Myślenie poza schematami. Wyniki badania myślenia kreatywnego PISA 2022.
Autor: Instytut Badań Edukacyjnych
Data publikacji: 2024
Tematyka: Edukacja i Nauka | Polityka społeczna
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Myślenie poza schematami. Wyniki badania myślenia kreatywnego PISA 2022” przedstawia wyniki badań dotyczących kreatywności w edukacji w Polsce. Skupia się na umiejętności uczniów w zakresie twórczego myślenia, które jest kluczowe dla ich rozwoju osobistego i zawodowego. W badaniach uwzględniono różnorodne formy wypowiedzi pisemnej, takie jak pisanie opowiadań, dialogów czy tworzenie prezentacji graficznych, które pozwalają uczniom na wyrażanie swoich idei i wyobraźni.
Raport wskazuje na różnice w poziomie kreatywności wśród uczniów, z podziałem na różne poziomy umiejętności. Uczniowie na poziomie 3. potrafią generować adekwatne pomysły, jednak często opierają się na znanych motywach. Z kolei uczniowie na poziomie 4. wykazują większą oryginalność, łącząc różne elementy w niekonwencjonalny sposób. Wskazano również na znaczenie angażowania uczniów w zadania wymagające kreatywnego myślenia oraz na potrzebę różnorodności w zadaniach edukacyjnych.
Raport podkreśla, że rozwijanie umiejętności kreatywnego myślenia jest niezbędne w kontekście współczesnych wyzwań społecznych i zawodowych, a także w kontekście globalizacji i postępu technologicznego.
Wnioski
Wnioski
1. Uczniowie na poziomie 3. wykazują zdolność do generowania adekwatnych pomysłów w zadaniach z zakresu wypowiedzi pisemnej oraz rozwiązywania problemów społecznych, jednak ich kreatywność często opiera się na znanych motywach, co ogranicza oryginalność proponowanych rozwiązań.
2. W badaniach PISA 2022 zauważono, że uczniowie, którzy potrafią łączyć różne pomysły w sposób niekonwencjonalny, osiągają lepsze wyniki w zadaniach wymagających myślenia kreatywnego, co sugeruje, że umiejętność syntezowania informacji jest kluczowa dla rozwijania kreatywności.
3. Ocenianie odpowiedzi uczniów w kontekście myślenia kreatywnego uwzględnia zarówno innowacyjność, jak i oryginalność pomysłów, co wskazuje na potrzebę wprowadzenia bardziej zróżnicowanych kryteriów oceny, które lepiej odzwierciedlają różne aspekty kreatywności.
4. Uczniowie na poziomie 4. są w stanie aktywnie angażować się w tworzenie oryginalnych pomysłów, jednak często opierają się na powszechnie dostępnych rozwiązaniach, co sugeruje, że istnieje potrzeba dalszego rozwijania umiejętności krytycznego myślenia i innowacyjności.
5. Wprowadzenie zadań o różnym stopniu trudności w edukacji może przyczynić się do lepszego rozwijania umiejętności myślenia kreatywnego, ponieważ umożliwia uczniom stopniowe zwiększanie wyzwań i eksplorowanie bardziej złożonych problemów.
6. Upublicznienie zadań z badania PISA ma na celu nie tylko prezentację narzędzi do oceny myślenia kreatywnego, ale także inspirowanie nauczycieli do wprowadzania podobnych zadań w praktyce edukacyjnej, co może przyczynić się do wzrostu zaangażowania uczniów w proces nauczania.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie do programów nauczania elementów myślenia kreatywnego, które będą stymulować uczniów do poszukiwania nietypowych rozwiązań problemów. Należy uwzględnić zadania wymagające twórczego podejścia, które będą angażować wyobraźnię i zachęcać do eksperymentowania z różnymi pomysłami.
2. Zwiększenie wsparcia dla nauczycieli w zakresie metodologii nauczania kreatywności. Szkolenia i warsztaty powinny koncentrować się na technikach rozwijania umiejętności twórczego myślenia w klasie, a także na sposobach oceny kreatywnych odpowiedzi uczniów.
3. Promowanie kultury akceptacji błędów w procesie uczenia się. Należy stworzyć środowisko, w którym uczniowie będą czuli się swobodnie w podejmowaniu ryzyka i eksperymentowaniu z nowymi pomysłami, co przyczyni się do ich rozwoju kreatywnego.
4. Włączenie do zajęć interdyscyplinarnych projektów, które łączą różne dziedziny wiedzy. Takie podejście pozwoli uczniom na zastosowanie kreatywnego myślenia w praktyce, a także na rozwijanie umiejętności współpracy i komunikacji.
5. Zastosowanie różnorodnych form oceny, które uwzględniają kreatywność uczniów. Należy opracować narzędzia oceny, które będą doceniać oryginalność i innowacyjność pomysłów, a nie tylko ich zgodność z utartymi schematami.
6. Wspieranie współpracy między szkołami a instytucjami kultury oraz organizacjami pozarządowymi, które promują kreatywność. Takie partnerstwa mogą dostarczyć uczniom dodatkowych zasobów i inspiracji, a także umożliwić im uczestnictwo w projektach rozwijających ich umiejętności twórcze.