Raport z cyklu kontrolnego przeprowadzonego przez organy Inspekcji Ochrony Środowiska, pn. realizacja przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta obowiązków wynikających z ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dotyczących nieczystości ciekłych powstających na terenie gminy.
Data publikacji: 06/2025
Tematyka: Ochrona środowiska
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) przedstawia wyniki kontroli dotyczących gospodarowania nieczystościami ciekłymi w gminach, przeprowadzonych w II półroczu 2024 roku. Celem cyklu kontrolnego było sprawdzenie, czy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast wywiązują się z obowiązków wynikających z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (ucpg). W ramach kontroli zrealizowano 506 inspekcji, obejmujących gminy z różnych aglomeracji, w tym 202 gminy o liczbie mieszkańców między 2000 a 10 000, oraz 150 gmin o liczbie mieszkańców między 15 000 a 100 000.
W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono naruszenia przepisów w 287 gminach, podczas gdy w 219 gminach nie wykryto nieprawidłowości. Raport podkreśla znaczenie rzetelnego raportowania danych przez gminy oraz konieczność weryfikacji informacji przez WIOŚ, zwłaszcza w kontekście ilości nieczystości odbieranych z obszarów, gdzie mieszkańcy korzystają z indywidualnych systemów oczyszczania ścieków. Dokument zawiera również zalecenia dotyczące poprawy zarządzania nieczystościami oraz wskazówki dla organów odpowiedzialnych za nadzór nad tym obszarem.
Wnioski
Wnioski
1. Wysoka liczba gmin, które nie prowadzą wymaganych ewidencji dotyczących gospodarowania nieczystościami ciekłymi, wskazuje na potrzebę intensyfikacji działań edukacyjnych oraz wsparcia dla jednostek samorządowych w zakresie realizacji obowiązków wynikających z ustawy ucpg. Zwiększenie świadomości wójtów i pracowników gminnych może przyczynić się do poprawy stanu ewidencji.
2. Stwierdzone rozbieżności pomiędzy danymi zawartymi w sprawozdaniach gmin a rzeczywistym stanem ewidencji sugerują konieczność wprowadzenia bardziej rygorystycznych procedur weryfikacji oraz kontroli danych. Wdrożenie systemów monitorowania i audytów może pomóc w eliminacji błędów i nieścisłości.
3. Wysoka liczba gmin, w których stwierdzono naruszenia obowiązków wynikających z ustawy ucpg, podkreśla potrzebę wzmocnienia nadzoru ze strony WIOŚ oraz innych instytucji kontrolnych. Regularne kontrole oraz skuteczne działania pokontrolne mogą przyczynić się do poprawy przestrzegania przepisów.
4. Niezadowalający stan ewidencji dotyczących zbiorników bezodpływowych oraz przydomowych oczyszczalni ścieków wskazuje na konieczność opracowania i wdrożenia kompleksowych planów rozwoju infrastruktury kanalizacyjnej w gminach. Działania te powinny być oparte na rzetelnych danych, które umożliwią skuteczne planowanie i alokację środków.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie współpracy między gminami a Wojewódzkimi Inspektoratami Ochrony Środowiska (WIOŚ) w celu poprawy jakości raportowania danych dotyczących gospodarowania nieczystościami ciekłymi. Należy zorganizować regularne szkolenia i warsztaty, które umożliwią wymianę doświadczeń oraz najlepszych praktyk w zakresie zarządzania systemami oczyszczania ścieków.
2. Udoskonalenie systemu monitorowania i kontroli przestrzegania przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (ucpg). Wprowadzenie bardziej szczegółowych kryteriów oceny oraz narzędzi analitycznych, które pozwolą na szybsze identyfikowanie nieprawidłowości i podejmowanie działań naprawczych.
3. Zwiększenie świadomości mieszkańców na temat odpowiedzialnego gospodarowania nieczystościami ciekłymi poprzez kampanie edukacyjne. Należy promować właściwe praktyki dotyczące korzystania z indywidualnych systemów oczyszczania ścieków oraz informować o konsekwencjach niewłaściwego zarządzania tymi odpadami.
4. Wprowadzenie systemu nagród dla gmin, które skutecznie realizują obowiązki wynikające z ustawy ucpg. Taki system motywacyjny może zachęcić władze lokalne do podejmowania działań na rzecz poprawy jakości środowiska oraz efektywnego zarządzania nieczystościami.