Co po węglu? Górnicy o klimacie, transformacji i przyszłości
Autor: Instytut Spraw Publicznych
Data publikacji: 01/2022
Tematyka: Energetyka | Gospodarka i rynek pracy
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport ,, Co po węglu? Górnicy o klimacie, transformacji i przyszłości’’ powstał w oparciu o analizę opinii 300 pracowników czynnych kopalni z Górnego Śląska i wschodniej Wielkopolski oraz 15 wywiadów pogłębionych z górnikami z Górnego Śląska, wschodniej Wielkopolski i Bełchatowa. Celem opracowania było lepsze zrozumienie, z czym górnicy mierzą się jako ludzie, ale i jako grupa zawodowa, poznanie ich planów, oczekiwań wobec władz w związku z planem wygaszania wydobycia węgla, a także jak najlepsze przygotowanie transformacji regionów węglowych oraz uwzględnienie głosu pracowników sektora górniczego w projektowanych działaniach władz.
Wnioski
Wnioski
- rządowi nie ufa aż 81% górników; większym zaufaniem cieszy się Unia Europejska, władze lokalne i związki zawodowe;
- ponad 70% pracowników kopalń czuje się niewystarczająco informowana o planowanych działaniach władz i pracodawców związanych z transformacją energetyczną, jak i o możliwościach uzyskania pomocy (najbardziej niedoinformowaną grupą są górnicy z Wielkopolski – twierdzą, że pracodawca nie przedstawił im planów wygaszania wydobycia i redukcji zatrudnienia);
- polityka władz krajowych, jej chaotyczność, niekonsekwencja, nieprzewidywalność i brak dobrego planu – to najważniejsze przeszkody jakie dostrzegają górnicy we wdrażaniu transformacji
- wojna w Ukrainie i kryzys energetyczny zwiększają niepewność co do przyszłości górnictwa i utrzymania przyjętych już decyzji wygaszania sektora węglowego
- 70% uczestników badania uważa, że głos sektora górniczego nie jest słuchany ani uwzględniany w planach transformacji energetycznej
- 67% górników jest zdania, że polska gospodarka jest nadmiernie uzależniona od węgla, górnicy popierają rozwój odnawialnych źródeł energii, ale jednocześnie uznają, że z powodu przez zaniedbań w energetyce bezpieczeństwo energetyczne Polski będzie mogło być zagwarantowane tylko dzięki paliwom kopalnym;
- ponad 70% górników uznaje swoje kwalifikacje za przydatne w pracy poza górnictwem, prawie jedna trzecia z nich planuje się przekwalifikować
- 63% górników uznaje, że przeciwdziałanie zmianom klimatu powinno być jednym z najważniejszych celów Unii Europejskiej i podobna wielkością grupa uważa, że koszty szkód wynikających z globalnego ocieplenia będą wyższe niż koszty zielonej transformacji
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
- skuteczna pomoc dla górników, którzy nie mają szans na dopracowanie do emerytury ani na emeryturę pomostową, a także dla tych, którzy nie mają możliwości kontynuowania drogi zawodowej poza górnictwem
- indywidualne dopasowane wsparcie dla górników w zdobyciu kwalifikacji adekwatnych do potrzeb rynku pracy
- dobre przygotowanie i konsekwencja władz krajowych w realizacji planów zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju i budowy potencjału regionów po wygaszeniu górnictwa
- przeprowadzenie sprawiedliwej transformacji energetycznej w Bełchatowie, na którą obecnie brak jest pomysłu (otwarte złoża węgla wyczerpią się tam już za ok. 10 lat)