Raport Roczny 2023. Działalność Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki oraz ocena stanu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej w Polsce w 2023 r.
Autor: Państwowa Agencja Atomistyki
Data publikacji: 2024
Tematyka: Administracja publiczna | Energetyka | Infrastruktura | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
W 2023 roku w Polsce nie odnotowano żadnych zdarzeń radiacyjnych, a incydenty zarejestrowane na świecie nie miały wpływu na zdrowie ludzi ani na środowisko. Sytuacje, które wystąpiły, dotyczyły materiałów z podwyższoną mocą dawki promieniowania jonizującego, wykrytych przez bramki dozymetryczne obsługiwane przez Straż Graniczną. Krajowy Punkt Kontaktowy w Centrum do Spraw Zdarzeń Radiacyjnych działał nieprzerwanie, zapewniając monitoring sytuacji.
W zakresie radiometrii, Śląskie Centrum Radiometrii Środowiskowej Głównego Instytutu Górnictwa przeprowadziło analizy dotyczące skutecznych dawek obciążających, przyjmując różne założenia dotyczące czasu pracy. Maksymalna roczna dodatkowa dawka skuteczna związana z radonem wyniosła 21 mSv przy nominalnym czasie pracy 1800 godzin.
W 2023 roku przeprowadzono pięć kontroli dotyczących postępowania z odpadami promieniotwórczymi, a inspektorzy PAA analizowali raporty dotyczące zarządzania odpadami. W kontekście transportu materiałów promieniotwórczych, Straż Graniczna skutecznie przeciwdziałała nielegalnemu przywozowi substancji promieniotwórczych, wykorzystując nowoczesne urządzenia pomiarowe. W wyniku kontroli, w siedmiu przypadkach nie zezwolono na kontynuację transportów z powodu przekroczenia dopuszczalnych poziomów promieniowania.
Wnioski
Wnioski
1. Zarządzanie odpadami promieniotwórczymi: Raport wskazuje na konieczność ciągłego monitorowania i efektywnego zarządzania odpadami promieniotwórczymi, które powstają w wyniku działalności medycznej, przemysłowej oraz badawczej. Wyróżnienie różnych kategorii odpadów, takich jak nisko-, średnio- i wysokoaktywne, podkreśla potrzebę dostosowania metod ich składowania i utylizacji do poziomu aktywności promieniotwórczej, co jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego i środowiska.
2. Ochrona radiologiczna pracowników: W raporcie zauważono, że dzięki właściwej ochronie radiologicznej, większość pracowników kategorii A otrzymała dawki skuteczne nieprzekraczające 6 mSv rocznie. To świadczy o skuteczności wdrożonych procedur ochrony zdrowia pracowników narażonych na promieniowanie jonizujące, co powinno być kontynuowane i rozwijane w celu dalszego minimalizowania ryzyka.
3. Edukacja i komunikacja społeczna: Istotnym elementem działalności Agencji jest prowadzenie działań informacyjnych dotyczących promieniowania jonizującego oraz jego wpływu na zdrowie i środowisko. Wzmacnianie komunikacji z społeczeństwem oraz edukacja w zakresie bezpieczeństwa jądrowego są kluczowe dla budowania zaufania społecznego oraz zwiększania świadomości na temat zagrożeń związanych z promieniowaniem.
4. Przestrzeganie norm prawnych: Raport podkreśla znaczenie przestrzegania krajowych i międzynarodowych norm prawnych dotyczących ochrony radiologicznej. Ustawa – Prawo atomowe oraz inne regulacje stanowią fundament dla działań Agencji, co wskazuje na potrzebę ich ciągłej aktualizacji i dostosowywania do zmieniających się warunków technologicznych i społecznych.
5. Analiza przypadków przekroczenia dawek: W przypadku przekroczenia rocznych limitów dawek promieniowania, konieczne jest szczegółowe analizowanie warunków pracy oraz przyczyn narażenia. Taka analiza pozwala na identyfikację potencjalnych zagrożeń i wdrożenie odpowiednich działań korygujących, co jest kluczowe dla poprawy bezpieczeństwa w miejscach pracy.
6. Współpraca z organami administracyjnymi: Efektywne zapewnienie bezpieczeństwa jądrowego wymaga współpracy z organami administracji rządowej i samorządowej. Wspólne działania w zakresie badań naukowych oraz wymiany informacji są niezbędne do skutecznego zarządzania ryzykiem związanym z promieniowaniem i ochroną radiologiczną, co przyczynia się do ogólnego bezpieczeństwa społeczeństwa.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie procedur oceny lokalizacji obiektów jądrowych: Zaleca się opracowanie i wdrożenie szczegółowych wytycznych dotyczących przeprowadzania wstępnej oceny terenu przeznaczonego pod lokalizację obiektów energetyki jądrowej. Powinny one uwzględniać nie tylko aspekty techniczne, ale także środowiskowe i społeczne, aby zapewnić kompleksową analizę potencjalnych zagrożeń.
2. Zwiększenie transparentności w procesie wydawania zezwoleń: Rekomenduje się, aby proces opiniowania zezwoleń na działalność związaną z narażeniem na promieniowanie jonizujące był bardziej przejrzysty. Wprowadzenie publicznych konsultacji oraz dostępności informacji dla społeczności lokalnych może zwiększyć zaufanie społeczne i zaangażowanie obywateli w procesy decyzyjne.
3. Edukacja i szkolenia w zakresie ochrony radiologicznej: Należy zainwestować w programy edukacyjne i szkoleniowe dla pracowników oraz społeczności lokalnych dotyczące zasad bezpieczeństwa radiologicznego. Wzmacnianie świadomości na temat promieniowania jonizującego oraz sposobów jego ograniczania może przyczynić się do lepszego zarządzania ryzykiem.
4. Optymalizacja zarządzania odpadami promieniotwórczymi: Rekomenduje się opracowanie i wdrożenie nowoczesnych metod przetwarzania oraz składowania odpadów promieniotwórczych. Należy dążyć do minimalizacji ich objętości oraz zapewnienia odpowiednich warunków przechowywania, aby skutecznie izolować odpady od ludzi i środowiska.
5. Współpraca międzynarodowa w zakresie nadzoru jądrowego: Należy kontynuować i rozwijać współpracę z międzynarodowymi organizacjami oraz krajami posiadającymi rozwinięte programy energetyki jądrowej. Udział w międzynarodowych projektach i wymiana doświadczeń mogą przyczynić się do podniesienia standardów bezpieczeństwa i efektywności nadzoru jądrowego w Polsce.
6. Regularne przeglądy i aktualizacja przepisów prawnych: Rekomenduje się przeprowadzanie regularnych przeglądów obowiązujących przepisów prawnych dotyczących energetyki jądrowej oraz ochrony radiologicznej. Wprowadzenie mechanizmów monitorowania i aktualizacji regulacji w odpowiedzi na zmieniające się warunki technologiczne i społeczne jest kluczowe dla zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa.