Transformacja energetyczna w Polsce. Edycja 2024.
Autor: Forum Energii
Data publikacji: 27/05/2024
Tematyka: Energetyka | Gospodarka i rynek pracy | Ochrona środowiska | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
W 2023 roku ceny energii elektrycznej na rynkach krajów sąsiednich spadły w porównaniu do kryzysowego roku 2022, kiedy to wysokie ceny gazu ziemnego oraz przestoje remontowe francuskich reaktorów jądrowych wpłynęły na wzrost kosztów. W Polsce obserwuje się dynamiczny wzrost udziału odnawialnych źródeł energii (OZE), co ogranicza przestrzeń dla mocy węglowych. Wzrost produkcji energii z OZE prowadzi do coraz większej ilości ograniczanej produkcji, co z kolei zwiększa ryzyko niezbilansowania systemu energetycznego.
Pomimo znaczącego spadku emisji CO2 w elektroenergetyce, tempo redukcji emisji w innych sektorach, takich jak transport, pozostaje niewystarczające. Polska zajmuje najniższe miejsce w Unii Europejskiej pod względem jednostkowej emisji CO2 z generacji energii elektrycznej, a 38% krajowych emisji gazów cieplarnianych pochodzi z produkcji energii i ciepła. W 2023 roku budżet Polski zyskał 24,7 miliarda złotych ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2, co od 2014 roku, po uwzględnieniu inflacji, daje łączną wartość 130 miliardów złotych. Redukcja emisji gazów cieplarnianych z energetyki wynosi 27,6% w porównaniu do 2005 roku.
Wnioski
Wnioski
1. Dywersyfikacja źródeł energii: Polska z powodzeniem zdywersyfikowała swoje źródła importu surowców energetycznych, eliminując całkowicie import gazu ziemnego i węgla kamiennego z Rosji. Wzrost importu gazu z Baltic Pipe oraz Terminala LNG, głównie z USA i Kataru, wskazuje na rosnącą niezależność energetyczną kraju.
2. Spadek krajowego wydobycia: Krajowe wydobycie węgla kamiennego oraz gazu ziemnego wykazuje znaczący spadek, co prowadzi do zwiększonej zależności Polski od importu energii. W ciągu ostatnich 10 lat wydobycie gazu ziemnego zmniejszyło się o 13%, co podkreśla potrzebę intensyfikacji działań na rzecz rozwoju krajowych źródeł energii odnawialnej.
3. Wzrost zużycia energii: Mimo spadku krajowej podaży energii, całkowite zużycie energii w Polsce wzrosło o 6,3% w latach 2013-2022. Wzrost ten jest wynikiem rosnącego popytu na przetworzone produkty energetyczne, co wskazuje na konieczność dostosowania strategii energetycznej do zmieniających się potrzeb gospodarki.
4. Zrównoważony rozwój OZE: Powolny rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) nie jest w stanie zaspokoić rosnącego zapotrzebowania na energię oraz rekompensować spadków w wydobyciu surowców kopalnych. Istnieje pilna potrzeba przyspieszenia inwestycji w OZE, aby zapewnić stabilność energetyczną i zredukować emisję CO2.
5. Zależność od importu paliw: Mimo postępów w dywersyfikacji źródeł, Polska wciąż pozostaje uzależniona od importu paliw, szczególnie LPG. W 2023 roku 5% importu ropy naftowej pochodziło z Rosji, co wskazuje na konieczność dalszego zmniejszania tej zależności poprzez rozwój lokalnych źródeł energii oraz alternatywnych dostawców.
6. Wyzwania związane z infrastrukturą: Wzrost zużycia energii oraz zmiany w strukturze importu i wydobycia stawiają przed Polską wyzwania związane z infrastrukturą energetyczną. Niezbędne są inwestycje w modernizację sieci przesyłowych oraz rozwój terminali LNG, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu i zapewnić bezpieczeństwo energetyczne kraju.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE): Należy intensyfikować działania na rzecz zwiększenia udziału OZE w krajowym miksie energetycznym. Rekomenduje się wprowadzenie zachęt finansowych oraz uproszczenie procedur administracyjnych dla inwestycji w energię słoneczną, wiatrową i biomasę, co przyczyni się do zwiększenia ich konkurencyjności na rynku.
2. Zwiększenie elastyczności systemu energetycznego: W obliczu rosnącego udziału OZE, kluczowe jest wprowadzenie rozwiązań zwiększających elastyczność systemu energetycznego. Rekomenduje się rozwój technologii magazynowania energii oraz inteligentnych sieci (smart grids), które umożliwią lepsze zarządzanie produkcją i konsumpcją energii.
3. Edukacja i wsparcie dla prosumentów: Należy zainicjować programy edukacyjne skierowane do prosumentów, które pomogą im w efektywnym wykorzystaniu OZE oraz w zarządzaniu własną produkcją energii. Wsparcie w zakresie doradztwa technicznego oraz finansowego może przyczynić się do zwiększenia liczby prosumentów i ich aktywności na rynku.
4. Integracja sektora transportu z systemem energetycznym: Rekomenduje się rozwój infrastruktury dla pojazdów elektrycznych oraz promowanie transportu publicznego opartego na OZE. Wspieranie inwestycji w stacje ładowania oraz zachęty do korzystania z transportu niskoemisyjnego mogą przyczynić się do redukcji emisji i poprawy jakości powietrza.
5. Zwiększenie efektywności energetycznej w przemyśle: Należy wdrożyć programy mające na celu poprawę efektywności energetycznej w sektorze przemysłowym. Rekomenduje się wprowadzenie norm i standardów, które będą promować innowacyjne technologie oraz praktyki oszczędzania energii, co przyczyni się do zmniejszenia zużycia energii i kosztów operacyjnych.
6. Współpraca międzynarodowa w zakresie transformacji energetycznej: Rekomenduje się aktywne uczestnictwo Polski w międzynarodowych inicjatywach i projektach dotyczących transformacji energetycznej. Współpraca z innymi krajami w zakresie wymiany doświadczeń, technologii oraz najlepszych praktyk może przyspieszyć proces transformacji i przyczynić się do osiągnięcia celów klimatycznych.