Geotermia – stabilny grunt w ciepłownictwie. Rola geotermii w transformacji sektora ciepła.
Autor: Forum Energii
Data publikacji: 03/2024
Tematyka: Energetyka | Gospodarka i rynek pracy | Ochrona środowiska
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument omawia kluczowe aspekty elektryfikacji ciepłownictwa w Polsce, podkreślając znaczenie pomp ciepła w kontekście dekarbonizacji i bezpieczeństwa energetycznego. Obecnie w Polsce zainstalowano 356 tys. pomp ciepła, a w przyszłości planuje się ich wzrost do 2 mln. W ekstremalnych warunkach pogodowych tradycyjne pompy powietrzne mogą zwiększyć zapotrzebowanie na moc elektryczną do 10 GWe. Wprowadzenie gruntowych pomp ciepła, które są bardziej efektywne w niskich temperaturach, może znacząco obniżyć to zapotrzebowanie. Zwiększenie ich udziału do 60% w instalacjach pozwoli na redukcję zapotrzebowania o 2,3 GWe, a integracja z systemami niskotemperaturowymi, takimi jak ogrzewanie podłogowe, może obniżyć zapotrzebowanie do 4,8 GWe.
Dokument wskazuje na potrzebę promowania systemów grzewczych działających przy niższych temperaturach oraz na znaczenie programów dofinansowania, takich jak „Czyste Powietrze”. Wskazano również na konieczność stworzenia strategii rozwoju geotermii w Polsce, która obejmie wsparcie dla innowacji, edukację oraz współpracę międzysektorową. W 2024 roku powinny zostać ustalone ambitne cele dotyczące zwiększenia krajowego udziału w rynku rozwiązań geotermalnych, co przyczyni się do rozwoju technologii i tworzenia nowych miejsc pracy.
Wnioski
Wnioski
1. Potencjał geotermii w Polsce: Geotermia, zarówno w formie płytkiej, jak i klasycznej, ma ogromny potencjał, który może znacząco przyczynić się do zaspokojenia krajowego zapotrzebowania na ciepło. Wykorzystanie nawet części dostępnych zasobów geotermalnych może zaspokoić od 19% do 31% całkowitego zapotrzebowania na ciepło w Polsce, co podkreśla konieczność uwzględnienia geotermii w strategiach energetycznych.
2. Ambitne cele rozwoju: Rekomendacje dotyczące osiągnięcia 30% udziału gruntowych pomp ciepła do 2035 roku oraz 60% do 2050 roku wskazują na potrzebę wyznaczenia ambitnych celów w zakresie rozwoju technologii geotermalnych. Realizacja tych celów wymagałaby znacznego zwiększenia sprzedaży urządzeń oraz inwestycji w infrastrukturę.
3. Współpraca międzysektorowa: Efektywne wykorzystanie potencjału geotermii wymaga zainicjowania współpracy pomiędzy różnymi podmiotami branży energetycznej, administracją publiczną oraz sektorem naukowym. Dialog i koordynacja działań są kluczowe dla opracowania spójnej strategii rozwoju geotermii w Polsce.
4. Edukacja i rozwój kompetencji: Wzrost znaczenia geotermii w polskim sektorze energetycznym wiąże się z koniecznością kształcenia i szkolenia wykwalifikowanej kadry. Inwestycje w edukację oraz rozwój kompetencji pracowników są niezbędne do efektywnego wdrażania nowoczesnych technologii geotermalnych.
5. Zrównoważony rozwój i dekarbonizacja: Wykorzystanie energii geotermalnej przyczynia się do dekarbonizacji sektora ciepłowniczego, co jest kluczowe w kontekście globalnych wysiłków na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi. Przejście na odnawialne źródła energii, takie jak geotermia, może znacząco zmniejszyć emisję CO2 i poprawić jakość powietrza.
6. Stabilność cen ciepła: Integracja geotermii w systemie ciepłowniczym może wpłynąć na stabilność cen ciepła, co jest istotne dla gospodarstw domowych oraz przemysłu. Zróżnicowanie źródeł energii i zwiększenie udziału odnawialnych źródeł mogą przyczynić się do zmniejszenia wahań cenowych i zapewnienia bardziej przewidywalnych kosztów ogrzewania.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Utworzenie stałego programu finansowego: Zaleca się wprowadzenie długoterminowego programu finansowego, który wspierałby inwestycje w geotermię do 2030 roku. Program ten powinien zapewnić stabilne i ciągłe wsparcie finansowe, podobne do inicjatywy „Czyste Powietrze”, aby umożliwić realizację ambitnych celów dekarbonizacji.
2. Integracja systemów zarządzania popytem: Należy promować integrację co najmniej 30% pomp ciepła w gospodarstwach domowych oraz wszystkich dużych pomp ciepła z systemami zarządzania popytem. Taka integracja pozwoli na efektywniejsze zarządzanie produkcją energii elektrycznej oraz stabilizację systemu energetycznego poprzez równomierne rozłożenie obciążeń.
3. Edukacja i szkolenia w zakresie technologii geotermalnych: Wskazane jest zainwestowanie w programy edukacyjne i szkoleniowe, które przygotują kadrę do obsługi nowoczesnych instalacji geotermalnych. Wzmocnienie kompetencji pracowników jest kluczowe dla rozwoju krajowego przemysłu geotermalnego oraz zwiększenia jego konkurencyjności.
4. Promowanie energooszczędnych systemów grzewczych: Rekomenduje się wprowadzenie zachęt do stosowania systemów grzewczych działających przy niższych temperaturach, takich jak ogrzewanie podłogowe. Takie rozwiązania są bardziej efektywne energetycznie i mogą znacząco zmniejszyć zużycie energii, co przyczyni się do redukcji emisji CO2.
5. Opracowanie kompleksowej strategii rozwoju pomp ciepła: Należy stworzyć skoordynowaną strategię rozwoju technologii pomp ciepła w Polsce, która uwzględni elektryfikację ciepłownictwa jako kluczowy element transformacji. Strategia powinna obejmować zarówno aspekty technologiczne, jak i regulacyjne, aby wspierać innowacje i rozwój krajowych rozwiązań.
6. Współpraca międzysektorowa: Niezbędne jest zainicjowanie dialogu i współpracy pomiędzy różnymi sektorami gospodarki, aby efektywnie wykorzystać potencjał geotermii. Współpraca ta powinna obejmować zarówno sektor publiczny, jak i prywatny, co pozwoli na lepsze zrozumienie potrzeb i możliwości w zakresie rozwoju technologii geotermalnych.