Raport o nieodpłatnej pomocy prawnej w Polsce w latach 2016-2023.
Autor: Związek Powiatów Polskich
Data publikacji: 07/2023
Tematyka: Polityka społeczna
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
W 2015 roku przyjęto ustawę o nieodpłatnej pomocy prawnej, która zakładała, że świadczenie tych usług powinno być realizowane przez wysoko wykwalifikowanych adwokatów i radców prawnych. W związku z tym ustalono, że wynagrodzenie za te usługi powinno być porównywalne z wynagrodzeniem innych profesjonalnych grup prawniczych, z odniesieniem do wynagrodzenia prokuratorów.
Analiza dotacji na nieodpłatną pomoc prawną w latach 2016-2023 wskazuje, że 91% tych funduszy przeznaczane jest na wynagrodzenia dla osób udzielających porad prawnych. Wzrost oczekiwań finansowych wśród prawników jest zauważalny, co jest związane z ogólnym wzrostem wynagrodzeń w gospodarce. Warto również zwrócić uwagę na minimalne składki ZUS dla przedsiębiorców, które wzrosły w tym okresie.
Minimalne wynagrodzenie w 2016 roku wynosiło 1 850 zł, co stanowiło punkt odniesienia dla ustalania kwoty bazowej wynagrodzeń w kontekście nieodpłatnej pomocy prawnej. W praktyce, średni czas pracy pracowników zajmujących się organizacją punktów pomocy wynosił około 30 godzin tygodniowo, co odpowiada 3/4 etatu. Wymaga to również przeprowadzenia konkursów ofert oraz aktualizacji danych dotyczących osób udzielających porad.
Wnioski
Wnioski
1. Wysokość dotacji na nieodpłatną pomoc prawną w latach 2016-2023 nie jest wystarczająca, aby pokryć rzeczywiste koszty związane z zatrudnieniem pracowników oraz obsługą organizacyjno-techniczną punktów, co prowadzi do niedoborów finansowych i ogranicza efektywność świadczonych usług.
2. Wzrost oczekiwań finansowych osób świadczących profesjonalną pomoc prawną, spowodowany ogólnym wzrostem wynagrodzeń w gospodarce, wymaga dostosowania kwoty bazowej dotacji, aby zapewnić konkurencyjność wynagrodzeń w sektorze prawnym.
3. Niewystarczające środki na obsługę organizacyjną punktów nieodpłatnej pomocy prawnej mogą negatywnie wpływać na jakość świadczonych usług, co z kolei może prowadzić do obniżenia zaufania społecznego do systemu pomocy prawnej.
4. Wzrost minimalnych składek ZUS dla przedsiębiorców w latach 2016-2023 powinien być uwzględniony w kalkulacjach dotyczących wynagrodzeń dla adwokatów i radców prawnych, co może wpłynąć na ich decyzje o świadczeniu usług w ramach nieodpłatnej pomocy prawnej.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Zwiększenie dotacji na nieodpłatną pomoc prawną: Należy postulować o zwiększenie wysokości dotacji przyznawanej powiatom na realizację zadań związanych z nieodpłatną pomocą prawną, aby pokryć rzeczywiste koszty wynagrodzeń pracowników oraz obsługi organizacyjno-techniczej. Wzrost ten powinien być dostosowany do rosnących oczekiwań finansowych specjalistów świadczących usługi prawne.
2. Usprawnienie systemu rejestracji i monitorowania: Wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań teleinformatycznych, które umożliwią efektywniejszą rejestrację osób uprawnionych do korzystania z porad prawnych oraz monitorowanie jakości świadczonych usług. System powinien być intuicyjny i dostępny dla wszystkich pracowników, co przyczyni się do poprawy efektywności pracy.
3. Szkolenia dla pracowników: Regularne organizowanie szkoleń dla pracowników odpowiedzialnych za obsługę punktów nieodpłatnej pomocy prawnej, aby podnieść ich kwalifikacje oraz umiejętności w zakresie zarządzania i organizacji pracy. Szkolenia powinny obejmować zarówno aspekty prawne, jak i techniczne, co pozwoli na lepsze dostosowanie się do zmieniających się przepisów i potrzeb społecznych.
4. Współpraca z organizacjami pozarządowymi: Należy zacieśnić współpracę z organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami świadczącymi pomoc prawną, aby stworzyć zintegrowany system wsparcia dla osób potrzebujących. Wspólne inicjatywy mogą przyczynić się do zwiększenia dostępności usług oraz lepszego wykorzystania dostępnych zasobów.