Funkcjonowanie systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 02/07/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Bezpieczeństwo i obronność | Cyfryzacja | Edukacja i Nauka | Ekonomia | Gospodarka i rynek pracy | Polityka | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport omawia zmiany w organizacji i funkcjonowaniu instytucji odpowiedzialnych za analizę i kontrolę działań związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Wprowadzono modyfikacje w regulaminie organizacyjnym Departamentu Inspekcji Finansowej (DIF), mające na celu poprawę efektywności nadzoru oraz optymalizację podziału zadań w kierownictwie departamentu. Zmiany te mają na celu skrócenie czasu reakcji na zgłoszenia oraz poprawę wewnętrznej kontroli.
W kontekście kontroli, dokument wskazuje na opóźnienia w przekazywaniu planów kontrolnych przez niektóre sądy apelacyjne oraz ministerstwa, co może wpływać na skuteczność nadzoru. W szczególności, brak uzasadnień i zakresów kontroli w planach przesyłanych przez różne instytucje budzi wątpliwości co do ich rzetelności.
Załączone akty prawne, w tym ustawy dotyczące Krajowej Administracji Skarbowej oraz nadzoru nad rynkiem finansowym, stanowią podstawę prawną dla działań kontrolnych. Dokument podkreśla znaczenie współpracy między instytucjami oraz konieczność przestrzegania terminów w przekazywaniu informacji, co jest kluczowe dla efektywnego funkcjonowania systemu nadzoru finansowego.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie regulacji dotyczących bezgotówkowej wymiany walut za pośrednictwem rachunków płatniczych ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa transakcji oraz ochrony prawnej środków klientów, co może przyczynić się do ograniczenia ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu.
2. Prace legislacyjne nad instytucją tymczasowego zatrzymania środków pieniężnych wskazują na potrzebę wzmocnienia mechanizmów nadzoru finansowego, co może poprawić efektywność działań organów kontrolnych w zakresie przeciwdziałania nielegalnym praktykom finansowym.
3. Niezgodności w planach kontroli przedstawionych przez różne instytucje, takie jak sądy apelacyjne i ministerstwa, podkreślają konieczność ujednolicenia procedur oraz standardów raportowania, co może zwiększyć transparentność i efektywność działań kontrolnych.
4. Współpraca pomiędzy Ministerstwem Finansów a Generalnym Inspektoratem Informacji Finansowej (GIIF) w zakresie doskonalenia systemu AML/CFT jest kluczowa dla podniesienia jakości realizowanych zadań oraz skuteczności w przeciwdziałaniu przestępczości finansowej.
5. Wdrożenie nowego systemu SIGIIF 2.0, mającego na celu optymalizację procesów analizy wstępnej, może znacząco skrócić czas reakcji na zgłoszenia, co jest istotne dla efektywności działań w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy.
6. Zmiany w regulaminie organizacyjnym Departamentu Informacji Finansowej, mające na celu zrównoważenie podziału zadań, mogą przyczynić się do poprawy wewnętrznej kontroli oraz efektywności operacyjnej, co jest niezbędne w kontekście rosnącej liczby zgłoszeń do GIIF.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie współpracy między instytucjami odpowiedzialnymi za przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu poprzez regularne spotkania i wymianę informacji, co pozwoli na lepsze zrozumienie zagrożeń oraz skuteczniejsze wdrażanie działań prewencyjnych.
2. Udoskonalenie systemu monitorowania i analizy danych dotyczących transakcji finansowych, aby zwiększyć efektywność wykrywania podejrzanych operacji. Należy zainwestować w nowoczesne technologie analityczne, które umożliwią szybsze i dokładniejsze przetwarzanie informacji.
3. Zwiększenie szkoleń i programów edukacyjnych dla pracowników instytucji finansowych oraz organów nadzoru, aby podnieść ich świadomość na temat zagrożeń związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu oraz poprawić umiejętności w zakresie identyfikacji i zgłaszania podejrzanych działań.
4. Opracowanie i wdrożenie jednolitych standardów oraz procedur dotyczących raportowania podejrzanych transakcji, co ułatwi współpracę między różnymi instytucjami oraz zapewni spójność w podejściu do przeciwdziałania przestępczości finansowej.
5. Zwiększenie transparentności działań instytucji odpowiedzialnych za nadzór nad rynkiem finansowym poprzez publikację regularnych raportów dotyczących skuteczności działań w zakresie AML/CFT, co pozwoli na lepszą ocenę postępów oraz identyfikację obszarów wymagających poprawy.
6. Wprowadzenie mechanizmów oceny ryzyka w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy, które będą uwzględniały specyfikę lokalnych rynków oraz różnorodność podmiotów, co pozwoli na bardziej precyzyjne dostosowanie działań kontrolnych do rzeczywistych zagrożeń.