Raport o stanie jawności w Polsce 2024
Autor: Sieć obywatelska Watchdog
Data publikacji: 15/01/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Polityka | Polityka społeczna | Prawo | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport o stanie jawności w Polsce na rok 2024 przedstawia wyniki monitoringu dostępu do informacji publicznej. na potrzeby badania w 2024 roku wysłano 1410 wniosków o informację, na które odpowiedzi udzielono w 87% przypadków. Analizowane dane obejmują również wnioski kierowane do sądów okręgowych i apelacyjnych, w tym najwięcej wpłynęło do Sądu Okręgowego w Warszawie. W większości sądów liczba odmów była niewielka, a wiele z nich dysponuje elektronicznymi rejestrami wniosków.
Raport wskazuje na różnice w liczbie wniosków w różnych regionach, z najwyższą liczbą w Dolnośląskim. W kontekście Biuletynów Informacji Publicznej, urzędy marszałkowskie najlepiej radzą sobie z linkowaniem do informacji, podczas gdy miasta na prawach powiatu mają trudności w tym zakresie. Wskazano również na potrzebę szkoleń dla pracowników odpowiedzialnych za obsługę wniosków, co może poprawić jakość udzielanych informacji.
Dokument podkreśla znaczenie przejrzystości w administracji publicznej oraz konieczność dalszego monitorowania i doskonalenia dostępu do informacji, co jest kluczowe dla funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa.
Wnioski
Wnioski
1. Wiele instytucji publicznych, w tym gminy i sądy, nie wyznacza jednoznacznie odpowiedzialnych osób do obsługi wniosków o dostęp do informacji publicznej, co prowadzi do rozproszenia odpowiedzialności i może wpływać na efektywność procesu udostępniania informacji.
2. Istnieje znaczna różnorodność w liczbie wniosków o informację publiczną składanych do różnych instytucji, co wskazuje na potrzebę lepszego monitorowania i analizy trendów w zakresie zapotrzebowania na informacje w różnych obszarach administracji publicznej.
3. Wiele sądów okręgowych dysponuje elektronicznymi rejestrami wniosków, co ułatwia ewidencjonowanie i zarządzanie informacjami, jednakże brak dodatkowych szkoleń dla pracowników odpowiedzialnych za te procesy może ograniczać ich efektywność i jakość udzielanych odpowiedzi.
4. W zakładach karnych, mimo że wnioski o informację publiczną są przyjmowane, brakuje odpowiednich narzędzi, takich jak kioski internetowe, co ogranicza dostęp osadzonych do informacji i może wpływać na ich prawa.
5. Wiele instytucji nie prowadzi regularnych analiz dotyczących realizacji wniosków o dostęp do informacji, co utrudnia identyfikację problemów oraz wprowadzenie skutecznych działań naprawczych w zakresie przejrzystości i dostępności informacji publicznej.
6. Wzrost liczby wniosków o informację publiczną w niektórych regionach wskazuje na rosnącą świadomość obywateli w zakresie swoich praw, co może być pozytywnym sygnałem dla rozwoju kultury jawności w administracji publicznej.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy wprowadzić obowiązek przeprowadzania publicznych wysłuchań dla kandydatów do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, z udziałem przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego, aby zapewnić transparentność procesu powoływania członków tej instytucji.
2. W celu zwiększenia efektywności udostępniania informacji publicznej, konieczne jest wprowadzenie jednolitych wzorów zawartości rejestrów oraz standaryzacja form ich prowadzenia, co ułatwi zarządzanie danymi i ich interoperacyjność.
3. Rekomenduje się aktywne publikowanie informacji dotyczących ochrony środowiska w wykazach i rejestrach, zgodnie z obowiązującymi przepisami, aby zwiększyć świadomość obywateli na temat stanu środowiska oraz działań podejmowanych w jego ochronie.
4. Należy wprowadzić mechanizmy monitoringu i ewaluacji praktyk udostępniania informacji publicznej, co pozwoli na identyfikację problemów oraz wdrażanie odpowiednich rozwiązań w celu poprawy dostępu do informacji.
5. Wskazane jest, aby instytucje publiczne regularnie publikowały raporty dotyczące realizacji wniosków o dostęp do informacji, co zwiększy przejrzystość ich działań oraz umożliwi obywatelom lepsze zrozumienie procesów administracyjnych.
6. Należy zintensyfikować działania edukacyjne skierowane do obywateli w zakresie ich praw do informacji publicznej, aby zwiększyć ich świadomość i umiejętność korzystania z przysługujących im praw w tym zakresie.