Zarządzanie i finanse publiczne – podsumowanie cyklu badawczego Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR.
Data publikacji: 01/05/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Cyfryzacja | Prawo | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Zarządzanie i finanse publiczne…” przedstawia wyniki badań dotyczących strategii rozwoju lokalnego w 19 średnich i dużych miastach w Polsce, przeprowadzonych w latach 2010–2020. Analiza ujawnia znaczną różnorodność dokumentów strategicznych, zarówno pod względem objętości, jak i struktury. Wiele strategii ogranicza się do ogólnych celów i aspiracji, co sprawia, że nie stanowią one solidnej podstawy do podejmowania konkretnych decyzji zarządczych. Tylko pięć z badanych urzędów potrafiło dokładnie ocenić realizację założonych celów, co wskazuje na brak skutecznego monitoringu i ewaluacji.
Raport krytycznie ocenia również procesy dialogu obywatelskiego, które często nie przekładają się na realny wpływ mieszkańców na kształt strategii. Wskazuje na potrzebę większej transparentności oraz lepszego wykorzystania wyników monitoringu. Dodatkowo, analiza cyfryzacji administracji ujawnia, że wiele e-usług wymaga osobistego stawienia się w urzędzie, co ogranicza ich efektywność. W 60% miast brak jest strategicznych dokumentów dotyczących cyfryzacji, co hamuje postęp w tym obszarze. Raport podkreśla konieczność systemowego podejścia do cyfryzacji oraz lepszego planowania strategicznego, aby poprawić jakość zarządzania w miastach.
Wnioski
Wnioski
1. Wiele strategii rozwoju lokalnego w miastach charakteryzuje się brakiem szczegółowych opisów dotyczących sposobu ich wdrażania, co prowadzi do trudności w monitorowaniu i ewaluacji postępów. Niezbędne jest wprowadzenie jasnych wskaźników i odpowiedzialności za realizację celów, aby zapewnić skuteczność działań.
2. Istnieje znacząca różnorodność w zakresie objętości i struktury dokumentów strategicznych, co może wpływać na ich użyteczność i spójność. Wskazuje to na potrzebę ujednolicenia standardów opracowywania strategii, aby ułatwić ich porównywanie i implementację.
3. Dialog obywatelski, który towarzyszy tworzeniu strategii, często nie przekłada się na realny wpływ mieszkańców na ostateczny kształt dokumentów. Wymagana jest większa transparentność w procesach konsultacyjnych oraz lepsze wykorzystanie zebranych opinii, aby zwiększyć zaangażowanie społeczności lokalnych.
4. Wysoki odsetek miast nie posiada strategicznych dokumentów dotyczących cyfryzacji, co wskazuje na niedostateczne podejście do modernizacji administracji publicznej. Konieczne jest opracowanie kompleksowych strategii cyfryzacji, które zintegrowałyby różne e-usługi i poprawiły dostępność informacji dla mieszkańców.
5. Wiele strategii rozwoju lokalnego ma charakter aspiracyjny i służy głównie do pozyskiwania funduszy zewnętrznych, a nie jako podstawy do podejmowania konkretnych decyzji zarządczych. Wymaga to przemyślenia roli tych dokumentów w procesie planowania i ich realnej funkcji w zarządzaniu miastami.
6. Zidentyfikowane problemy związane z przestrzennym charakterem strategii wskazują na potrzebę uwzględnienia lokalnych kontekstów i konfliktów w planowaniu. Strategiczne dokumenty powinny być bardziej zróżnicowane i dostosowane do specyficznych potrzeb oraz warunków danego obszaru, aby skuteczniej odpowiadały na wyzwania rozwojowe.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie systematycznego monitoringu i ewaluacji strategii rozwoju lokalnego, który powinien obejmować jasne określenie odpowiedzialności za realizację poszczególnych działań oraz zastosowanie mierników i wskaźników efektywności. Taki system pozwoli na bieżące śledzenie postępów oraz identyfikację obszarów wymagających korekty.
2. Zwiększenie transparentności procesów dialogu obywatelskiego poprzez publikację wyników konsultacji społecznych oraz ich wpływu na ostateczny kształt strategii. Umożliwi to mieszkańcom oraz interesariuszom lepsze zrozumienie, w jaki sposób ich opinie są uwzględniane w procesie planowania.
3. Opracowanie i wdrożenie standardów dotyczących jakości dokumentów strategicznych, które powinny obejmować zarówno ich zawartość merytoryczną, jak i sposób prezentacji. Ujednolicenie tych standardów przyczyni się do poprawy czytelności i użyteczności strategii dla decydentów oraz obywateli.
4. Promowanie współpracy międzysektorowej poprzez organizację warsztatów i szkoleń dla urzędników, samorządowców oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych. Tego rodzaju inicjatywy mogą wspierać wymianę doświadczeń oraz najlepszych praktyk w zakresie planowania i wdrażania polityk miejskich.
5. Zwiększenie zaangażowania ekspertów w proces tworzenia strategii rozwoju lokalnego, co pozwoli na lepsze wykorzystanie wiedzy i danych w podejmowaniu decyzji. Eksperci powinni być zapraszani do współpracy na etapie diagnozy oraz formułowania celów strategicznych.
6. Wprowadzenie systemu rekomendacji dla miast dotyczącego doboru odpowiednich narzędzi i metod oceny efektów realizacji strategii. Taki system powinien być oparty na najlepszych praktykach oraz dostosowany do specyfiki lokalnych uwarunkowań, co ułatwi skuteczne zarządzanie politykami miejskimi.