Oddziaływanie sytuacji wojennej i społeczno-gospodarczej na Ukrainie na system energetyczny i bezpieczeństwo energetyczne Polski oraz wybranych europejskich krajów ościennych.
Autor: Bank Gospodarstwa Krajowego
Data publikacji: 27/11/2024
Tematyka: Energetyka | Infrastruktura | Ochrona zdrowia
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport analizuje wpływ wojny w Ukrainie na polski system energetyczny, koncentrując się na wyzwaniach i możliwościach transformacji. Przed 2022 rokiem Polska opierała swój miks energetyczny głównie na węglu, który stanowił 72% produkcji energii elektrycznej, podczas gdy Ukraina korzystała głównie z energii jądrowej (około 55%). Oba kraje dążyły do rozwoju odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz zmniejszenia emisji, z Polską skupioną na fotowoltaice. Istotnym problemem była również obawa przed uzależnieniem od surowców z Rosji, co w przypadku Ukrainy miało bardziej bezpośrednie konsekwencje.
W kontekście wojny, Polska stoi przed koniecznością modernizacji i rozbudowy przestarzałej infrastruktury elektroenergetycznej, co jest kluczowe dla zwiększenia konkurencyjności sektora energetycznego i gospodarki. Dodatkowo, raport wskazuje na potrzebę integracji systemu energetycznego z rynkami zachodnimi, co może przyczynić się do stabilizacji i bezpieczeństwa energetycznego w regionie. Wnioski płynące z wywiadów z ekspertami rynku energetycznego podkreślają znaczenie współpracy międzynarodowej oraz innowacji w dążeniu do zrównoważonego rozwoju energetyki w Polsce i Ukrainie.
Wnioski
Wnioski
1. W obliczu pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę, Polska musi przyspieszyć proces dywersyfikacji źródeł dostaw surowców energetycznych, aby zminimalizować zależność od tradycyjnych dostawców, takich jak Rosja. Kluczowe staje się poszukiwanie alternatywnych partnerów handlowych oraz rozwijanie krajowych źródeł energii odnawialnej.
2. Sytuacja wojny w Ukrainie uwypukliła potrzebę modernizacji i zabezpieczenia infrastruktury energetycznej w Polsce. Wzmożone ataki na infrastrukturę energetyczną Ukrainy wskazują na konieczność wprowadzenia bardziej odpornych systemów, które będą w stanie funkcjonować w warunkach kryzysowych.
3. Współpraca międzynarodowa w zakresie bezpieczeństwa energetycznego staje się niezbędna. Polska powinna aktywnie uczestniczyć w regionalnych inicjatywach oraz projektach, które mają na celu wspólne zarządzanie kryzysami energetycznymi i wymianę doświadczeń z innymi krajami dotkniętymi podobnymi wyzwaniami.
4. Transformacja energetyczna w Polsce powinna uwzględniać nie tylko aspekty ekologiczne, ale także społeczne i ekonomiczne. Wdrażanie zielonych technologii musi iść w parze z programami wsparcia dla społeczności lokalnych, aby zminimalizować negatywne skutki transformacji dla zatrudnienia i lokalnych gospodarek.
5. Wzrost znaczenia energii odnawialnej w polskim miksie energetycznym wymaga intensyfikacji badań i innowacji technologicznych. Inwestycje w nowe technologie, takie jak magazynowanie energii czy inteligentne sieci energetyczne, są kluczowe dla zwiększenia efektywności i stabilności systemu energetycznego.
6. W kontekście odbudowy Ukrainy po wojnie, Polska może odegrać istotną rolę jako partner w procesie transformacji energetycznej tego kraju. Współpraca w zakresie wymiany technologii oraz doświadczeń w budowie zrównoważonego systemu energetycznego może przynieść korzyści obu stronom, wzmacniając regionalne bezpieczeństwo energetyczne.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wsparcie dla Ukrainy w odbudowie infrastruktury energetycznej: Polska powinna niezwłocznie przekazać Ukrainie części wykorzystywane w polskich elektrowniach, które są w trakcie modernizacji lub wycofywania z użytku. Te komponenty mogą być kluczowe w naprawie uszkodzonych instalacji energetycznych w Ukrainie, co przyczyni się do szybszej stabilizacji systemu energetycznego tego kraju.
2. Integracja Ukrainy z Unią Europejską: Polska powinna aktywnie wspierać Ukrainę w procesie integracji z Unią Europejską, dzieląc się swoim doświadczeniem w budowaniu instytucji oraz kapitału ludzkiego. Współpraca ta może obejmować organizację szkoleń oraz programów wymiany, które pomogą Ukrainie w adaptacji do standardów unijnych.
3. Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego Polski: W obliczu zmieniającej się sytuacji geopolitycznej, Polska powinna zainwestować w dywersyfikację źródeł energii oraz rozwój odnawialnych źródeł energii. Wzmocnienie infrastruktury energetycznej, w tym budowa nowych interkonektorów, pozwoli na lepsze zarządzanie kryzysami i zwiększy niezależność energetyczną kraju.
4. Współpraca regionalna w zakresie energii: Polska powinna zainicjować i rozwijać współpracę z sąsiednimi krajami w obszarze energetyki, tworząc regionalne platformy wymiany informacji oraz wspólnych projektów. Taka współpraca może obejmować wspólne inwestycje w infrastrukturę oraz badania nad nowymi technologiami energetycznymi.
5. Edukacja i świadomość społeczna: Należy zainwestować w programy edukacyjne, które zwiększą świadomość społeczeństwa na temat transformacji energetycznej oraz korzyści płynących z odnawialnych źródeł energii. Wspieranie lokalnych inicjatyw oraz angażowanie społeczności w projekty ekologiczne może przyczynić się do większej akceptacji zmian w sektorze energetycznym.
6. Monitorowanie i analiza ryzyk geopolitycznych: Polska powinna stworzyć system monitorowania ryzyk geopolitycznych, które mogą wpływać na sektor energetyczny. Regularne analizy i raporty pozwolą na szybsze reagowanie na zmiany w otoczeniu międzynarodowym oraz lepsze planowanie strategii energetycznych w dłuższej perspektywie.