Działania na rzecz odpowiedniej jakości powietrza w uzdrowiskach
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 19/08/2024
Tematyka: Ochrona zdrowia | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument przedstawia wyniki kontroli dotyczącej jakości powietrza w gminach uzdrowiskowych w Polsce w latach 2018–2022. Kontrolą objęto Ministerstwo Zdrowia, sześć gmin uzdrowiskowych, dwie jednostki uprawnione do wydawania świadectw klimatycznych badając m.in. czy gminy uzdrowiskowe podjęły działania pozwalające na poprawę jakości powietrza bądź jej utrzymanie na wymaganych poziomach i czy proces potwierdzania przez jednostki uprawnione przez Ministra Zdrowia, właściwości leczniczych klimatu w gminach uzdrowiskowych, w części dotyczącej stanu sanitarnego powietrza przebiegał prawidłowo i rzetelnie.
Wnioski
Wnioski
1. W ocenie NIK, działania wszystkich skontrolowanych podmiotów nie zapewniły optymalnych i bezpiecznych warunków do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego z uwagi na zbagatelizowanie problematyki niedostatecznej jakości powietrza na etapie potwierdzania statusu uzdrowisk oraz niewystarczającą skalę działań naprawczych gmin w latach 2018–2022 dotyczących redukcji niskiej emisji.
2. NIK ocenia negatywnie działania Ministra Zdrowia, który bezkrytycznie przyjmował dokumentację przedstawioną przez gminy uzdrowiskowe, w tym dokumenty przygotowane przez jednostki uprawnione do wydawania świadectw klimatycznych i w konsekwencji potwierdził bez żadnych dodatkowych warunków status wszystkich 12 objętych analizą uzdrowisk, mimo że nie spełniały one wymagań dotyczących jakości powietrza.
3. Skontrolowane gminy, po uzyskaniu aktualnego potwierdzenia statusu uzdrowiska, podejmowały w latach 2018–2022 działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji, ale nie miały one charakteru kompleksowego, a dodatkowo w części jednostek nie odpowiadały wymogom obowiązujących POP lub były realizowane nierzetelnie.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wystąpienie w trybie art. 44 ustawy uzdrowiskowej do gmin, które w dalszym ciągu nie spełniały wymagań dotyczących jakości powietrza o podjęcie działań koniecznych w celu przywrócenia warunków uzasadniających nadanie danemu obszarowi statusu uzdrowiska w terminie nie dłuższym niż pięć lat.
2. Weryfikacja obowiązujących przepisów prawa pod kątem wprowadzenia zmian obligujących właściwe jednostki do ograniczenia kierowania pacjentów do uzdrowisk niespełniających wymagań w stosunku do środowiska, w tym dotyczących jakości powietrza, z uwzględnieniem obowiązku określania w wymienionych sytuacjach – w decyzjach uzdrowiskowych lub pismach potwierdzających utrzymanie statusu uzdrowiska wydawanych przez Ministra Zdrowia – odpowiednich przeciwwskazań do kierowania pacjentów do danego uzdrowiska.
3. Zapewnienie wykorzystywania przez jednostki uprawnione do wydawania świadectw klimatycznych dostępnych informacji o jakości powietrza, z uwzględnieniem modelowania matematycznego oraz dokonywania oceny możliwości wykorzystania właściwości leczniczych klimatu w lecznictwie uzdrowiskowym z uwzględnieniem zanieczyszczenia powietrza.
4. Podjęcie współpracy z Ministrem Zdrowia w celu rozważenia możliwości stworzenia wyodrębnionego instrumentu finansowego zapewniającego wsparcie dla gmin uzdrowiskowych, wobec których Minister Zdrowia stwierdził nieprawidłowości związane z niespełnieniem warunków wskazanych w art. 34 ust. 1 pkt 2 lub 4 ustawy uzdrowiskowej, na realizację zadań mających na celu usunięcie tych nieprawidłowości w wyznaczonym przez Ministra Zdrowia okresie.
5. Zapewnienie przez Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego weryfikacji i poprawy wiarygodności danych ujmowanych w CEEB, dotyczących liczby źródeł ciepła na paliwo stałe, także przy współpracy z gminami.