Ukrainę ogarnia mrok. Jak zapobiec najczarniejszemu scenariuszowi dla ukraińskiej energetyki
Autor: Forum Energii
Data publikacji: 01/07/2024
Tematyka: Energetyka | Polityka | Sprawy zagraniczne
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Analiza autorstwa Macieja Zaniewicza przedstawia krytyczny stan ukraińskiej energetyki w obliczu rosyjskiej inwazji. W wyniku ataków, które rozpoczęły się w październiku 2022 roku, Ukraina dysponuje jedynie jedną czwartą mocy wytwórczej sprzed wojny, co przekłada się na poważne problemy z dostawami energii. Obecnie kraj ma około 10 GW mocy, w porównaniu do 40 GW przed konfliktem, co skutkuje deficytem energii, szczególnie w okresach szczytowego zapotrzebowania.
Rosyjskie ataki koncentrują się na infrastrukturze energetycznej, co prowadzi do planowych wyłączeń prądu i ograniczeń w dostawach. W obliczu nadchodzącej zimy, Ukraina stoi przed ryzykiem braku dostępu do energii elektrycznej, ciepła i wody. Wsparcie międzynarodowe, w tym z Polski, umożliwiło częściową odbudowę zniszczonych stacji elektroenergetycznych, jednak proces ten napotyka liczne trudności, takie jak brak odpowiednich komponentów oraz ryzyko kolejnych ataków.
Zaniewicz podkreśla konieczność wdrożenia skutecznych rozwiązań, które mogą zminimalizować ryzyko katastrofy humanitarnej, a także wskazuje na potrzebę mobilizacji finansowej i zasobów do dalszej odbudowy ukraińskiej energetyki.
Wnioski
Wnioski
1. Degradacja infrastruktury energetycznej: Rosyjskie ataki na ukraińską infrastrukturę energetyczną, które rozpoczęły się w październiku 2022 roku, doprowadziły do znacznego osłabienia systemu elektroenergetycznego. Zniszczenie stacji elektroenergetycznych, a nie elektrowni, uniemożliwiło efektywny podział i przesył energii, co skutkuje koniecznością wprowadzenia planowych wyłączeń prądu.
2. Niedobór mocy wytwórczej: Na koniec maja 2023 roku Ukraina dysponowała jedynie około 10 GW mocy wytwórczej, co stanowi zaledwie 25% przedwojennego poziomu. W obliczu rosnącego zapotrzebowania na energię, które w zimie wynosi około 16 GW, kraj zmaga się z chronicznym deficytem, co wymusza na operatorze systemu stosowanie obszarowych wyłączeń prądu.
3. Zagrożenie humanitarne: Długotrwałe braki w dostawach energii elektrycznej prowadzą do poważnych konsekwencji humanitarnych, w tym braku ogrzewania i dostępu do bieżącej wody. Sytuacja ta może skutkować masowymi migracjami ludności w poszukiwaniu schronienia oraz dostępu do podstawowych usług.
4. Potrzeba wsparcia międzynarodowego: W obliczu kryzysu energetycznego, Ukraina wymaga pilnego wsparcia ze strony państw UE, w tym Polski, w zakresie odbudowy i zabezpieczenia istniejącego systemu elektroenergetycznego. Kluczowe jest usunięcie wąskich gardeł w interkonektorach oraz zwiększenie zdolności przesyłowych, co umożliwi import energii z Europy.
5. Wyzwania w odbudowie infrastruktury: Odbudowa zniszczonej infrastruktury energetycznej napotyka liczne trudności, w tym brak niezbędnych komponentów oraz ryzyko kolejnych ataków podczas prac remontowych. Dodatkowo, mobilizacja do wojska oraz emigracja ograniczają dostępność siły roboczej, co hamuje proces naprawy.
6. Zrównoważony rozwój źródeł energii: W kontekście kryzysu energetycznego, Ukraina powinna skupić się na zwiększeniu udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w swoim miksie energetycznym. Inwestycje w technologie takie jak fotowoltaika oraz generatory spalinowe mogą przyczynić się do zwiększenia samodzielności energetycznej kluczowej infrastruktury, takiej jak szpitale i szkoły.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie infrastruktury energetycznej: Należy skoncentrować się na odbudowie i modernizacji zniszczonych jednostek energetycznych, w tym elektrowni węglowych i wodnych. Kluczowe jest zapewnienie dostępu do niezbędnych komponentów oraz sprzętu instalacyjnego, co wymaga współpracy z międzynarodowymi dostawcami i producentami.
2. Zwiększenie importu energii z UE: W obliczu deficytu mocy wytwórczej, Ukraina powinna intensyfikować współpracę z krajami Unii Europejskiej w zakresie importu energii elektrycznej. Umożliwi to zaspokojenie bieżącego zapotrzebowania oraz stabilizację systemu elektroenergetycznego w okresach szczytowego zapotrzebowania.
3. Rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE): Warto zainwestować w rozwój małych i rozproszonych jednostek OZE, takich jak instalacje fotowoltaiczne i wiatrowe. Tego rodzaju rozwiązania mogą przyczynić się do zwiększenia niezależności energetycznej oraz zredukowania obciążenia tradycyjnych źródeł energii.
4. Implementacja systemów zarządzania popytem: Wprowadzenie inteligentnych systemów zarządzania popytem na energię elektryczną może pomóc w optymalizacji zużycia energii oraz zminimalizowaniu skutków planowanych wyłączeń. Umożliwi to lepsze dostosowanie produkcji energii do rzeczywistego zapotrzebowania.
5. Wsparcie dla lokalnych firm energetycznych: Niezbędne jest wsparcie ukraińskich przedsiębiorstw energetycznych w zakresie szkoleń oraz dostępu do nowoczesnych technologii. Wzmocnienie lokalnych kompetencji przyczyni się do efektywniejszej odbudowy sektora energetycznego oraz zwiększenia jego odporności na przyszłe kryzysy.
6. Zwiększenie współpracy międzynarodowej: Ukraina powinna aktywnie poszukiwać partnerstw z innymi krajami oraz organizacjami międzynarodowymi w celu wymiany doświadczeń i technologii w zakresie odbudowy infrastruktury energetycznej. Tego rodzaju współpraca może przynieść korzyści w postaci dostępu do innowacyjnych rozwiązań oraz finansowania projektów odbudowy.