Dobrowolne ubóstwo
Autor: Polska Sieć Ekonomii
Data publikacji: 10/2024
Tematyka: Ekonomia
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport analizuje sytuację samozatrudnionych w Polsce, zwracając uwagę na wpływ ulg składkowych na rynek pracy. Wskazuje, że większość samozatrudnionych korzysta z różnych form wsparcia, takich jak „mały ZUS” i „mały ZUS+”, co prowadzi do spadku zatrudnienia etatowego. W 2022 roku z ponad 2 milionów samozatrudnionych jedynie 176 to twórcy i artyści, co sugeruje, że elastyczność w kształtowaniu zobowiązań składkowych jest kluczowa dla osób prowadzących działalność twórczą.
Raport podkreśla, że niskie deklaracje podstawy wymiaru składki przez 99,18% samozatrudnionych stają się zagrożeniem dla systemu emerytalnego, prowadząc do ubóstwa emerytalnego w tej grupie. Wskazuje również na problemy związane z kwestionowaniem tytułu ubezpieczeniowego przez ZUS, co wpływa na stabilność finansową Funduszu Chorobowego.
Pomimo wprowadzenia ulg, raport zauważa, że nie przynoszą one oczekiwanych rezultatów, a liczba samozatrudnionych rośnie bez wzrostu zatrudnienia. Wskazuje na potrzebę przemyślenia obecnych rozwiązań, które mogą nie tylko nie rozwiązywać problemów, ale także pogłębiać zjawisko fałszywego samozatrudnienia. Wnioski sugerują, że konieczne są bardziej skuteczne i przemyślane reformy w obszarze ubezpieczeń społecznych.
Wnioski
Wnioski
1. Istnieje powszechne przekonanie o nadmiernym obciążeniu samozatrudnionych składkami na ubezpieczenia społeczne, które nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistych danych. Analizy wskazują, że obciążenia te są relatywnie niskie w porównaniu do możliwości ekonomicznych tej grupy, co sugeruje potrzebę rewizji narracji publicznej na ten temat.
2. Wprowadzenie dodatkowych ulg i zwolnień dla samozatrudnionych prowadzi do wzrostu liczby jednoosobowych firm, co może niekorzystnie wpływać na jakość zatrudnienia oraz innowacyjność w gospodarce. Należy zatem rozważyć bardziej zrównoważone podejście do wsparcia przedsiębiorczości, które nie będzie sprzyjać marginalizacji rynku pracy.
3. Praktyka orzecznicza dotycząca definicji działalności gospodarczej wykazuje nieostrość, co prowadzi do trudności w ustaleniu, kto może korzystać z uprawnień przysługujących samozatrudnionym. Wymaga to wprowadzenia jasnych standardów prawnych, które ułatwią przedsiębiorcom orientację w przepisach i zminimalizują ryzyko sporów.
4. Prognozy dotyczące przyszłych emerytur osób prowadzących działalność gospodarczą wskazują na istotne różnice w wysokości świadczeń w zależności od płci oraz roku rozpoczęcia pracy. To podkreśla konieczność dostosowania systemu emerytalnego do specyficznych potrzeb samozatrudnionych, aby zapewnić im adekwatne zabezpieczenie na starość.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Uproszczenie zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym dla osób samozatrudnionych, aby zminimalizować biurokrację i ułatwić dostęp do zabezpieczeń społecznych, co przyczyni się do zwiększenia liczby przedsiębiorców korzystających z tych rozwiązań.
2. Wprowadzenie systemu monitorowania i analizy trendów samozatrudnienia w Polsce, aby lepiej zrozumieć dynamikę rynku pracy oraz skutki wprowadzanych ulg i zwolnień, co pozwoli na bardziej precyzyjne dostosowanie polityki legislacyjnej.
3. Opracowanie programów edukacyjnych i informacyjnych dla samozatrudnionych, które zwiększą ich świadomość na temat dostępnych form zabezpieczenia społecznego oraz korzyści płynących z ich wykorzystania, co może przyczynić się do poprawy sytuacji ekonomicznej tej grupy.
4. Wprowadzenie elastycznych rozwiązań w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne, które będą dostosowane do zmieniającej się sytuacji finansowej samozatrudnionych, co pozwoli na lepsze zabezpieczenie ich interesów w trudnych okresach.