Planowanie i realizacja monitoringu przyrody.
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 19/12/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Media | Ochrona środowiska | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport omawia kwestie związane z realizacją monitoringu przyrody w Polsce, wskazując na problemy związane z niewystarczającymi środkami finansowymi oraz brakiem formalnych postanowień w umowach dotyczących wynagrodzenia za wykonaną pracę. W szczególności, w 14 z 16 umów brakowało m. in. zapisów o wypłacie wynagrodzenia za rzeczywiście zrealizowane zadania, co skutkowało niepomniejszaniem wynagrodzenia przez GIOŚ mimo niewykonania części prac.
W kontekście badań analitycznych, przeprowadzono analizy na próbkach ryb oraz mięczaków, jednak nie w każdej jednostce kontrolnej udało się uzyskać odpowiednie próbki, co wpłynęło na wyniki badań. Wskazano również na konieczność elastyczności w definiowaniu poprawek redakcyjno-edytorskich, które nie powinny prowadzić do sporów między zamawiającym a wykonawcą.
Dokument podkreśla, że brak precyzyjnych definicji poprawek mógłby ograniczać możliwości dostosowania prac do wymagań zamawiającego. Wnioski z kontroli sugerują, że monitoring powinien być realizowany zgodnie z metodykami, a także że konieczne jest zapewnienie odpowiednich zasobów kadrowych oraz terminowej realizacji zadań, aby skutecznie chronić bioróżnorodność i środowisko naturalne.
Wnioski
Wnioski
1. Niezbędne jest wzmocnienie nadzoru nad planowaniem monitoringu przyrody poprzez uregulowanie metod wymiany informacji między organami administracji publicznej, co pozwoli na lepsze zarządzanie danymi dotyczącymi gatunków i siedlisk przyrodniczych.
2. Wprowadzenie zautomatyzowanych mechanizmów oceny kompletności raportów może poprawić jakość dostarczanych danych, jednak nie powinno prowadzić do automatycznego odrzucania raportów, co może zniekształcać rzeczywisty obraz sytuacji w zakresie monitoringu.
3. Konieczne jest regularne aktualizowanie list referencyjnych gatunków ptaków przez grupy eksperckie, aby zapewnić ich zgodność z rzeczywistym stanem bioróżnorodności w Polsce, co jest kluczowe dla skutecznego monitoringu.
4. W przypadku niepełnej realizacji zleconych zadań, istotne jest wprowadzenie jasnych postanowień dotyczących wynagrodzenia za rzeczywiście wykonaną pracę, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić odpowiedzialność wykonawców.
5. Poprawki redakcyjno-edytorskie w dostarczonych pracach nie powinny wpływać na ocenę ich merytorycznej wartości, co podkreśla potrzebę wyraźnego rozdzielenia kwestii stylistycznych od merytorycznych w procesie odbioru prac.
6. Wymagana jest większa transparentność w procesie odbioru prac monitorujących, aby zapewnić, że wszelkie zmiany w wynikach badań są odpowiednio dokumentowane i uzasadnione, co zwiększy zaufanie do wyników monitoringu.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie jednolitych standardów gromadzenia danych przez parki narodowe i Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska (RDOŚ) w celu ułatwienia wymiany informacji oraz zwiększenia efektywności monitoringu gatunków i siedlisk przyrodniczych.
2. Zwiększenie nadzoru nad zlecaniem zadań monitoringu przyrody wykonawcom zewnętrznym, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność wyników badań, co może obejmować regularne audyty oraz weryfikację metodologii stosowanej przez wykonawców.
3. Opracowanie i wdrożenie systemu szkoleń dla pracowników administracji publicznej oraz wykonawców zewnętrznych, aby podnieść ich kompetencje w zakresie monitoringu przyrody oraz interpretacji wyników badań.
4. Udoskonalenie mechanizmów raportowania, które umożliwią automatyczną ocenę kompletności i poprawności dostarczanych danych, co przyczyni się do szybszej identyfikacji błędów i nieprawidłowości w raportach.
5. Regularne aktualizowanie dokumentów strategicznych dotyczących monitoringu przyrody, aby uwzględniały zmieniające się warunki środowiskowe oraz nowe dane naukowe, co pozwoli na lepsze dostosowanie działań do aktualnych potrzeb ochrony bioróżnorodności.
6. Wzmocnienie współpracy między różnymi organami administracji publicznej oraz instytucjami naukowymi w celu wymiany wiedzy i doświadczeń, co przyczyni się do bardziej efektywnego planowania i realizacji działań monitorujących.