Zaginieni na granicy polsko-białoruskiej. Pushbacki jako czynnik wymuszonych zaginięć.
Data publikacji: 01/08/2024
Tematyka: Bezpieczeństwo i obronność | Polityka | Polityka społeczna | Sprawy zagraniczne
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka dotyczący zaginięć na granicy polsko-białoruskiej analizuje problem znikających migrantów w kontekście kryzysu migracyjnego. Dokument wskazuje na niewystarczające działania organów ścigania w zakresie poszukiwań osób zaginionych, co prowadzi do poważnych nieprawidłowości, takich jak błędna kwalifikacja poziomu poszukiwań oraz brak odpowiednich procedur. Od września 2021 do kwietnia 2024 roku, Komenda Powiatowa Policji w Hajnówce przyjęła jedynie cztery zgłoszenia o zaginięciach migrantów, które nie zostały zaklasyfikowane do pierwszego poziomu poszukiwań, mimo alarmujących okoliczności.
Raport podkreśla również, że organizacje pozarządowe, mimo braku zaufania do instytucji, podejmowały własne działania poszukiwawcze, często z sukcesem, ale w trudnych warunkach. W ciągu ostatnich lat, liczba zgłoszeń zaginięć wzrosła, a do czerwca 2024 roku Fundacja odnotowała 57 nowych przypadków. Zjawisko to jest częścią szerszego kryzysu, który nie tylko dotyczy migracji, ale także nieefektywności polityki migracyjnej Unii Europejskiej. Raport wzywa do pilnych reform w systemie poszukiwań oraz do zapewnienia praw migrantów, aby zapobiec dalszym tragediom na granicy.
Wnioski
Wnioski
1. Niedostateczna dokumentacja działań Straży Granicznej: Praktyka polegająca na braku dokumentowania czynności związanych z zawracaniem cudzoziemców prowadzi do poważnych luk w dowodach. W rezultacie, twierdzenia bliskich osób zaginionych mogą być odrzucane z powodu braku wiarygodnych informacji, co podważa zaufanie do procedur stosowanych przez organy odpowiedzialne za ochronę granic.
2. Konieczność reform w procedurach poszukiwawczych: Obecny system poszukiwań osób zaginionych w Polsce, szczególnie w kontekście migracji, wymaga pilnych reform. Wnioski z kontroli Najwyższej Izby Kontroli wskazują na liczne nieprawidłowości, takie jak błędna kwalifikacja poziomu poszukiwania oraz niewłaściwe podejmowanie działań, co może prowadzić do dalszych zaginięć i braku identyfikacji ofiar.
3. Zwiększenie ochrony praw osób migrujących: W obliczu rosnącej liczby zaginięć migrantów, konieczne jest wprowadzenie skuteczniejszych mechanizmów ochrony praw osób migrujących. Wymaga to nie tylko zmian w praktykach działania służb, ale także aktywnego przeciwdziałania zjawisku wymuszonych zaginięć, które często są wynikiem militarizacji granic.
4. Współpraca międzynarodowa w zakresie poszukiwań: W kontekście migracji i zaginięć, istotne jest nawiązanie współpracy międzynarodowej, która umożliwi wymianę informacji oraz wspólne działania w zakresie poszukiwań osób zaginionych. Taka współpraca może przyczynić się do lepszej identyfikacji ofiar i wsparcia rodzin osób zaginionych.
5. Edukacja i szkolenia dla służb odpowiedzialnych za granice: W celu poprawy skuteczności działań związanych z poszukiwaniem osób zaginionych, niezbędne jest wprowadzenie programów edukacyjnych i szkoleń dla funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz Policji. Szkolenia powinny obejmować aspekty praw człowieka, procedury poszukiwawcze oraz techniki zbierania i dokumentowania dowodów.
6. Zwiększenie transparentności działań organów państwowych: W celu budowania zaufania społecznego oraz zapewnienia odpowiedzialności, konieczne jest zwiększenie transparentności działań organów odpowiedzialnych za ochronę granic i poszukiwania osób zaginionych. Regularne raportowanie o podejmowanych działaniach oraz ich wynikach może przyczynić się do lepszego monitorowania sytuacji i identyfikacji problemów.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie współpracy między służbami: Należy zintensyfikować współpracę pomiędzy Policją a Strażą Graniczną w zakresie wymiany informacji dotyczących osób zaginionych. Umożliwi to skuteczniejsze prowadzenie działań poszukiwawczych oraz zminimalizuje marnotrawstwo zasobów.
2. Szkolenia dla funkcjonariuszy: Wprowadzenie regularnych szkoleń dla funkcjonariuszy Policji i Straży Granicznej, które będą dotyczyć problematyki wymuszonych zaginięć oraz przyczyn przymusowej migracji. Szkolenia powinny obejmować również aspekty humanitarne oraz prawa człowieka, aby zwiększyć wrażliwość funkcjonariuszy na potrzeby migrantów.
3. Ułatwienie dostępu do pomocy humanitarnej: Konieczne jest wprowadzenie regulacji prawnych, które dekryminalizują udzielanie pomocy humanitarnej osobom przebywającym na terytorium Polski. Umożliwi to organizacjom pozarządowym oraz wolontariuszom skuteczniejsze działanie na rzecz osób w potrzebie.
4. Poprawa systemu zgłaszania zaginięć: Należy zaktualizować formularz zgłoszenia zaginięcia dostępny na stronie Policji, wprowadzając jego tłumaczenie na język angielski oraz inne języki, które mogą być użyteczne dla migrantów. Ułatwi to osobom z zagranicy zgłaszanie przypadków zaginięć.
5. Monitorowanie i ocena działań poszukiwawczych: Wprowadzenie systemu monitorowania i oceny działań poszukiwawczo-ratowniczych, aby zapewnić ich skuteczność i zgodność z obowiązującymi standardami. Regularne audyty powinny być przeprowadzane w celu identyfikacji obszarów wymagających poprawy.
6. Zwiększenie świadomości społecznej: Prowadzenie kampanii informacyjnych mających na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat problemu zaginięć w kontekście migracji. Edukacja społeczeństwa w zakresie praw migrantów oraz zagrożeń związanych z wymuszonymi zaginięciami może przyczynić się do większej empatii i wsparcia dla osób w trudnej sytuacji.