniosków na 1000 mieszkańców wskazuje na potrzebę zwiększenia efektywności i wsparcia w procesie aplikacyjnym, aby lepiej wykorzystać dostępne fundusze.
4. Zróżnicowanie regionalne: W kontekście konwergencji dochodowej, istnieje wyraźne zróżnicowanie pomiędzy krajami Europy Środkowej. Niektóre państwa, takie jak Słowenia i Estonia, osiągają lepsze wyniki w aplikowaniu o fundusze badawcze, co podkreśla potrzebę wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk w regionie.
5. Społeczny wymiar rozwoju: Wzrost poziomu życia, mierzony wskaźnikiem HDI, oraz działania na rzecz zwalczania ubóstwa wskazują na pozytywne zmiany społeczne, które są wynikiem integracji z UE. Warto jednak kontynuować wysiłki na rzecz poprawy jakości życia w mniej rozwiniętych regionach.
6. Ochrona środowiska i zrównoważony rozwój: W kontekście ochrony środowiska, raport podkreśla znaczenie zrównoważonego rozwoju jako kluczowego elementu polityki unijnej. Wspieranie inicjatyw proekologicznych oraz inwestycje w zieloną energię są niezbędne dla zapewnienia długoterminowej stabilności ekologicznej regionu.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmacnianie kompetencji cyfrowych: Należy zainwestować w programy edukacyjne i szkoleniowe, które zwiększą liczbę specjalistów ICT w regionie. Wspieranie kształcenia w dziedzinie technologii informacyjnej oraz promowanie kariery w sektorze cyfrowym mogą przyczynić się do podwojenia udziału specjalistów ICT w rynku pracy, co jest kluczowe dla dalszej cyfryzacji gospodarek krajów UE-8.
2. Zwiększenie aplikacji o fundusze badawcze: Krajowe instytucje powinny intensyfikować działania na rzecz zwiększenia liczby wniosków o dofinansowanie z programów badawczych, takich jak Horyzont 2020. Współpraca z uczelniami, instytutami badawczymi oraz sektorem prywatnym może przyczynić się do lepszego wykorzystania dostępnych funduszy i podniesienia innowacyjności w regionie.
3. Promowanie regionalnej specjalizacji: Władze lokalne i regionalne powinny identyfikować i wspierać obszary, w których ich gospodarki mogą osiągnąć przewagę konkurencyjną. Tworzenie strategii rozwoju opartej na regionalnych zasobach i potencjale może przyczynić się do wzrostu gospodarczego oraz zwiększenia zatrudnienia w kluczowych sektorach.
4. Zwiększenie zaufania do instytucji unijnych: Niezbędne jest prowadzenie działań mających na celu budowanie zaufania obywateli do instytucji Unii Europejskiej. Kampanie informacyjne oraz dialog społeczny mogą pomóc w wyjaśnieniu korzyści płynących z członkostwa w UE, co z kolei może wpłynąć na większe zaangażowanie obywateli w procesy demokratyczne.
5. Ochrona środowiska i zrównoważony rozwój: Władze powinny wdrażać polityki proekologiczne, które będą wspierać zrównoważony rozwój regionów. Inwestycje w odnawialne źródła energii oraz programy ochrony środowiska mogą przyczynić się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz ochrony zasobów naturalnych.
6. Wspieranie współpracy międzynarodowej: Należy promować współpracę między krajami regionu oraz z innymi państwami członkowskimi UE. Wspólne projekty, wymiana doświadczeń oraz koordynacja działań w obszarze polityki gospodarczej i społecznej mogą przyczynić się do lepszego wykorzystania potencjału regionu oraz wzmocnienia jego pozycji na europejskiej mapie.