Zarząd pod presją. Compliance w polskich spółkach
Autor: Grant Thornton
Data publikacji: 06/2025
Tematyka: Prawo
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Zarząd pod presją. Compliance w polskich spółkach” analizuje rosnącą odpowiedzialność członków zarządów firm w Polsce, wynikającą z coraz bardziej rozbudowanego obszaru regulacji prawnych, zarówno krajowych jak i unijnych. W latach 2012-2024 opublikowano kilkadziesiąt tysięcy aktów prawnych, z których ponad tysiąc dotyczy bezpośrednio zarządzających spółkami.
Członkowie zarządu muszą wykazywać się nie tylko kompetencjami menedżerskimi, ale także rosnącą świadomością ryzyk prawnych i obowiązków compliance, które nierzadko wiążą się z osobistą odpowiedzialnością finansową i karną. Znaczące znaczenie ma m.in. wprowadzenie unijnej dyrektywy NIS 2 dotyczącej cyberbezpieczeństwa, która od 2025 roku nałoży nowe obowiązki na setki tysięcy przedsiębiorstw działających w różnych sektorach gospodarki. Raport wskazuje na częste błędy i ryzyka wynikające z nieświadomości prawnej oraz delegowania obowiązków bez odpowiedniej kontroli.
Przedstawia również analizę orzecznictwa sądowego dotyczącego odpowiedzialności karnej, podatkowej i cywilnej członków zarządu, podkreślając, że zarządy nie mogą uchylać się od odpowiedzialności powołując się na niewiedzę czy dzielenie obowiązków. Raport podkreśla konieczność zapewnienia wsparcia merytorycznego oraz inwestowania w compliance, co stanowi duże wyzwanie finansowe i organizacyjne dla przedsiębiorstw.
Wnioski
Wnioski
1. Rosnące obciążenie regulacyjne wymaga od członków zarządu ciągłego monitorowania i dostosowywania działań firmy do zmieniającego się prawa.
2. Brak świadomości i odpowiedniej kontroli nad obowiązkami compliance przekłada się na wysokie ryzyko sankcji finansowych, karnych oraz strat reputacji.
3. Odpowiedzialność prawna członków zarządu ma charakter osobisty i solidarny, a powoływanie się na niewiedzę bądź delegowanie zadań nie zwalnia z niej.
4. Implementacja nowych regulacji, np. dyrektywy NIS 2 w obszarze cyberbezpieczeństwa, wymaga kompleksowego przygotowania firm na poziomie organizacyjnym i technicznym.
5. Wzrost liczby aktów prawnych i ich złożoność sprawiają, że samodzielne nadążanie za zmianami prawnymi jest dla zarządów trudne, co rodzi potrzebę współpracy z ekspertami prawnymi i compliance.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Członkowie zarządu powinni systematycznie podnosić kompetencje w zakresie prawa i compliance oraz wykorzystywać wsparcie prawne i doradcze.
2. Zaleca się ustanowienie wewnętrznych struktur compliance lub korzystanie z zewnętrznych specjalistów, aby monitorować i
wdrażać obowiązujące regulacje.
3. Firmy powinny planować budżety i zasoby na audyty, szkolenia oraz aktualizację dokumentacji compliance.
4. Zarządy muszą wprowadzić mechanizmy kontroli i weryfikacji procesów, zwłaszcza w obszarach krytycznych takich jak finanse, podatki i bezpieczeństwo IT, aby zapobiegać ryzykom prawnym i finansowym.
5. Należy szczególnie uwzględnić przygotowania do wymogów wynikających z unijnych dyrektyw, m.in. w zakresie cyberbezpieczeństwa (NIS 2), aby uniknąć poważnych sankcji.