Raport NIK w sprawie wykorzystania metanu w górnictwie.
Autor: NIK
Data publikacji: 09/2025
Tematyka: Energetyka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Dokument przedstawia analizę wykorzystania metanu wydobywanego w procesie eksploatacji węgla kamiennego w Polsce, koncentrując się na działaniach Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz Ministerstwa właściwego do spraw gospodarki złożami kopalin. Zawiera pytania dotyczące efektywności polityki klimatycznej, technicznych możliwości ograniczenia emisji metanu oraz skuteczności wsparcia dla projektów badawczych w zakresie technologii wykorzystania metanu.
Wyniki kontroli wskazują na pozytywne oceny działań niektórych jednostek, takich jak Polska Grupa Górnicza S.A. i Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A., które podejmowały inicjatywy legislacyjne oraz działania prewencyjne w kontekście przyszłych regulacji prawnych. Z kolei JSW S.A. napotyka trudności związane z niskim stężeniem metanu, co ogranicza efektywność produkcji energii elektrycznej. Obecnie brak jest określonych limitów emisji metanu dla kopalń węgla koksowego oraz wysokości opłat za ich przekroczenie, co wpływa na decyzje inwestycyjne.
Dokument podkreśla znaczenie koordynacji polityki energetycznej, mającej na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności gospodarki oraz ochrony środowiska. Wskazuje również na potrzebę dalszych działań w zakresie efektywnego gospodarowania metanem, aby zminimalizować jego emisję do atmosfery.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie skutecznych rozwiązań legislacyjnych dotyczących bezkoncesyjnego zagospodarowania metanu po likwidacji kopalń jest kluczowe dla osiągnięcia celów środowiskowych oraz spełnienia wymogów regulacji metanowych, co wymaga pilnych działań ze strony odpowiednich instytucji.
2. Proces legislacyjny dotyczący zmian w ustawie Prawo geologiczne i górnicze wykazuje opóźnienia, co negatywnie wpływa na możliwość efektywnego wykorzystania metanu w Polsce, a także na realizację polityki klimatycznej kraju.
3. Współpraca pomiędzy Ministerstwem Aktywów Państwowych a spółkami górniczymi w zakresie zgłaszania uwag do projektów legislacyjnych jest niewystarczająca, co prowadzi do pominięcia istotnych kwestii związanych z gospodarczym wykorzystaniem metanu.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy wprowadzić skuteczne zmiany legislacyjne, które będą wspierać gospodarcze wykorzystanie metanu z pokładów węgla. W szczególności, ministerstwo odpowiedzialne za gospodarkę złożami kopalin powinno zidentyfikować i usunąć istniejące bariery prawne, które utrudniają rozwój technologii związanych z metanem.
2. Zaleca się przeprowadzenie kompleksowej analizy dostępnych technologii wychwytu metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń przed podpisywaniem umów społecznych. Taka analiza pozwoli na lepsze zrozumienie możliwości i ograniczeń technologicznych, co przyczyni się do efektywniejszego zarządzania emisjami metanu.
3. Wskazane jest zwiększenie wsparcia finansowego dla projektów badawczych dotyczących technologii wykorzystania metanu w sektorze górniczym. Państwo powinno zainwestować w innowacyjne rozwiązania, które mogą przyczynić się do efektywnego zagospodarowania metanu oraz ograniczenia jego emisji do atmosfery.