Działania organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz zapewnienia recyklingu.
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 25/03/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Ochrona środowiska | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport przedstawia wyniki kontroli działań organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ich recyklingu. Wskazuje na istotne nieprawidłowości w procesie wydawania decyzji dotyczących produktów ubocznych, takie jak brak opinii wojewódzkiego inspektoratu ochrony środowiska oraz opóźnienia w potwierdzeniach przyjęcia zgłoszeń. Analizowane były również ryzyka związane z programami priorytetowymi, w tym niskie zainteresowanie beneficjentów oraz trudności finansowe gmin, które ograniczały liczbę wniosków o dofinansowanie.
Dokument odnosi się do opóźnień w pracach legislacyjnych nad nowymi ustawami, które trwały od 141 do 1001 dni, co wskazuje na przewlekłość procesów legislacyjnych. Wskazano również na działania edukacyjne, takie jak kampania „Piątka za segregację”, mające na celu zwiększenie świadomości społecznej w zakresie gospodarki odpadami. Opracowano wytyczne dotyczące efektywności systemów zbierania odpadów oraz rekomendacje dla jednostek samorządu terytorialnego. Całość dokumentu podkreśla znaczenie organizacyjnych i prawnych warunków dla skutecznego zarządzania odpadami oraz recyklingu, a także konieczność poprawy w obszarze legislacyjnym i administracyjnym.
Wnioski
Wnioski
1. Niezbędne jest zapewnienie pełnej transpozycji przepisów dotyczących gospodarki odpadami do polskiego porządku prawnego, aby zwiększyć skuteczność działań w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz ich recyklingu.
2. W wielu urzędach marszałkowskich stwierdzono nieprawidłowości w procesie wydawania decyzji dotyczących produktów ubocznych, co wskazuje na potrzebę wzmocnienia procedur weryfikacyjnych oraz lepszej współpracy z wojewódzkimi inspektoratami ochrony środowiska.
3. Opóźnienia w weryfikacji sprawozdań z zakresu gospodarki odpadami, spowodowane m.in. brakiem instrukcji oraz złożonością systemu BDO, wymagają pilnych działań w celu uproszczenia procedur oraz zapewnienia odpowiednich szkoleń dla pracowników.
4. W celu poprawy efektywności działań edukacyjnych i informacyjnych dotyczących zapobiegania powstawaniu odpadów, konieczne jest monitorowanie efektów tych działań oraz ich systematyczne dostosowywanie do potrzeb społeczności lokalnych.
5. W wielu kontrolowanych gminach zidentyfikowano opóźnienia w opracowywaniu projektów uchwał dotyczących regulaminu utrzymania czystości i porządku, co podkreśla potrzebę zwiększenia zaangażowania lokalnych władz w terminowe podejmowanie decyzji w zakresie gospodarki odpadami.
6. Wskazane jest wprowadzenie jednolitych standardów weryfikacji danych w sprawozdaniach rocznych o odpadach, aby zapewnić spójność i rzetelność informacji, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania gospodarką odpadami na poziomie regionalnym i krajowym.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie systematycznego monitoringu i oceny efektywności działań związanych z zapobieganiem powstawaniu odpadów oraz recyklingiem, aby umożliwić bieżące dostosowywanie strategii do zmieniających się warunków i potrzeb lokalnych społeczności.
2. Opracowanie i wdrożenie kompleksowych programów edukacyjnych skierowanych do mieszkańców, mających na celu zwiększenie świadomości ekologicznej oraz promowanie zasad selektywnej zbiórki odpadów, co przyczyni się do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów.
3. Umożliwienie gminom tworzenia punktów napraw i ponownego użycia produktów, poprzez wprowadzenie odpowiednich regulacji prawnych oraz wsparcie finansowe, co pozwoli na efektywniejsze zarządzanie odpadami i ograniczenie ich powstawania.
4. Zwiększenie dostępności i liczby Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), aby mieszkańcy mieli łatwiejszy dostęp do miejsc, gdzie mogą oddać odpady, co wpłynie na poprawę wskaźników recyklingu.
5. Udoskonalenie Modułu Raportowego, aby umożliwić generowanie raportów wieloletnich oraz integrację danych z różnych źródeł, co pozwoli na lepszą analizę i ocenę realizacji celów w zakresie gospodarki odpadami.
6. Wprowadzenie systemu wsparcia dla gmin w zakresie pozyskiwania funduszy na inwestycje związane z infrastrukturą do recyklingu oraz przetwarzania odpadów, co przyczyni się do zwiększenia efektywności systemu gospodarki odpadami na poziomie lokalnym.