Realizacja projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 01/2023
Tematyka: Administracja publiczna | Infrastruktura
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport przedstawia wyniki kontroli Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz spółek: PKP Linii Hutniczej Szerokotorowej sp. z o.o., Poznańskiego Towarzystwo Budownictwa Społecznego sp. z o.o. oraz Trasy Łagiewnickiej SA. W ramach czynności kontrolnych obejmujących okres Od 1 stycznia 2016 r. do 31 marca 2022 r. zbadano m.in.:
- Czy prowadzona przez Ministra koordynacja działań administracji rządowej oraz podległych jej podmiotów przyczyniła się do efektywnego pozyskania przez Polskę środków z EFIS?
- Czy projekty ze wsparciem Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych były realizowane prawidłowo i skutecznie?
- Czy koordynacja wykorzystania EFIS z funduszami UE prowadzona była w sposób skutkujący zwiększaniem liczby inwestycji współfinansowanych z obu tych źródeł w optymalnej wysokości?
Wnioski
Wnioski
- Cel projektu „EFIS dla polskiej gospodarki, zakładający podniesienie stopy inwestycji w Polsce do 21,7% w 2020 r., nie został osiągnięty – stopa ta na koniec 2020 r. wyniosła 16,7%, a w 2021 r. spadła do 16,6%, co było najniższym wskaźnikiem od lat 90.
- Działania koordynacyjne ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego nie miały de facto istotnego wpływu na efektywne pozyskanie przez Polskę środków z EFIS, ponieważ minister nie uczestniczył ani w podejmowaniu decyzji o ubieganiu się o finansowanie inwestycji z EFIS (rola inwestora), ani w przyznawaniu gwarancji/kredytu z EFIS (rola EBI).
- Monitoring ministerialny nie obejmował informacji o faktycznym wydatkowaniu pozyskanych środków, a także o udziale środków własnych i funduszy UE w realizowanych projektach.
- Realizacja inwestycji przebiegała w zaplanowany sposób i w niewielkim stopniu odbiegała od terminów i kosztów przyjętych w pierwotnych harmonogramach i budżetach (z wyjątkiem KPIM), a także w większości przypadków przyniosła zakładane efekty. Inwestycje przyczyniły się do powstania nowych obiektów dydaktycznych, lokali mieszkalnych, poprawy odprawy pociągów towarowych oraz usprawnienia ruchu drogowego.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
- Wzmocnienie koordynacji wykorzystania środków europejskich w zakresie: objęcia monitoringiem danych dotyczących faktycznego wydatkowania środków pozyskanych z programów zarządzanych centralnie przez UE; gromadzenia i objęcia monitoringiem danych dotyczących współfinansowania projektów ze źródeł środków europejskich współfinansowanych ze źródeł pozyskiwanych z programów zarządzanych centralnie przez UE oraz ze środków z Funduszy UE.
- Sprawowanie rzetelnego nadzoru nad realizacją obowiązków przez inspektorów nadzoru inwestorskiego w zakresie dokumentowania w dzienniku budowy prowadzonych czynności.
- Dokonywanie płatności na rzecz podwykonawców zgodnie z zawartymi umowami.
- Ubezpieczanie składników majątkowych sfinansowanych ze środków EFIS.
- Sporządzanie przed rozpoczęciem inwestycji, dokumentu wskazującego na celową, rzeczową i finansową zasadność przeprowadzania inwestycji, zawierającego m.in ocenę: wykonalności technicznej i prawnej, ograniczeń finansowych, ryzyk związanych z realizacją inwestycji oraz korzyści wynikających z realizacji inwestycji, w tym korzyści społecznych.
- Dołożenie należytej staranności przy dokumentowaniu czynności podejmowanych w ramach postępowania o udzielenie o zamówienia publicznego przez osoby powołane do komisji przetargowych.