Działania na rzecz odpowiedniej jakości powietrza w uzdrowiskach
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 19/08/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Ochrona środowiska
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport „Działania na rzecz odpowiedniej jakości powietrza w uzdrowiskach” przedstawia wyniki kontroli Ministerstwa Zdrowia i sześciu gmin uzdrowiskowych (Ustronia, Goczałkowic – Zdroju, Szczawnicy, Rabki – Zdroju, Szczawna – Zdroju i Jeleniej Góry) oraz dwóch jednostek uprawnionych do wydawania świadectw klimatycznych obejmującej okres 2018–2023. Czynności kontrolne miały na celu ustalenie czy gminy podjęły skuteczne działania w celu zapewnienia odpowiedniej jakości powietrza zewnętrznego,
pozwalającej na utrzymanie statusu i spełnianie funkcji uzdrowiska.
Wnioski
Wnioski
- Działania wszystkich skontrolowanych podmiotów nie zapewniły optymalnych i bezpiecznych warunków do prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego z uwagi na zbagatelizowanie problematyki niedostatecznej jakości powietrza na etapie potwierdzania statusu uzdrowisk9 oraz niewystarczającą skalę działań naprawczych gmin w latach 2018–2022 dotyczących redukcji niskiej emisji.
- Skontrolowane gminy, po uzyskaniu aktualnego potwierdzenia statusu uzdrowiska, podejmowały w latach 2018–2022 działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji, ale nie miały one charakteru kompleksowego, a dodatkowo w części jednostek nie odpowiadały wymogom obowiązujących POP lub były realizowane nierzetelnie.
- Minister Zdrowia bezkrytycznie przyjmował dokumentację przedstawioną przez gminy uzdrowiskowe, w tym dokumenty przygotowane przez jednostki uprawnione do wydawania świadectw klimatycznych i w konsekwencji potwierdził bez
żadnych dodatkowych warunków status wszystkich 12 objętych analizą uzdrowisk, mimo że nie spełniały one wymagań dotyczących jakości powietrza. - Połowa skontrolowanych gmin uzdrowiskowych (Goczałkowice-Zdrój, Jelenia Góra, Szczawno-Zdrój) nie dokonała na swoim terenie identyfikacji problemu ubóstwa energetycznego, zdefiniowanego w art. 5gb ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r.
Prawo energetyczne. - Mimo wymiany ponad 4 tys. źródeł ciepła na paliwa stałe, wg danych z CEEB na 11 sierpnia 2023 r., w skontrolowanych gminach uzdrowiskowych wciąż pozostawało ponad 5 tys. kotłów pozaklasowych (poniżej 3 klasy), które w największym stopniu przyczyniały się do emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
- Przeprowadzenie bieżącej analizy danych dotyczących jakości powietrza (za lata 2021–2022) w celu ustalenia, czy na obszarze tych uzdrowisk dotrzymywane były wymagania w odniesieniu do środowiska
- Zmiana przepisów art. 36 ust. 3 ustawy uzdrowiskowej odnoszących się do sposobu potwierdzania właściwości leczniczych klimatu, których jednym z elementów jest ocena jakości powietrza
- Weryfikacja obowiązujących przepisów prawa pod kątem wprowadzenia zmian obligujących właściwe jednostki do ograniczenia kierowania pacjentów do uzdrowisk niespełniających wymagań w stosunku do środowiska, w tym dotyczących jakości powietrza, z uwzględnieniem obowiązku określania w wymienionych sytuacjach
- Ujednolicenie poziomów alertowych ustanowionych w poszczególnych województwach oraz sposobu informowania obywateli o niedostatecznej jakości powietrza
- Opracowanie i wdrożenie systemu powiadamiania o niedostatecznej jakości powietrza, który w sposób bardziej zautomatyzowany zapewni przekazywanie odpowiednich informacji do kolejnych uczestników tego systemu, celem zwiększenia przejrzystości ogłaszanych komunikatów i wyeliminowania różnic w ich liczbie