Młodzi o nauce i naukowcach
Autor: Centrum Nauki Kopernik
Data publikacji: 2025
Tematyka: Administracja publiczna | Demografia | Edukacja i Nauka | Polityka społeczna
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport „Młodzi o nauce i naukowcach” przedstawia wyniki badań dotyczących postaw młodzieży szkół ponadpodstawowych wobec nauki, przeprowadzonych w 2024 roku w ramach programu „Nauka dla Ciebie”. Badania objęły młodych ludzi w wieku 15–17 lat z różnych miast, takich jak Warszawa, Płock, Zgierz, Konin i Opole. Kluczowe pytania dotyczyły percepcji nauki, emocji związanych z nią oraz działań naukowych podejmowanych przez młodzież.
Wyniki wskazują, że młodzież najczęściej kojarzy naukę z naukami ścisłymi i technologią, dostrzegając jej obecność w codziennym życiu, ale rzadziej w kontekście szkolnym. Wiele osób wyraża sceptycyzm wobec nauki, szczególnie w odniesieniu do negatywnych aspektów technologii.
Raport podkreśla również znaczenie organizacji wydarzeń naukowych, które powinny odbywać się w przyjaznej atmosferze, sprzyjającej poczuciu bezpieczeństwa i autentyczności. Młodzież preferuje dobrowolność uczestnictwa oraz możliwość zaangażowania się w różnym stopniu. Wydarzenia te powinny być dostosowane do specyficznych potrzeb pokolenia Z, aby skutecznie przyciągać ich uwagę i zainteresowanie nauką.
Wnioski
Wnioski
Młodzież w wieku 15-17 lat postrzega naukę głównie przez pryzmat nauk ścisłych i technologii, co wskazuje na ich silne zainteresowanie tymi dziedzinami, ale także na potrzebę szerszego ujęcia nauki w edukacji.
Sceptycyzm młodych ludzi wobec nauki, szczególnie w kontekście negatywnych aspektów technologii, sugeruje, że istnieje potrzeba lepszego komunikowania korzyści płynących z naukowych odkryć oraz ich wpływu na codzienne życie.
Obecność nauki w życiu codziennym młodzieży jest dostrzegana, jednak rzadziej identyfikują ją w kontekście szkolnym, co wskazuje na konieczność reformy edukacji, aby uczynić naukę bardziej atrakcyjną i zrozumiałą dla uczniów.
Nauczyciele odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu postaw młodzieży wobec nauki; ich podejście i sposób przekazywania wiedzy mogą znacząco wpłynąć na zainteresowanie uczniów naukami przyrodniczymi i społecznymi.
Młodzież wykazuje chęć zdobywania wiedzy poza formalnym systemem edukacji, co podkreśla znaczenie nieformalnych form nauki, takich jak wizyty w muzeach, ogrodach zoologicznych czy centrach nauki, które mogą wzbogacić ich doświadczenia edukacyjne.
Warsztaty wydobywcze, w których uczestniczyli młodzi ludzie, okazały się skutecznym narzędziem do eksploracji ich emocji i doświadczeń związanych z nauką, co sugeruje, że takie interaktywne metody mogą być efektywne w angażowaniu młodzieży w tematykę naukową.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Współpraca z młodzieżą w projektowaniu wydarzeń naukowych powinna być kluczowym elementem planowania. Angażowanie młodych ludzi od samego początku procesu projektowego zapewnia im poczucie wpływu i odpowiedzialności, co zwiększa ich zainteresowanie i zaangażowanie w tematykę naukową.
2. Należy promować model pracy zespołowej w nauce, aby młodzież mogła dostrzegać wartość współpracy i wymiany doświadczeń. Edukacja powinna podkreślać, że osiągnięcia naukowe są wynikiem pracy grupowej, a nie indywidualnych wysiłków, co może zmniejszyć presję na młodych naukowców.
3. Warto zainwestować w programy edukacyjne, które uczą młodzież równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Umożliwienie młodym ludziom nauki o technikach zarządzania czasem i stresu może przyczynić się do ich lepszego samopoczucia oraz efektywności w pracy naukowej.
4. Należy zwiększyć obecność autorytetów naukowych w mediach społecznościowych, aby dotrzeć do młodzieży w sposób, który jest dla nich naturalny i przystępny. Współpraca z influencerami oraz aktywistami może pomóc w budowaniu zaufania do nauki i naukowców.
5. Warto organizować warsztaty i wydarzenia, które umożliwiają młodzieży bezpośredni kontakt z naukowcami. Takie interakcje mogą pomóc w demistyfikacji pracy naukowej oraz w budowaniu pozytywnego wizerunku naukowców jako osób dostępnych i otwartych na dialog.
6. Należy rozwijać programy mentoringowe, w ramach których młodzi ludzie mogą uczyć się od doświadczonych naukowców. Tego rodzaju relacje mogą wspierać rozwój umiejętności oraz budować pewność siebie młodych badaczy, a także inspirować ich do podejmowania własnych badań.