The Draghi Report: the future of European competitiveness.
Autor: Polski Instytut Ekonomiczny
Data publikacji: 06/2025
Tematyka: Energetyka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Dokument przedstawia wyniki badania jakościowego dotyczącego wyzwań, przed którymi stoi polski przemysł energochłonny, w tym sektory stali, cementu i chemii, w kontekście dekarbonizacji i utrzymania konkurencyjności. Badanie miało na celu zrozumienie priorytetów inwestycyjnych oraz innowacyjnych w tych branżach, a także identyfikację technologii dekarbonizacji odpowiednich dla polskich warunków. Wskazano na potrzebę stworzenia spójnej polityki przemysłowej, co wymaga jasnego wskazania odpowiedzialności w administracji rządowej, obecnie rozproszonej pomiędzy różne ministerstwa.
W kontekście polityki klimatycznej, dokument podkreśla dystans Komisji Europejskiej wobec postulatów przemysłu chemicznego, co może wynikać z presji na ambitne cele klimatyczne. Zawiera również analizy dotyczące wpływu transformacji energetycznej na konkurencyjność przemysłu oraz bariery, które utrudniają dostosowanie się do wymogów polityki UE. Badanie oparte było na 16 indywidualnych wywiadach z przedstawicielami branż, co pozwoliło na uzyskanie jakościowych danych i zrozumienie kluczowych motywów oraz wyzwań w kontekście dekarbonizacji. Wnioski i rekomendacje mają na celu wsparcie skutecznej transformacji energetycznej w Polsce.
Wnioski
Wnioski
1. W celu skutecznej dekarbonizacji przemysłu energochłonnego w Polsce, konieczne jest wyznaczenie jednego odpowiedzialnego organu w administracji rządowej, który skoordynuje działania rozproszone pomiędzy różnymi ministerstwami. Obecny stan rozproszenia kompetencji utrudnia realizację spójnej strategii dekarbonizacji oraz polityki przemysłowej.
2. Wzrost konkurencyjności przemysłu energochłonnego w krajach UE wymaga zintegrowanego podejścia do innowacji technologicznych oraz wsparcia badań i rozwoju. Współpraca z sektorem B+R powinna być priorytetem, aby umożliwić wdrażanie nowoczesnych technologii, które przyczynią się do redukcji emisji i zwiększenia efektywności energetycznej.
3. Analiza danych jakościowych z wywiadów pogłębionych wskazuje na istotne bariery, które utrudniają dostosowanie się przemysłu do wymogów polityki klimatycznej UE. Wśród nich wymienia się brak odpowiednich zasobów finansowych, niedostateczną wiedzę na temat dostępnych technologii oraz opór przed zmianami w organizacji pracy.
4. W kontekście transformacji energetycznej, kluczowe jest zrozumienie wpływu polityki klimatycznej na poszczególne sektory przemysłu. Przemiany te mogą prowadzić do znaczących zmian w strukturze rynku, co wymaga od przedsiębiorstw elastyczności i gotowości do adaptacji.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. W celu zwiększenia efektywności dekarbonizacji przemysłu energochłonnego, konieczne jest wyznaczenie jednego organu odpowiedzialnego za koordynację działań w tym zakresie. Obecny rozdział kompetencji pomiędzy różne ministerstwa utrudnia spójne podejście do strategii dekarbonizacji, co wymaga centralizacji odpowiedzialności.
2. Należy wprowadzić system wsparcia finansowego dla przedsiębiorstw inwestujących w technologie niskoemisyjne. Tego rodzaju wsparcie powinno obejmować dotacje, ulgi podatkowe oraz preferencyjne kredyty, co zachęci firmy do podejmowania działań na rzecz zrównoważonego rozwoju.
3. W celu poprawy współpracy między sektorem przemysłowym a instytucjami badawczo-rozwojowymi, zaleca się stworzenie platformy wymiany wiedzy i doświadczeń. Taka platforma mogłaby ułatwić nawiązywanie partnerstw oraz wspólne projekty badawcze, co przyczyni się do innowacji w branży.
4. Wskazane jest opracowanie i wdrożenie programów edukacyjnych oraz szkoleń dla pracowników przemysłu energochłonnego, koncentrujących się na zrównoważonym rozwoju i dekarbonizacji. Podnoszenie kwalifikacji pracowników w tym zakresie jest kluczowe dla skutecznej transformacji sektora.