Sytuacja na rynku hurtowym gazu ziemnego w UE oraz Polsce
Autor: Instytut Jagielloński
Data publikacji: 01/2023
Tematyka: Gospodarka i rynek pracy
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Analiza sytuacji na rynku hurtowym gazu ziemnego w Unii Europejskiej i Polsce przedstawia dynamiczne zmiany cen oraz ich wpływ na gospodarki krajowe. Od lipca 2021 do sierpnia 2022 roku ceny gazu osiągnęły rekordowe poziomy, przekraczając 250 EUR/MWh, co wywołało silną presję inflacyjną. Od września 2022 roku ceny zaczęły się stabilizować, jednak nadal pozostają na wysokim poziomie około 125 EUR/MWh.
Polska, w odpowiedzi na uzależnienie od rosyjskiego gazu, podjęła działania na rzecz dywersyfikacji źródeł dostaw. Dzięki inwestycjom w infrastrukturę, takim jak terminal LNG w Świnoujściu oraz gazociąg Baltic Pipe, kraj znacząco zmniejszył swoje uzależnienie od Rosji. Niemcy, jako największa gospodarka UE, w przeszłości dążyły do zacieśnienia współpracy z Rosją, co skutkowało kontrowersyjnymi projektami, takimi jak Nord Stream 2.
Jednakże, mimo sprzyjających warunków na globalnym rynku LNG, istnieją istotne ograniczenia infrastrukturalne w przesyle gazu w Europie. Wzrost liczby kontraktów LNG typu destination-fixed od 2020 roku również wpływa na dostępność gazu. Analiza wskazuje na potrzebę wdrożenia środków zaradczych, aby zminimalizować skutki wysokich cen gazu na rynkach europejskich.
Wnioski
Wnioski
1. Polska, dzięki strategicznym inwestycjom w infrastrukturę gazową, takim jak terminal LNG w Świnoujściu oraz gazociąg Baltic Pipe, znacząco zwiększa swoją niezależność energetyczną, co pozwala na dywersyfikację źródeł dostaw gazu i redukcję uzależnienia od importu z Rosji.
2. Wzrost liczby kontraktów typu destination-fixed na rynku LNG w Europie ogranicza elastyczność w pozyskiwaniu gazu, co może wpłynąć na zdolność krajów członkowskich UE do szybkiego reagowania na zmiany popytu i sytuacji rynkowej, co wymaga dalszego monitorowania i adaptacji strategii importowych.
3. Zmiany w strukturze dostaw gazu do UE, w tym spadek udziału Rosji w imporcie, wskazują na rosnącą tendencję do poszukiwania alternatywnych źródeł energii, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa energetycznego regionu oraz realizacji celów polityki klimatycznej.
4. Prognozy cen gazu na najbliższe lata sugerują spadek w 2023 i 2024 roku, jednak ceny te wciąż pozostaną znacznie wyższe niż w 2021 roku, co podkreśla potrzebę efektywnego zarządzania popytem oraz oszczędności energii jako kluczowych elementów w stabilizacji rynku.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Zwiększenie inwestycji w infrastrukturę gazową: Należy skoncentrować się na rozwoju i modernizacji infrastruktury przesyłowej gazu w Europie, szczególnie w kontekście połączeń między krajami członkowskimi. Inwestycje w terminale regazyfikacyjne oraz poprawa zdolności przesyłowych w głównych korytarzach transportowych, zwłaszcza z Hiszpanii i Włoch, są kluczowe dla zapewnienia stabilności dostaw gazu.
2. Przyspieszenie transformacji energetycznej: W ramach planu REPowerEU, UE powinna intensyfikować działania na rzecz transformacji w kierunku czystej energii. Wspieranie rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz zwiększenie efektywności energetycznej powinno stać się priorytetem, aby zredukować zależność od paliw kopalnych, w tym gazu.
3. Dywersyfikacja źródeł dostaw gazu: Państwa członkowskie powinny kontynuować i przyspieszać proces dywersyfikacji źródeł importu gazu, aby zminimalizować ryzyko związane z uzależnieniem od jednego dostawcy. Wspieranie projektów takich jak Baltic Pipe oraz rozwój współpracy z krajami dostarczającymi LNG, w tym Norwegią i USA, jest niezbędne.
4. Wzmocnienie współpracy regionalnej: Należy promować współpracę między krajami UE w zakresie bezpieczeństwa energetycznego. Tworzenie regionalnych platform wymiany informacji oraz wspólne projekty infrastrukturalne mogą przyczynić się do lepszego zarządzania kryzysami energetycznymi i zwiększenia odporności na zewnętrzne zagrożenia.