Potencjalne konsekwencje zmian w polityce celnej administracji USA dla polskiej gospodarki.
Autor: Polski Instytut Ekonomiczny
Data publikacji: 02/04/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Ekonomia | Gospodarka i rynek pracy | Polityka | Prawo | Sprawy zagraniczne
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument analizuje wpływ polityki celnej administracji amerykańskiej na polską gospodarkę oraz relacje handlowe z USA. Wskazuje, że wprowadzenie ceł, zwłaszcza na stal i aluminium, może prowadzić do podwyżek cen w USA oraz zmniejszenia konkurencyjności krajowych firm. Z drugiej strony, cła mogą stymulować zagraniczne inwestycje w amerykański rynek, co było widoczne w sektorze motoryzacyjnym od pierwszej kadencji prezydenta Trumpa.
Analiza opiera się na modelu KITE, który uwzględnia złożoność globalnych łańcuchów dostaw i międzynarodową wymianę handlową. Badanie obejmuje 46 krajów i 62 sektory gospodarki, a jego wyniki sugerują, że działania odwetowe w konfliktach handlowych prowadzą do negatywnych konsekwencji dla wszystkich zaangażowanych stron. Wskazano na potrzebę opracowania strategii mitygacji ryzyka związanego z potencjalną eskalacją konfliktów handlowych.
Dokument podkreśla również konieczność przeprowadzenia szczegółowych analiz branżowych, aby zidentyfikować zagrożenia i możliwości adaptacyjne dla polskiej gospodarki, zwłaszcza w kontekście sektorów najbardziej narażonych na zakłócenia w międzynarodowej wymianie handlowej. Wnioski te mają istotne znaczenie dla decydentów gospodarczych i politycznych.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie ceł przez administrację Trumpa, mające na celu zastąpienie części wpływów podatkowych, może prowadzić do znacznych strat budżetowych, które w skali rocznej mogą wynieść nawet 691 miliardów USD, co stanowi 2,4% PKB. Taki scenariusz wskazuje na ryzyko, że cła nie będą w stanie zrekompensować utraconych dochodów z podatków, co może negatywnie wpłynąć na stabilność finansową kraju.
2. Polityka celna, w tym wprowadzenie ceł na stal i aluminium oraz na towary z Chin, może prowadzić do pogorszenia relacji handlowych z kluczowymi partnerami, takimi jak Chiny, Kanada i Unia Europejska. Odpowiedzi handlowe ze strony tych krajów mogą skutkować dalszymi ograniczeniami, co z kolei może prowadzić do spirali negatywnych konsekwencji gospodarczych dla wszystkich zaangażowanych stron.
3. Wzrost ceł na importowane towary może wpłynąć na konkurencyjność amerykańskich przedsiębiorstw, jednak niekoniecznie przyniesie korzyści amerykańskim eksporterom na rynkach międzynarodowych. Cła działają dyskryminująco wobec zagranicznych producentów, co może ograniczyć możliwości amerykańskich firm w zakresie eksportu.
4. Wzajemne powiązania handlowe między Polską a USA są istotne, ponieważ Stany Zjednoczone są drugim co do wielkości odbiorcą polskiej wartości dodanej. W 2023 roku popyt finalny z USA odpowiadał za 2,6% polskiego PKB, co podkreśla znaczenie amerykańskiego rynku dla polskiej gospodarki oraz potencjalne ryzyko związane z wprowadzeniem ceł.
5. Polskie firmy eksportujące do USA, w szczególności te z sektora artykułów spożywczych oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, mogą odczuć negatywne skutki spowolnienia gospodarczego i handlowego. Większość z tych przedsiębiorstw to duże firmy, które są bardziej narażone na zmiany w polityce handlowej, co może wpłynąć na ich innowacyjność i wykorzystanie nowoczesnych technologii.
6. Analiza skutków polityki celnej wskazuje na potrzebę opracowania strategii mitygacji ryzyka, aby zminimalizować negatywne konsekwencje związane z potencjalną eskalacją konfliktów handlowych. Długoterminowe dostosowania strukturalne gospodarki oraz optymalizacja łańcuchów dostaw będą kluczowe dla przetrwania i rozwoju przedsiębiorstw w zmieniających się warunkach handlowych.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy przeprowadzić szczegółowe analizy branżowe, które pozwolą na identyfikację sektorów polskiej gospodarki najbardziej narażonych na negatywne skutki zakłóceń w międzynarodowej wymianie handlowej. Takie badania powinny uwzględniać zarówno potencjalne zagrożenia, jak i możliwości adaptacyjne, co umożliwi lepsze przygotowanie się na zmiany w polityce celnej.
2. Wskazane jest opracowanie strategii mitygacji ryzyka związanego z potencjalną eskalacją konfliktów handlowych. Strategia ta powinna obejmować działania mające na celu dywersyfikację rynków zbytu oraz optymalizację łańcuchów dostaw, co pozwoli na zwiększenie odporności polskich przedsiębiorstw na zmiany w polityce handlowej.
3. Rekomenduje się zwiększenie wsparcia dla polskich eksporterów, szczególnie tych, którzy są silnie związani z rynkiem amerykańskim. Wsparcie to powinno obejmować dostęp do informacji o zmianach w regulacjach handlowych oraz pomoc w dostosowywaniu strategii eksportowych do zmieniających się warunków rynkowych.
4. Należy zainwestować w rozwój innowacyjnych technologii w polskich przedsiębiorstwach, co przyczyni się do zwiększenia ich konkurencyjności na rynkach międzynarodowych. Wysoki poziom innowacyjności powinien być promowany jako kluczowy element strategii rozwoju gospodarczego, zwłaszcza w kontekście zmieniających się warunków handlowych.
5. Warto zintensyfikować współpracę z instytucjami badawczymi oraz think tankami, takimi jak Polski Instytut Ekonomiczny, w celu uzyskania rzetelnych analiz i prognoz dotyczących wpływu polityki celnej na polską gospodarkę. Taka współpraca może przyczynić się do lepszego zrozumienia globalnych trendów i ich potencjalnych konsekwencji.
6. Zaleca się monitorowanie i analizowanie działań podejmowanych przez inne kraje w odpowiedzi na zmiany w polityce handlowej USA. Zrozumienie reakcji międzynarodowych partnerów handlowych pozwoli na lepsze dostosowanie polskiej polityki handlowej oraz strategii eksportowej, co może zminimalizować negatywne skutki dla polskiej gospodarki.