Wybrane dane dotyczące sytuacji społeczno-gospodarczej województwa małopolskiego
Autor: Centrum Polityk Publicznych
Data publikacji: 01/09/2024
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Województwo małopolskie charakteryzuje się silną koncentracją szkolnictwa wyższego, z Krakowem jako głównym ośrodkiem akademickim, w którym studiuje około 87% studentów regionu. W 2022 roku w Krakowie działało blisko 70% uczelni, a Nowy Sącz i Tarnów są kolejnymi istotnymi ośrodkami, z odpowiednio 6% i 3% studentów. W ostatniej dekadzie liczba studentów w regionie spadła, szczególnie w trybie studiów niestacjonarnych, który zmniejszył się o 35%. Mimo to, wzrósł udział studentów zagranicznych, z dominującą grupą z Ukrainy (61%).
W Małopolsce zauważalny jest także spadek liczby miejsc w domach studenckich, co wpłynęło na wzrost popularności prywatnych akademików. W 2023 roku w Krakowie dostępnych było 2,2 tys. miejsc w takich obiektach. Region ten zatrudnia około 14% polskich nauczycieli akademickich, a ich liczba wzrosła w ostatniej dekadzie, co jest wyjątkiem w skali kraju.
Pomimo trudności związanych z reformą systemu szkolnictwa wyższego, Małopolska pozostaje istotnym centrum edukacyjnym, z wyższym niż średnia krajowa wskaźnikiem doktorantów na 10 tys. mieszkańców. Region ten, mimo spadku liczby studentów, wciąż przyciąga uwagę dzięki umiędzynarodowieniu i różnorodności ofert edukacyjnych.
Wnioski
Wnioski
1. Spadek popularności studiów niestacjonarnych: W ostatniej dekadzie w Małopolsce zauważalny jest znaczący spadek liczby studentów kształcących się w trybie niestacjonarnym, który wyniósł 35%. W kontekście ogólnej liczby studentów, ich udział zmniejszył się do 27%, co może wskazywać na rosnącą preferencję dla studiów stacjonarnych oraz zmiany w podejściu do kształcenia wyższego.
2. Wzrost liczby studentów zagranicznych: Mimo że liczba studentów z zagranicy w Małopolsce wzrosła, ich udział w ogólnej liczbie studentów pozostaje stosunkowo niski w porównaniu do innych województw. Warto zauważyć, że większość studentów zagranicznych pochodzi z Ukrainy, co może sugerować potrzebę dalszego rozwoju programów współpracy międzynarodowej oraz wsparcia dla studentów z innych krajów.
3. Koncentracja uczelni w Krakowie: Kraków dominuje w regionie jako główny ośrodek akademicki, w którym studiuje aż 87% studentów Małopolski. Taka koncentracja może prowadzić do nierówności w dostępie do edukacji wyższej w mniejszych miastach, co wymaga działań na rzecz zrównoważonego rozwoju szkolnictwa wyższego w całym województwie.
4. Zmniejszenie liczby miejsc w domach studenckich: W ciągu ostatniej dekady liczba miejsc w domach studenckich w Małopolsce spadła o około 2 tysiące, co może wpływać na dostępność zakwaterowania dla studentów. Taki trend może prowadzić do problemów z zapewnieniem odpowiednich warunków życia dla rosnącej liczby studentów, co powinno być przedmiotem analizy i działań ze strony władz lokalnych oraz uczelni.
5. Umiędzynarodowienie kadry akademickiej: W Małopolsce odsetek nauczycieli akademickich z zagranicy jest stosunkowo wysoki w porównaniu do innych regionów, co może sprzyjać umiędzynarodowieniu edukacji oraz wzbogaceniu oferty dydaktycznej. Warto jednak kontynuować działania na rzecz przyciągania zagranicznych ekspertów, aby zwiększyć różnorodność i jakość kształcenia.
6. Wzrost liczby studentów w wybranych ośrodkach: Chociaż większość ośrodków akademickich w Małopolsce odnotowała spadek liczby studentów, Nowy Sącz i Oświęcim zanotowały wzrost. To może wskazywać na potrzebę dalszego rozwoju lokalnych uczelni oraz dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy w tych regionach, co może przyczynić się do ich dalszego rozwoju.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmacnianie międzynarodowej współpracy akademickiej: Uczelnie w Małopolsce powinny intensyfikować działania na rzecz międzynarodowej współpracy, w tym programów wymiany studentów i pracowników naukowych. Wzrost umiędzynarodowienia kadry akademickiej, który już jest zauważalny, może przyczynić się do podniesienia jakości kształcenia oraz badań naukowych.
2. Zwiększenie dostępności mieszkań dla studentów: W obliczu rosnących cen najmu mieszkań, uczelnie powinny rozważyć rozwój własnych zasobów mieszkaniowych, w tym budowę nowych domów studenckich oraz współpracę z sektorem prywatnym w celu zwiększenia dostępności mieszkań dla studentów. To może przyczynić się do poprawy warunków życia studentów oraz ich satysfakcji z wyboru uczelni.
3. Inwestycje w rozwój szkół doktorskich: W związku z reformą systemu szkolnictwa wyższego, która wpłynęła na liczbę doktorantów, rekomenduje się, aby uczelnie w Małopolsce zainwestowały w rozwój szkół doktorskich. Powinny one oferować atrakcyjne programy kształcenia, wsparcie mentorskie oraz możliwości współpracy z przemysłem, co może zwiększyć zainteresowanie studiami doktoranckimi.
4. Promowanie lokalnych ośrodków akademickich: W celu zrównoważonego rozwoju regionu, warto promować mniejsze ośrodki akademickie, takie jak Nowy Sącz i Tarnów. Uczelnie powinny prowadzić kampanie informacyjne oraz organizować wydarzenia, które przyciągną studentów do tych miast, co może przyczynić się do ich rozwoju gospodarczego i społecznego.
5. Zwiększenie wsparcia dla studentów z zagranicy: Uczelnie powinny wprowadzić programy wsparcia dla studentów zagranicznych, obejmujące m.in. pomoc w adaptacji, kursy językowe oraz integrację z lokalną społecznością. Takie działania mogą zwiększyć atrakcyjność Małopolski jako miejsca do studiowania i przyczynić się do wzrostu liczby studentów z zagranicy.
6. Monitorowanie i analiza trendów w edukacji: Rekomenduje się, aby instytucje edukacyjne regularnie monitorowały i analizowały zmiany w liczbie studentów oraz doktorantów, a także ich preferencje edukacyjne. Taka analiza pozwoli na lepsze dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy oraz oczekiwań studentów, co może przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności uczelni.