Dwie dekady modernizacji. Rola Funduszy Europejskich w polskiej infrastrukturze energetycznej
Autor: Polski Instytut Ekonomiczny
Data publikacji: 08/05/2024
Tematyka: Energetyka | Infrastruktura | Ochrona środowiska | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument „Dwie dekady modernizacji. Rola Funduszy Europejskich w polskiej infrastrukturze energetycznej” przedstawia znaczenie funduszy unijnych w transformacji energetycznej Polski w latach 2004-2023. Całkowite transfery z Unii Europejskiej wyniosły 1115,6 mld PLN, z czego 75% stanowiły dotacje z funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. W tym okresie Polska otrzymała 55 mld PLN na cele energetyczne, a największym beneficjentem była zachodniopomorska, która uzyskała 12,5 mld PLN.
Województwo zachodniopomorskie wyróżnia się najwyższymi dotacjami na mieszkańca, osiągając wartość blisko 2100 PLN. Inwestycje w regionie obejmują m.in. budowę Terminalu Regazyfikacyjnego Skroplonego Gazu Ziemnego w Świnoujściu oraz modernizację linii energetycznych. Wartości dotacji na projekty termomodernizacyjne w zachodniopomorskim były jednak niższe, wynosząc poniżej 0,5 mld PLN.
Dokument podkreśla również znaczenie funduszy europejskich dla poprawy efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej, w tym szpitali i szkół, na które przeznaczono blisko 8 mld PLN. Publikacja stanowi istotne źródło informacji na temat wpływu funduszy unijnych na rozwój infrastruktury energetycznej w Polsce, wskazując na kluczowe inwestycje i ich znaczenie dla transformacji energetycznej kraju.
Wnioski
Wnioski
1. W latach 2004-2024 Polska pozyskała znaczące środki z Funduszy Europejskich, które wyniosły łącznie 55 miliardów PLN na cele energetyczne, co miało kluczowy wpływ na transformację sektora energetycznego w kraju, w tym na rozwój odnawialnych źródeł energii.
2. Wysoki poziom dotacji z Funduszy Europejskich, sięgający 53-67% w niektórych województwach, przyczynił się do realizacji projektów termomodernizacyjnych oraz poprawy efektywności energetycznej, co jest szczególnie istotne w kontekście zrównoważonego rozwoju i redukcji emisji CO2.
3. Inwestycje w infrastrukturę energetyczną, takie jak budowa Terminalu Regazyfikacyjnego Skroplonego Gazu Ziemnego w Świnoujściu oraz modernizacja sieci przesyłowych, stanowią kluczowe elementy strategii energetycznej Polski, wspierając zarówno bezpieczeństwo energetyczne, jak i rozwój gospodarczy regionów.
4. Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej, z 3% w 2004 roku do 27% w 2023 roku, ilustruje postępującą transformację energetyczną, która nie byłaby możliwa bez wsparcia finansowego z Unii Europejskiej.
5. W kontekście efektywności energetycznej, znaczące środki przeznaczone na termomodernizację budynków użyteczności publicznej, takie jak szpitale i szkoły, wskazują na rosnącą świadomość społeczną oraz potrzebę inwestycji w zrównoważony rozwój infrastruktury.
6. Planowane alokacje funduszy na lata 2021-2027, przekraczające 14,5 miliarda PLN, koncentrują się na budowie morskich farm wiatrowych, co podkreśla strategiczne podejście Polski do rozwoju sektora energii odnawialnej oraz jej ambicje w zakresie zrównoważonego rozwoju i innowacji technologicznych.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie wsparcia dla projektów termomodernizacyjnych: Należy zwiększyć alokację funduszy unijnych na programy termomodernizacji budynków, szczególnie w regionach o niskim poziomie dotacji. Skoncentrowanie się na poprawie efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej przyczyni się do zrównoważonego rozwoju oraz obniżenia kosztów energii dla gospodarstw domowych.
2. Promowanie inwestycji w odnawialne źródła energii: Rekomenduje się intensyfikację działań na rzecz rozwoju morskich farm wiatrowych oraz instalacji fotowoltaicznych. Wsparcie dla innowacyjnych technologii w sektorze OZE powinno być priorytetem, aby Polska mogła stać się liderem w produkcji energii odnawialnej w regionie.
3. Zwiększenie dostępności informacji o funduszach: Należy opracować i wdrożyć programy informacyjne skierowane do samorządów oraz przedsiębiorstw, które ułatwią dostęp do informacji o możliwościach pozyskania funduszy unijnych. Edukacja w zakresie aplikowania o dotacje oraz zarządzania projektami jest kluczowa dla efektywnego wykorzystania dostępnych środków.
4. Wspieranie współpracy międzysektorowej: Rekomenduje się promowanie partnerstw między sektorem publicznym, prywatnym oraz organizacjami pozarządowymi w celu realizacji projektów energetycznych. Współpraca ta może przyczynić się do lepszego wykorzystania zasobów oraz wymiany wiedzy i doświadczeń, co zwiększy efektywność realizowanych inwestycji.
5. Monitorowanie i ocena efektywności inwestycji: Należy wprowadzić systematyczne monitorowanie oraz ocenę efektów realizowanych projektów finansowanych z funduszy unijnych. Regularne analizy pozwolą na identyfikację najlepszych praktyk oraz obszarów wymagających poprawy, co przyczyni się do lepszego zarządzania funduszami w przyszłości.
6. Zwiększenie wsparcia dla innowacji w sektorze energetycznym: Warto zainwestować w badania i rozwój technologii związanych z efektywnością energetyczną oraz odnawialnymi źródłami energii. Wspieranie innowacyjnych rozwiązań technologicznych przyczyni się do modernizacji sektora energetycznego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki na rynku europejskim.