Raport o nieprawidłowościach w zakresie wniosków o dofinansowanie projektów.
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 2025
Tematyka: Administracja publiczna | Polityka społeczna | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
W wyniku kontroli przeprowadzonej przez NIK zidentyfikowano istotne nieprawidłowości w procesie oceny wniosków o dofinansowanie składanych przez organizacje pozarządowe oraz kościoły. W ogłoszeniu o otwartym konkursie ofert z dnia 21 lutego 2022 roku, termin składania ofert został skrócony do 15 dni, co naruszało przepisy prawa, skutkując odrzuceniem jednej z 31 złożonych ofert. Kontrola wykazała również, że w wielu wnioskach brakowało informacji o zapewnieniu trwałości projektów przez wymagany okres 10 lat oraz opisu potencjalnych ryzyk związanych z realizacją projektów, co wpływało na obniżenie ocen. W przypadku budżetów projektów, oceny były niejednolite, a niektóre wydatki, takie jak na schodołaz czy windę, były kwestionowane, co prowadziło do obniżenia punktacji. Dodatkowo, stwierdzono opóźnienia w rozpatrywaniu wniosków, spowodowane dużą liczbą zgłoszeń, co utrudniało terminowe podejmowanie decyzji. W sumie, złożono 114 wniosków na kwotę 22,1 mln zł, z czego 82 wnioski zostały pozytywnie ocenione, a 19 odrzucono z powodów formalnych. Kontrola podkreśliła potrzebę poprawy procedur oceny oraz zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami.
Wnioski
Wnioski
1. Wnioski o dofinansowanie złożone przez kościoły i inne związki wyznaniowe wykazały istotne różnice w ocenie merytorycznej, co sugeruje, że kryteria oceny nie były jednolicie stosowane przez ekspertów, prowadząc do nieprzewidywalności wyników.
2. W przypadku negatywnej oceny wniosków, eksperci wskazywali na brak związku planowanych inwestycji z działalnością religijną, co podkreśla konieczność precyzyjnego definiowania celów projektów oraz ich zgodności z założeniami programów wsparcia.
3. Procedury oceny wniosków, mimo że były znane wnioskodawcom, nie spełniały standardów przejrzystości, co może budzić wątpliwości co do rzetelności procesu decyzyjnego oraz zaufania do instytucji przyznających dotacje.
4. Weryfikacja wykorzystania przyznanych środków wykazała, że w większości przypadków dotacje zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem, co świadczy o odpowiedzialności beneficjentów, jednakże stwierdzone nieprawidłowości w kilku przypadkach wskazują na potrzebę wzmocnienia mechanizmów kontrolnych.
5. Niezgodności w zatwierdzaniu sprawozdań finansowych, takie jak opóźnienia w ich akceptacji, mogą prowadzić do naruszenia przepisów prawa, co podkreśla konieczność przestrzegania terminów oraz procedur w procesie rozliczania dotacji.
6. Wymóg dołączania szczegółowej dokumentacji do wniosków, w tym potwierdzeń osobowości kościelnych osób prawnych, wskazuje na potrzebę zwiększenia transparentności i odpowiedzialności w procesie przyznawania dotacji, co może przyczynić się do lepszego zarządzania publicznymi środkami.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie jednolitych standardów w zakresie diagnozy potrzeb wnioskodawców, które powinny obejmować wszystkie moduły, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić spójność w procesie aplikacyjnym. Należy opracować szczegółowe wytyczne, które będą jasno określały wymagania dotyczące opisu diagnozy potrzeb w kontekście dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
2. Udoskonalenie procedur oceny wniosków poprzez wprowadzenie możliwości składania wyjaśnień lub uzupełnień przez wnioskodawców. Taki mechanizm zwiększy transparentność procesu oceny oraz umożliwi lepsze zrozumienie intencji wnioskodawców, co może wpłynąć na poprawę jakości składanych wniosków.
3. Zwiększenie liczby ekspertów oceniających wnioski oraz wprowadzenie systemu rotacji, aby zapewnić różnorodność perspektyw i doświadczeń w procesie oceny. Taki krok może przyczynić się do bardziej obiektywnej i rzetelnej oceny projektów, a także do lepszego dostosowania kryteriów oceny do rzeczywistych potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
4. Wprowadzenie systemu monitorowania i ewaluacji realizowanych projektów, który pozwoli na bieżąco oceniać ich wpływ na poprawę dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Regularne raportowanie wyników oraz analiza efektywności działań powinny stać się integralną częścią procesu zarządzania projektami.
5. Zwiększenie transparentności procesu oceny wniosków poprzez publikację pełnych kart ocen oraz uzasadnień przyznanych punktów. Taki krok pozwoli wnioskodawcom lepiej zrozumieć kryteria oceny oraz przyczyny ewentualnych negatywnych decyzji, co może wpłynąć na poprawę jakości przyszłych wniosków.
6. Organizacja szkoleń i warsztatów dla wnioskodawców, które będą miały na celu zwiększenie ich wiedzy na temat wymagań formalnych i merytorycznych związanych z aplikowaniem o dofinansowanie. Edukacja w tym zakresie może przyczynić się do lepszego przygotowania wniosków oraz zwiększenia ich szans na pozytywną ocenę.