GOSPODAROWANIE ŚRODKAMI UZYSKANYMI ZE SPRZEDAŻY UPRAWNIEŃ DO EMISJI W DRODZE AUKCJI W RAMACH UNIJNEGO SYSTEMU HANDLU UPRAWNIENIAMI DO EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 30/10/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Energetyka | Ochrona środowiska | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument przedstawia wyniki kontroli dotyczącej gospodarowania środkami uzyskanymi ze sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w ramach systemu EU ETS. Wskazuje na nieprawidłowości związane z brakiem umów sporządzonych w języku polskim, co narusza przepisy ustawy o języku polskim. Umowy były zawierane wyłącznie w języku angielskim, co, według przedstawicieli Ministerstwa, miało na celu uproszczenie procesu negocjacji i uniknięcie komplikacji związanych z tłumaczeniem.
W kontekście transformacji energetycznej, dokument podkreśla znaczenie krajowych strategii, takich jak PEP2040, które mają na celu przekształcenie gospodarki w kierunku niskoemisyjnym. Ministerstwo wskazuje na konieczność zintegrowanych działań międzyresortowych oraz wsparcia z funduszy europejskich i krajowych.
Dodatkowo, kontrola ujawnia, że działania podejmowane w celu minimalizacji skutków wzrostu cen energii były finansowane z budżetu państwa, w tym z dochodów ze sprzedaży uprawnień EU ETS. Dokument podsumowuje kluczowe wnioski oraz rekomendacje, które mają na celu poprawę efektywności i zgodności działań Ministerstwa z obowiązującymi regulacjami prawnymi.
Wnioski
Wnioski
1. Niezgodność z przepisami dotyczącymi języka polskiego w umowach z EEX wskazuje na potrzebę zapewnienia, aby wszystkie dokumenty prawne były sporządzane w języku polskim, co jest zgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Taki krok zwiększy przejrzystość i dostępność informacji dla wszystkich zainteresowanych stron.
2. Niewłaściwe raportowanie dochodów ze sprzedaży uprawnień EU ETS, w tym ograniczenie do wykazywania jedynie 50% tych dochodów, narusza zasady sprawozdawczości finansowej i może prowadzić do nieprawidłowości w zarządzaniu funduszami. Konieczne jest wdrożenie mechanizmów zapewniających pełną zgodność danych z rzeczywistością oraz przepisami unijnymi.
3. Brak skutecznych procedur weryfikacji danych w sprawozdaniach do Komisji Europejskiej wskazuje na potrzebę opracowania i wdrożenia systemów kontrolnych, które umożliwią rzetelną ocenę i weryfikację informacji finansowych oraz projektów inwestycyjnych.
4. Nierzetelność danych przedstawianych w raportach do KE, wynikająca z braku spójności i niekompletności, podkreśla konieczność wprowadzenia standardów jakości danych oraz regularnych audytów, które zapewnią wiarygodność i transparentność w raportowaniu.
5. Wysoki czas obsługi wniosków o dofinansowanie, z dużą liczbą wniosków rozpatrywanych powyżej 100 dni, wskazuje na potrzebę optymalizacji procesów administracyjnych oraz wdrożenia nowoczesnych narzędzi informatycznych, które przyspieszą i uproszczą procedury obsługi wniosków.
6. Niewystarczające mechanizmy raportowania i monitorowania wydatków na cele klimatyczne mogą prowadzić do nieefektywnego wykorzystania funduszy. Wdrożenie bardziej szczegółowych i przejrzystych procedur raportowania jest kluczowe dla zapewnienia, że środki są wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem i w sposób efektywny.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy wdrożyć skuteczne mechanizmy weryfikacji danych w sprawozdaniach składanych do Komisji Europejskiej, aby zapewnić ich rzetelność i zgodność z danymi źródłowymi. Wprowadzenie systemu audytów wewnętrznych oraz regularnych kontroli może pomóc w eliminacji błędów i nieścisłości.
2. Zaleca się opracowanie i przyjęcie krajowej strategii dotyczącej wykorzystania dochodów ze sprzedaży uprawnień do emisji, która określi priorytetowe obszary inwestycyjne oraz mechanizmy alokacji środków. Strategia powinna być zgodna z celami polityki klimatycznej i zrównoważonego rozwoju.
3. Konieczne jest zapewnienie, aby wszystkie umowy dotyczące handlu uprawnieniami do emisji były sporządzane w języku polskim, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Umożliwi to lepsze zrozumienie warunków umowy przez wszystkie zainteresowane strony oraz zwiększy transparentność procesów.
4. Rekomenduje się zwiększenie współpracy między różnymi departamentami odpowiedzialnymi za zarządzanie funduszami z aukcji uprawnień do emisji, aby poprawić koordynację działań oraz wymianę informacji. Umożliwi to lepsze planowanie i realizację projektów inwestycyjnych.
5. Należy zainwestować w rozwój narzędzi informatycznych, które umożliwią efektywne zarządzanie danymi o wnioskach i wypłatach, eliminując ryzyko wprowadzania nierzetelnych informacji. Systemy te powinny być dostosowane do specyfiki programów wsparcia, takich jak „Mój prąd”.
6. Warto przeprowadzić szkolenia dla pracowników odpowiedzialnych za raportowanie i zarządzanie funduszami, aby zwiększyć ich kompetencje w zakresie przepisów unijnych oraz krajowych dotyczących emisji gazów cieplarnianych. Szkolenia powinny obejmować również aspekty związane z etyką i odpowiedzialnością w zarządzaniu publicznymi środkami.