Raport z zamknięcia projektu NPS.
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 29/10/2024
Tematyka: Cyfryzacja | Gospodarka i rynek pracy | Infrastruktura | Media | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Dokument omawia realizację Narodowego Planu Szerokopasmowego (NPS) w Polsce, koncentrując się na wynikach kontroli oraz zaleceniach dotyczących dalszych działań. Wskazuje na konieczność aktualizacji NPS, aby uwzględnić zmieniające się warunki oraz postęp technologiczny. Zawiera również informacje o metodach finansowania projektów, w tym stosowaniu stawek jednostkowych, które mają na celu optymalizację kosztów i zachęcanie do wykorzystania istniejącej infrastruktury.
W kontekście rozwoju technologii 5G, dokument podkreśla problemy związane z dezinformacją oraz nieprawidłowościami w procesie wydawania pozwoleń na budowę. W lipcu 2022 roku dostęp do 5G w Polsce wynosił 13,8%, co jest poniżej średniej unijnej. Wskazano również na trudności w transgranicznej koordynacji częstotliwości radiowych, co wpływa na rozwój sieci.
Dodatkowo, dokument zwraca uwagę na opóźnienia w procesie zawierania umów o dofinansowanie, które były spowodowane brakiem dokumentacji oraz ograniczonym zespołem pracowników. Wnioski NIK sugerują pilne działania w celu poprawy sytuacji oraz dostosowania strategii do aktualnych potrzeb i wyzwań w obszarze telekomunikacji.
Wnioski
Wnioski
1. Wdrożenie narzędzia „Inwentaryzacja UKE” do 30 czerwca 2023 r. umożliwiło alternatywne przekazywanie informacji przez podmioty zobowiązane, jednakże opóźnienia w jego implementacji oraz problemy z systemem PIT wpłynęły negatywnie na terminowość realizacji obowiązków sprawozdawczych.
2. Niewystarczające wsparcie ze strony UKE w zakresie szkoleń oraz brak jasnych szablonów danych do aplikacji PIT przyczyniły się do trudności w poprawnym wprowadzaniu informacji przez przedsiębiorców, co skutkowało opóźnieniami w przekazywaniu danych.
3. Problemy z wydajnością systemu PIT oraz nieterminowe wdrożenie modyfikacji przez wykonawcę systemu wskazują na potrzebę lepszego zarządzania projektami informatycznymi oraz zapewnienia odpowiednich zasobów technicznych w celu uniknięcia zakłóceń w procesach sprawozdawczych.
4. Wysoki odsetek kosztów związanych z budową infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym kanalizacji kablowej, sugeruje, że beneficjenci projektów mogą generować nieproporcjonalnie wysokie marże, co rodzi pytania o efektywność wydatkowania środków publicznych.
5. NIK zwraca uwagę na konieczność aktualizacji Narodowego Planu Szerokopasmowego, aby dostosować go do zmieniających się warunków rynkowych oraz postępu technologicznego, co jest kluczowe dla osiągnięcia zamierzonych celów rozwoju infrastruktury szerokopasmowej.
6. Wprowadzenie kryteriów aukcyjnych w naborach na dofinansowanie projektów telekomunikacyjnych może przyczynić się do optymalizacji kosztów oraz zachęcić beneficjentów do efektywnego wykorzystania istniejącej infrastruktury, co jest istotne dla zrównoważonego rozwoju sektora.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Zmniejszenie obszarów konkursowych: W celu minimalizacji ryzyka opóźnień w realizacji projektów, zaleca się dalsze ograniczenie wielkości obszarów konkursowych do maksymalnie 10 tysięcy gospodarstw domowych, co pozwoli na bardziej efektywne zarządzanie projektami i lepsze dostosowanie do lokalnych warunków.
2. Uproszczenie procedur aplikacyjnych: Należy kontynuować wprowadzanie uproszczeń w zakresie aplikowania o środki oraz rozliczania projektów, aby zwiększyć dostępność programu dla potencjalnych beneficjentów oraz zredukować obciążenia administracyjne, co przyczyni się do większej liczby zgłoszeń.
3. Wzmocnienie monitorowania efektów projektów: Rekomenduje się wprowadzenie systematycznego monitorowania efektów realizowanych projektów, w tym utrzymania wskaźników produktu w okresie trwałości, aby zapewnić zgodność z postanowieniami umowy o dofinansowanie oraz uniknąć uznania wydatków za niekwalifikowalne.
4. Przeprowadzanie analiz potrzeb użytkowników: Wskazane jest, aby gminy przed realizacją projektów przeprowadzały szczegółowe analizy dotyczące liczby i lokalizacji punktów dostępu do internetu, uwzględniając potrzeby mieszkańców oraz potencjalnych użytkowników, co może przyczynić się do zwiększenia liczby korzystających z usług.
5. Wzmocnienie współpracy między beneficjentami: Należy promować współpracę między beneficjentami projektów, aby zminimalizować ryzyko nadużyć oraz nieprawidłowości w realizacji, a także zapewnić lepsze wykorzystanie zasobów i doświadczeń w zakresie budowy infrastruktury.
6. Aktualizacja regulacji dotyczących pomocy publicznej: Rekomenduje się regularną aktualizację regulacji prawnych dotyczących udzielania pomocy publicznej, aby dostosować je do zmieniających się warunków rynkowych oraz technologicznych, co pozwoli na bardziej elastyczne i efektywne wsparcie projektów związanych z rozwojem infrastruktury szerokopasmowej.