Plan transformacji energetycznej Rybnika do 2040 r.
Autor: Forum Energii
Data publikacji: 02/10/2024
Tematyka: Energetyka | Ochrona środowiska | Polityka społeczna | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport dotyczący transformacji energetycznej Rybnika do 2040 roku podkreśla znaczenie planowania działań na poziomie lokalnym oraz wsparcia ze strony rządu. Wskazuje na konieczność aktualizacji dokumentów strategicznych, aby wyznaczyć ambitniejsze cele w zakresie redukcji emisji CO2 i poprawy jakości powietrza. Obecna Polityka energetyczna Polski do 2040 roku, ograniczająca się do wycofania węgla z gospodarstw domowych i redukcji emisji gazów cieplarnianych o 30% do 2030 roku, jest niewystarczająca.
Analiza przedstawia cztery scenariusze transformacji energetycznej Rybnika: brak inwestycji, minimum, limitacja emisji oraz limitacja węgla i gazu. Scenariusz „brak inwestycji” ilustruje konsekwencje zaniechania działań, podczas gdy „minimum” pokazuje efekty wynikające z realizacji uchwały antysmogowej. Scenariusz „limitacja emisji” zakłada redukcję CO2 o 80% do 2037 roku oraz eliminację smogu.
Rekomendacje dla rządu obejmują stworzenie długoterminowej strategii niskoemisyjnego rozwoju, co jest kluczowe dla wsparcia samorządów w realizacji celów ekologicznych. Współpraca między rządem a lokalnymi władzami jest niezbędna, aby skutecznie przeprowadzić transformację energetyczną, przynosząc korzyści zarówno mieszkańcom, jak i środowisku.
Wnioski
Wnioski
1. Wysoka efektywność energetyczna budynków publicznych: Rybnik osiągnął znaczący postęp w zakresie efektywności energetycznej, z 33% budynków użyteczności publicznej należących do dwóch najwyższych klas efektywności. To wskazuje na skuteczność dotychczasowych inwestycji w termomodernizację, co może stanowić wzór do naśladowania dla innych miast w Polsce.
2. Potrzeba modernizacji lokalnych sieci ciepłowniczych: Aby zapewnić konkurencyjność zbiorowego zaopatrzenia w ciepło w stosunku do indywidualnych systemów grzewczych, konieczne jest przeprowadzenie modernizacji lokalnych sieci ciepłowniczych oraz wymiana głównych źródeł ciepła. To kluczowy krok w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców oraz redukcji emisji zanieczyszczeń.
3. Zwiększenie kompetencji w pozyskiwaniu funduszy: Transformacja energetyczna wymaga znacznych nakładów finansowych, szacowanych na około 455 mln zł. W związku z tym, kluczowe jest wzmocnienie kompetencji miasta w zakresie pozyskiwania funduszy zewnętrznych oraz zatrudnienie specjalistów, co umożliwi skuteczniejsze wykorzystanie dostępnych dotacji i mechanizmów finansowych.
4. Brak danych jako bariera w planowaniu: Niedostateczna ilość danych dotyczących źródeł ciepła w budynkach znacząco utrudnia planowanie działań związanych z transformacją energetyczną. W celu poprawy sytuacji, miasto powinno zainicjować kampanię informacyjną oraz przeprowadzić kontrole w budynkach, które nie złożyły deklaracji w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).
5. Scenariusze transformacji energetycznej: Opracowane scenariusze transformacji energetycznej Rybnika wskazują na różnorodne podejścia do redukcji emisji CO2 oraz poprawy jakości powietrza. W szczególności, scenariusz limitacji emisji, zakładający 80% redukcję w stosunku do 1990 roku, wymaga ambitnych działań i inwestycji, co podkreśla potrzebę strategicznego planowania.
6. Rola Centrum Zielonej Energii: Miejska spółka Centrum Zielonej Energii może odegrać kluczową rolę w transformacji energetycznej Rybnika poprzez budowę instalacji przetwarzania odpadów oraz biogazowni. Inicjatywy te mogą przyczynić się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia lokalnej produkcji energii odnawialnej, co jest niezbędne dla zrównoważonego rozwoju miasta.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Utworzenie platformy wymiany wiedzy: Należy zainicjować formalną platformę dialogu między rządem a samorządami, która umożliwi wymianę doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie poprawy jakości powietrza oraz ochrony klimatu. Taka platforma powinna mieć charakter interdyscyplinarny i być dostępna dla wszystkich ministerstw oraz instytucji krajowych, co pozwoli na lepsze kształtowanie programów wsparcia.
2. Zwiększenie finansowania dla transformacji energetycznej: Rekomenduje się, aby rząd zapewnił odpowiednie mechanizmy finansowe, które umożliwią miastom, takim jak Rybnik, skuteczne wykorzystanie dostępnych funduszy na cele klimatyczne i energetyczne. W szczególności, należy skoncentrować się na wsparciu projektów związanych z odnawialnymi źródłami energii oraz efektywnością energetyczną budynków.
3. Wzmocnienie kompetencji lokalnych: Miasta powinny inwestować w rozwój kompetencji swoich pracowników w zakresie pozyskiwania funduszy oraz zarządzania projektami transformacji energetycznej. Zatrudnienie wyspecjalizowanych ekspertów pomoże w efektywnym planowaniu i realizacji inwestycji, a także w korzystaniu z mechanizmów pozadotacyjnych, takich jak partnerstwa publiczno-prywatne.
4. Opracowanie długoterminowej strategii niskoemisyjnej: Rekomenduje się, aby Polska przyjęła długoterminową strategię niskoemisyjnego rozwoju, która wyznaczy jasne cele i kierunki działań w zakresie transformacji energetycznej. Strategia ta powinna uwzględniać specyfikę lokalnych uwarunkowań oraz potrzeby miast, co pozwoli na skuteczniejsze wdrażanie polityki energetycznej.
5. Zwiększenie transparentności działań: Wszelkie działania podejmowane w ramach transformacji energetycznej powinny być transparentne i otwarte dla społeczności lokalnych. Regularne raportowanie postępów oraz angażowanie mieszkańców w procesy decyzyjne zwiększy zaufanie do podejmowanych działań i zachęci do aktywnego uczestnictwa w transformacji.
6. Edukacja i kampanie informacyjne: Należy przeprowadzić kampanie informacyjne skierowane do mieszkańców, które zwiększą świadomość na temat korzyści płynących z transformacji energetycznej oraz dostępnych programów wsparcia. Edukacja w zakresie efektywności energetycznej i ochrony środowiska jest kluczowa dla mobilizacji społeczności lokalnych do działania na rzecz czystszego powietrza i zrównoważonego rozwoju.