Przyszłość budownictwa w Polsce. Cztery tematy ważne dla rozwoju branży.
Autor: Polityka Insight
Data publikacji: 29/10/2024
Tematyka: Gospodarka i rynek pracy | Infrastruktura | Mieszkalnictwo | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument omawia kluczowe wyzwania i problemy, z jakimi boryka się branża budowlana w Polsce. Wskazuje na deklaratywny charakter niektórych kryteriów oceny wykonawców w przetargach publicznych, co prowadzi do sytuacji, w której oferty nie spełniają budżetów z powodu rosnących kosztów. Zmiany w przepisach dotyczących zamówień publicznych ograniczyły wagę kryteriów cenowych, co ma na celu promowanie zrównoważonego rozwoju, jednak w praktyce nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Dodatkowo, sektor infrastruktury, zwłaszcza kolejowej, zmaga się z deficytem pracowników, spowodowanym odpływem do lepiej płatnych miejsc pracy w Europie Zachodniej oraz niską atrakcyjnością zawodów budowlanych. Wzrost kosztów pracy i spadek popytu negatywnie wpływają na rentowność firm budowlanych, prowadząc do zadłużenia i upadłości.
Dokument podkreśla również znaczenie edukacji i długoterminowych ram inwestycyjnych, które mogą zwiększyć atrakcyjność zawodów budowlanych. Wskazuje na potrzebę automatyzacji oraz rozwijania kompetencji pracowników w obliczu zmieniającego się rynku pracy. Wreszcie, zwraca uwagę na rosnącą rolę cyberbezpieczeństwa w procesach budowlanych, co staje się kluczowym elementem zarówno w sektorze wojskowym, jak i cywilnym.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie certyfikacji wykonawców w branży budowlanej może znacząco poprawić jakość rywalizacji między firmami, przyspieszając procesy przetargowe oraz zwiększając transparentność oceny ofert. Certyfikat mógłby stanowić istotne narzędzie w eliminacji niepewności związanej z kompetencjami wykonawców, jednak jego fakultatywność może ograniczyć jego skuteczność.
2. Wzrost kosztów pracy oraz odpływ pracowników do lepiej płacących rynków w Europie Zachodniej stają się poważnymi wyzwaniami dla sektora budowlanego w Polsce. Problemy te mogą prowadzić do deficytu kadrowego, co w konsekwencji wpłynie na zdolność realizacji inwestycji infrastrukturalnych, a tym samym na rozwój gospodarczy kraju.
3. Niewłaściwe ustalanie budżetów inwestycyjnych przed przetargami, w połączeniu z rosnącymi cenami materiałów budowlanych, prowadzi do unieważniania wielu postępowań przetargowych. Taki stan rzeczy generuje dodatkowe koszty i opóźnienia w realizacji projektów, co negatywnie wpływa na stabilność branży budowlanej.
4. Kryteria oceny ofert w przetargach często są zbyt ogólne i łatwe do spełnienia, co prowadzi do sytuacji, w której różnice w punktacji wynikają głównie z oferowanej ceny. Taki model oceny może zniechęcać do innowacyjności i jakości w realizacji projektów budowlanych, co jest niekorzystne dla długoterminowego rozwoju sektora.
5. Uspójnienie planów inwestycyjnych oraz uwzględnienie lokalnych strategii rozwoju w procesie planowania infrastruktury może przyczynić się do efektywniejszego wykorzystania zasobów oraz lepszej koordynacji działań między różnymi sektorami. Współpraca między instytucjami rządowymi a samorządami jest kluczowa dla osiągnięcia synergii w realizacji projektów.
6. Wprowadzenie długoterminowych strategii rozwoju, takich jak Plan Rozwoju Systemu Przesyłowego, może stanowić wzór dla innych instytucji, umożliwiając lepsze planowanie i realizację inwestycji. Przejrzystość i konsultacje społeczne w procesie tworzenia takich planów mogą zwiększyć akceptację społeczną oraz zaangażowanie lokalnych społeczności w rozwój infrastruktury.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie długoterminowych ram inwestycyjnych w sektorze budowlanym, które będą jasno określały przyszły popyt na zawody związane z budownictwem. Taki krok pozwoli na lepsze planowanie edukacji i szkoleń, co przyczyni się do zwiększenia liczby wykwalifikowanych pracowników w branży.
2. Zwiększenie współpracy między ośrodkami kształcenia a firmami budowlanymi poprzez wprowadzenie wymogu takiej współpracy w kryteriach przetargowych. Taki mechanizm umożliwi firmom społecznie zaangażowanym zdobycie większej liczby zamówień, a jednocześnie przyczyni się do lepszego dostosowania programów edukacyjnych do potrzeb rynku.
3. Opracowanie systemu stypendialnego, który zachęci młodych ludzi do wyboru kariery w sektorze budowlanym. Wspieranie edukacji w tym obszarze poprzez fundusze stypendialne może przyczynić się do zwiększenia liczby studentów kształcących się w zawodach technicznych i inżynieryjnych.
4. Wprowadzenie mechanizmów kontroli wydatkowania publicznych pieniędzy, które jednocześnie nie będą hamować potrzebnych inwestycji. System ten powinien umożliwiać identyfikację przypadków wysokiego ryzyka nieprawidłowości, co pozwoli na skuteczniejsze zarządzanie funduszami publicznymi.
5. Promowanie innowacji i automatyzacji w firmach budowlanych poprzez odpowiednie programy wsparcia. Firmy powinny być zachęcane do inwestowania w nowoczesne technologie oraz szkolenia dla pracowników, co zwiększy efektywność pracy i zredukuje skutki niedoboru kadry.
6. Uspójnienie planów inwestycyjnych z lokalnymi strategiami rozwoju, aby zapewnić spójność działań na różnych poziomach administracyjnych. Współpraca między rządem a samorządami powinna być zintensyfikowana, co pozwoli na lepsze koordynowanie projektów infrastrukturalnych i ich realizację zgodnie z lokalnymi potrzebami.