USTAWA BUDŻETOWA NA ROK 2024
Data publikacji: 10/2023
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument dotyczący Ustawy Budżetowej na rok 2024 przedstawia kluczowe zmiany mające na celu zwiększenie przejrzystości finansów publicznych oraz przywrócenie konstytucyjnej rangi budżetu jako podstawowego planu finansowego państwa. W obliczu spowolnienia gospodarczego w Unii Europejskiej, które wpływa na polski eksport, prognozy wzrostu gospodarczego zostały skorygowane w dół. Wzrost unijnej gospodarki na 2023 rok oszacowano na 0,8%, co ma negatywne konsekwencje dla polskich inwestycji, które już teraz są na niskim poziomie.
Nowy rząd, z uwagi na zasadę dyskontynuacji, będzie musiał ponownie przedłożyć projekt ustawy budżetowej w Sejmie, co może być utrudnione przez krótki czas na wprowadzenie zmian. W dokumencie wskazano na cztery kluczowe obszary, które wymagają aktualizacji: realistyczne scenariusze makroekonomiczne, przeniesienie wydatków do budżetu, uwzględnienie nieujawnionych dochodów oraz dostosowanie wydatków do rzeczywistych potrzeb.
Główne ryzyka dla prognozy makroekonomicznej obejmują spowolnienie w otoczeniu gospodarczym, eskalację konfliktu w Ukrainie oraz problemy z finansowaniem wysokich potrzeb pożyczkowych sektora publicznego. Dokument podkreśla konieczność transparentności i odpowiedzialności w zarządzaniu finansami publicznymi.
Wnioski
Wnioski
1. Wzrost dochodów budżetowych w 2023 roku jest zagrożony, co wynika z niekorzystnych warunków makroekonomicznych oraz procyklicznego charakteru dochodów podatkowych, które rosną wolniej niż baza podatkowa w okresach spowolnienia gospodarczego.
2. Przewidywana dynamika dochodów z VAT na poziomie 12% r/r jest optymistyczna i może nie zostać zrealizowana, co prowadzi do szacowanego ubytku w dochodach budżetowych w porównaniu do wcześniejszych prognoz.
3. Nowy rząd będzie musiał wnieść projekt ustawy budżetowej do Sejmu, co w kontekście wydłużenia czasu na powołanie rządu stwarza ryzyko przekroczenia konstytucyjnych terminów uchwalenia budżetu, co może skutkować skróceniem kadencji Sejmu.
4. Istnieje potrzeba zwiększenia transparentności i efektywności wydatków publicznych, co powinno być realizowane poprzez lepsze powiązanie wydatków z osiąganymi rezultatami oraz poprawę jakości danych budżetowych.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy zaktualizować i urealnić makroekonomiczne założenia budżetowe, aby odzwierciedlały aktualne warunki gospodarcze oraz ryzyka związane z globalnym otoczeniem. Optymistyczne prognozy powinny być zastąpione bardziej realistycznymi scenariuszami, które uwzględniają potencjalne spowolnienie gospodarcze oraz zmiany w polityce monetarnej.
2. W celu zwiększenia efektywności wydatków publicznych, konieczne jest wprowadzenie systemu monitorowania i oceny rezultatów wydatków budżetowych. Powinno to obejmować ścisłe powiązanie wydatków z osiąganymi efektami oraz regularne raportowanie wyników, co pozwoli na lepsze zarządzanie finansami publicznymi.
3. Rekomenduje się wzmocnienie transparentności w procesie budżetowym poprzez publikację szczegółowych danych dotyczących dochodów i wydatków publicznych. Umożliwi to obywatelom oraz instytucjom kontrolnym lepsze zrozumienie struktury budżetu oraz podejmowanych decyzji finansowych.
4. Należy rozważyć rozszerzenie zakresu stabilizującej reguły wydatkowej na większą liczbę jednostek sektora publicznego, co przyczyni się do lepszego zarządzania wydatkami oraz ograniczenia ryzyka nadmiernego deficytu budżetowego.