Archipelag polskości – podsumowanie badań w średnich miastach w latach 2021 – 2023
Data publikacji: 01/01/2024
Tematyka: Gospodarka i rynek pracy | Polityka | Polityka społeczna | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument „Archipelag polskości…” przedstawia wyniki badań dotyczących średnich miast w Polsce, przeprowadzonych w latach 2021-2023 przez Fundację Polska Wielki Projekt. Analizuje on kryzys, z jakim borykają się te ośrodki, wskazując na ich społeczne, gospodarcze, kulturowe i polityczne aspekty. W obliczu odpływu kapitału i pracowników, średnie miasta stają w obliczu zapaści usług publicznych oraz rosnącej pauperyzacji mieszkańców. W dokumencie podkreślono, że średnie miasta nie znikną, a ich przyszłość jest kluczowa dla wielu grup społecznych, w tym osób starszych oraz tych, które nie mogą lub nie chcą się przeprowadzać.
Wskazano na potrzebę rewitalizacji tych ośrodków oraz na znaczenie polskości jako czynnika integrującego społeczności lokalne. Badania ujawniają również wpływ globalizacji na tożsamość narodową, co stanowi wyzwanie dla tradycyjnych wartości. Proponowane są reformy mające na celu wsparcie średnich miast, w tym rozwój lokalnych inicjatyw społecznych oraz poprawę jakości kształcenia poprzez wzmocnienie regionalnych uczelni. Dokument podkreśla, że walka o przyszłość średnich miast jest nie tylko kwestią ich rozwoju, ale także zachowania tożsamości narodowej i społecznej.
Wnioski
Wnioski
1. Średnie miasta w Polsce odgrywają kluczową rolę w zachowaniu równowagi społeczno-gospodarczej, jednak ich rozwój jest zagrożony przez procesy depopulacji oraz migrację młodzieży do większych ośrodków miejskich, co prowadzi do osłabienia lokalnych społeczności i ich potencjału.
2. Wysoka jakość infrastruktury komunikacyjnej, w tym modernizacja połączeń kolejowych i drogowych, jest niezbędna do zatrzymania negatywnych trendów demograficznych w średnich miastach. Dobre połączenia transportowe mogą przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności tych miejsc dla mieszkańców oraz inwestorów.
3. Współczesny kryzys średnich miast jest złożony i obejmuje aspekty społeczne, gospodarcze, kulturowe oraz polityczne. Wymaga to zintegrowanego podejścia do reform, które uwzględniają specyfikę lokalnych potrzeb i potencjałów.
4. Istnieje potrzeba aktywnej obrony średnich miast przez władze centralne, które powinny wprowadzać programy wsparcia i reform, mające na celu wzmocnienie ich pozycji w strukturze społeczno-gospodarczej kraju oraz promowanie lokalnej tożsamości.
5. Wzmacnianie tożsamości narodowej w średnich miastach wymaga zarówno oddolnych inicjatyw społecznych, jak i ogólnokrajowych programów, które będą promować wartości kulturowe i historyczne, a także integrować różnorodne grupy społeczne.
6. Uproszczenie przepisów dotyczących spółdzielni socjalnych może przyczynić się do rozwoju lokalnych inicjatyw społeczno-gospodarczych, co z kolei wzmocni więzi społeczne i poprawi jakość życia mieszkańców średnich miast.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie polityki ograniczenia liczby studentów na największych uczelniach w Polsce w celu poprawy jakości kształcenia. Należy promować mniejsze uczelnie regionalne, co przyczyni się do bardziej zrównoważonego rozkładu emigracji edukacyjnej oraz zatrzymania młodych ludzi w ich rodzinnych regionach.
2. Zainicjowanie programów rewitalizacji średnich miast, które uwzględniają zarówno aspekty społeczne, jak i gospodarcze. Należy skupić się na tworzeniu przestrzeni publicznych, które sprzyjają integracji społecznej oraz wspierają lokalne inicjatywy kulturalne i gospodarcze.
3. Uproszczenie przepisów dotyczących spółdzielni socjalnych, co ma na celu zwiększenie ich popularności i efektywności. Wsparcie dla tego typu działalności społeczno-gospodarczej może przyczynić się do aktywizacji lokalnych społeczności oraz stworzenia nowych miejsc pracy.
4. Wzmocnienie działań na rzecz budowania tożsamości narodowej w kontekście globalizacji. Należy rozwijać programy edukacyjne i kulturalne, które promują polskość oraz lokalne tradycje, szczególnie wśród młodzieży, aby przeciwdziałać erozji tradycyjnych wartości.
5. Zwiększenie inwestycji w infrastrukturę mieszkaniową, w tym rozwój Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych oraz budownictwa spółdzielczego. Tego rodzaju działania powinny odpowiadać na rosnące potrzeby mieszkańców średnich miast, zapewniając dostęp do przystępnych cenowo mieszkań.
6. Promowanie współpracy między lokalnymi samorządami a organizacjami pozarządowymi w celu realizacji projektów społecznych i gospodarczych. Taka kooperacja może przyczynić się do lepszego wykorzystania lokalnych zasobów oraz zwiększenia efektywności działań na rzecz rozwoju średnich miast.