Badanie wpływu EU ETS 2 na dobrobyt gospodarstw domowych w Polsce w kontekście ubóstwa energetycznego i transportowego – rekomendacje do planu społeczno-klimatycznego.
Autor: Wise Europa
Data publikacji: 03/2024
Tematyka: Energetyka | Gospodarka i rynek pracy | Polityka społeczna
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Wpływ EU ETS 2 na dobrobyt gospodarstw domowych w Polsce w kontekście ubóstwa energetycznego i transportowego” analizuje wyzwania i możliwości związane z wprowadzeniem nowego systemu handlu emisjami. Kluczowym elementem jest przygotowanie krajowego planu społeczno-klimatycznego, który ma być gotowy do 30 czerwca 2025 roku. Autorzy, Piotr Gutowski i Krzysztof Głowacki, podkreślają znaczenie konsultacji z różnorodnymi interesariuszami, aby zapewnić skuteczne wdrożenie polityki klimatycznej.
Raport wskazuje na potrzebę wsparcia finansowego dla gospodarstw domowych narażonych na ubóstwo energetyczne oraz transportowe, proponując wykorzystanie środków z unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego (SCF). Zawiera rekomendacje dotyczące długofalowych rozwiązań, takich jak rozwój transportu zbiorowego oraz modernizacja technologiczna, które mogą przyczynić się do zmniejszenia emisji CO2.
W kontekście unijnego pakietu „Fit for 55”, raport podkreśla znaczenie sprawiedliwego wprowadzenia systemu ETS 2, uwzględniającego aspekty społeczne i gospodarcze. Wnioski z analizy mają na celu wspieranie decydentów w tworzeniu polityki, która minimalizuje negatywne skutki zmian klimatycznych, jednocześnie chroniąc dobrobyt obywateli i konkurencyjność polskiej gospodarki.
Wnioski
Wnioski
1. Zróżnicowanie ubóstwa energetycznego i transportowego: Raport wskazuje na konieczność różnicowania podejścia do pomiaru ubóstwa energetycznego i transportowego. Wykorzystanie metodologii stosowanej w analizie ubóstwa energetycznego do oceny ubóstwa transportowego może prowadzić do niepełnych lub mylnych wniosków. Warto zatem opracować dedykowane wskaźniki, które lepiej odzwierciedlą specyfikę wydatków na transport.
2. Wzrost wydatków na energię i transport: Wzrost kosztów energii i transportu ma szczególnie negatywny wpływ na gospodarstwa domowe o niskich dochodach. Należy zidentyfikować grupy najbardziej narażone na te podwyżki, aby skutecznie wdrożyć programy wsparcia, które zminimalizują ich negatywne skutki.
3. Rola polityki społecznej w transformacji energetycznej: W kontekście transformacji energetycznej kluczowe jest, aby polityka społeczna była zintegrowana z działaniami na rzecz ochrony klimatu. Wdrożenie skutecznych instrumentów polityki społecznej może przyczynić się do łagodzenia skutków ubóstwa energetycznego, a także wspierać długofalowe zmiany w zachowaniach konsumpcyjnych obywateli.
4. Transparentność wydatkowania środków: W raporcie podkreślono znaczenie transparentności w wydatkowaniu środków przeznaczonych na wsparcie gospodarstw domowych. Przejrzystość w alokacji funduszy jest kluczowa dla budowania zaufania społecznego oraz efektywności programów wsparcia, co może przyczynić się do lepszego wykorzystania dostępnych zasobów.
5. Edukacja i zmiana zachowań: Wspieranie edukacji obywateli w zakresie efektywności energetycznej oraz zrównoważonego transportu jest niezbędne dla osiągnięcia długofalowych celów klimatycznych. Zmiana postaw i zachowań konsumpcyjnych może znacząco wpłynąć na redukcję wydatków na energię i transport, a tym samym na poprawę dobrobytu gospodarstw domowych.
6. Współpraca międzysektorowa: Efektywna implementacja polityki klimatycznej wymaga współpracy pomiędzy różnymi sektorami, w tym administracją publiczną, sektorem prywatnym oraz organizacjami pozarządowymi. Tylko poprzez zintegrowane działania można skutecznie adresować wyzwania związane z ubóstwem energetycznym i transportowym oraz osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Identyfikacja gospodarstw domowych narażonych na ubóstwo energetyczne: Należy opracować i wdrożyć system identyfikacji gospodarstw domowych, które są najbardziej narażone na negatywne skutki wprowadzenia EU ETS 2. W tym celu warto wykorzystać wskaźniki ubóstwa energetycznego oraz opracować nowe metody oceny ubóstwa transportowego, aby skutecznie skierować pomoc do osób, które jej najbardziej potrzebują.
2. Optymalizacja wykorzystania środków z SCF: Proces planowania i alokacji funduszy z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (SCF) powinien być przeprowadzony w sposób transparentny i z udziałem szerokiego grona interesariuszy, w tym ekspertów, przedstawicieli lokalnych władz oraz organizacji społecznych. Kluczowe jest, aby środki były przeznaczane na długofalowe rozwiązania, które przyczynią się do zrównoważonego rozwoju i poprawy jakości życia mieszkańców.
3. Promowanie długofalowych rozwiązań: W polityce publicznej należy skupić się na promowaniu długoterminowych rozwiązań, takich jak modernizacja technologiczna i zmiana zachowań konsumenckich. Wsparcie finansowe powinno być skierowane na inwestycje w efektywność energetyczną oraz odnawialne źródła energii, co przyczyni się do zmniejszenia kosztów energii dla gospodarstw domowych.
4. Konsultacje społeczne i partycypacja obywatelska: Należy przeprowadzić szerokie konsultacje społeczne dotyczące planu społeczno-klimatycznego, angażując różnorodne grupy interesariuszy. Umożliwi to lepsze zrozumienie potrzeb społeczności lokalnych oraz wypracowanie rozwiązań, które będą odpowiadały na ich oczekiwania i wyzwania.
5. Edukacja i świadomość społeczna: W ramach działań wspierających transformację energetyczną, konieczne jest prowadzenie kampanii edukacyjnych, które zwiększą świadomość społeczną na temat zmian klimatycznych, efektywności energetycznej oraz korzyści płynących z korzystania z odnawialnych źródeł energii. Edukacja powinna być skierowana zarówno do gospodarstw domowych, jak i do przedsiębiorstw.
6. Monitoring i ewaluacja działań: Wdrożenie systemu monitorowania i ewaluacji skuteczności działań podejmowanych w ramach EU ETS 2 jest kluczowe dla zapewnienia ich efektywności. Należy określić jasne wskaźniki sukcesu oraz metody oceny, które pozwolą na bieżąco dostosowywać polityki i programy do zmieniających się warunków i potrzeb społecznych.