Atrakcyjność inwestycyjna Polski na tle Europy Środkowo-Wschodniej
Autor: Polski Instytut Ekonomiczny
Data publikacji: 08/2025
Tematyka: Ekonomia
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Dokument analizuje atrakcyjność inwestycyjną Polski w kontekście Europy Środkowo-Wschodniej, wskazując na kluczowe wyzwania i mocne strony. W 2023 roku stopa inwestycji brutto w środki trwałe wyniosła jedynie 17,7% PKB, co czyni Polskę jednym z najmniej inwestujących krajów w regionie. Niska robotyzacja, zaledwie 55 robotów na 10 tys. pracowników, oraz ograniczone nakłady na badania i rozwój (1,56% PKB) wpływają na konkurencyjność kraju.
Polska wyróżnia się jednak wysoko wykwalifikowaną kadrą, szczególnie w obszarach STEM, co stanowi atut dla inwestorów. Mimo to, rosnące koszty pracy, z średnią stawką godzinową wynoszącą 14,5 EUR, mogą zniechęcać firmy poszukujące taniej siły roboczej. Wysoka stopa zatrudnienia (78,4%) oraz niskie bezrobocie (2,7%) stają się wyzwaniem w pozyskiwaniu wykwalifikowanych pracowników, co zmusza firmy do alternatywnych strategii rekrutacyjnych.
Infrastruktura transportowa, w tym dostęp do morza, jest kluczowym czynnikiem przyciągającym inwestycje, jednak tempo rozwoju połączeń kolejowych i drogowych pozostaje niewystarczające. W obliczu tych wyzwań, Polska musi zwiększyć innowacyjność i automatyzację, aby utrzymać swoją konkurencyjność na rynku europejskim.
Wnioski
Wnioski
1. Polska stopniowo traci swoje pierwotne przewagi konkurencyjne, szczególnie w zakresie kosztów pracy, co może wpłynąć na atrakcyjność inwestycyjną kraju. Wzrost średnich stawek godzinowych oraz zbliżenie płacy minimalnej do najwyższych poziomów w regionie sprawiają, że Polska staje się mniej konkurencyjna w porównaniu do takich krajów jak Rumunia i Bułgaria.
2. Niska stopa inwestycji brutto w środki trwałe, wynosząca zaledwie 17,7% PKB, jest jednym z najniższych wskaźników w regionie i może prowadzić do negatywnej selekcji inwestorów. Ograniczone nakłady na innowacje oraz badania i rozwój, które stanowią jedynie 1,56% PKB, wskazują na potrzebę zwiększenia inwestycji w te obszary, aby poprawić konkurencyjność gospodarki.
3. Wysoka jakość infrastruktury transportowej, w tym dostęp do morza, jest kluczowym czynnikiem przyciągającym inwestycje. Jednakże, tempo rozwoju połączeń kolejowych, lotniczych oraz infrastruktury drogowej pozostaje wyzwaniem, co może ograniczać dalszy rozwój gospodarczy i dostęp do rynków europejskich.
4. W obliczu niskiego wskaźnika robotyzacji, wynoszącego zaledwie 55 robotów na 10 tys. pracowników, Polska znajduje się w niekorzystnej pozycji w porównaniu do innych krajów regionu. Niska automatyzacja procesów przemysłowych może hamować innowacyjność i efektywność produkcji, co w dłuższej perspektywie wpłynie na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym: Polska powinna intensyfikować działania na rzecz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej. Wprowadzenie korzystnych regulacji oraz wsparcia dla inwestycji w OZE przyczyni się do zmniejszenia śladu węglowego, co jest kluczowe dla przyciągania zagranicznych inwestycji, zwłaszcza w sektorach niskoemisyjnych.
2. Poprawa stabilności cen energii: Niezbędne jest wdrożenie strategii mających na celu stabilizację cen energii, co zwiększy przewidywalność kosztów dla inwestorów. Stabilne ceny energii są istotnym czynnikiem decydującym o atrakcyjności lokalizacji dla firm, szczególnie w branżach wysokiej technologii.
3. Inwestycje w infrastrukturę transportową: Polska powinna skoncentrować się na modernizacji i rozbudowie infrastruktury transportowej, w tym połączeń kolejowych, drogowych i lotniczych. Usprawnienie logistyki i komunikacji z rynkami europejskimi zwiększy konkurencyjność kraju i przyciągnie inwestycje zagraniczne.
4. Wsparcie dla automatyzacji i robotyzacji: Rekomenduje się wprowadzenie programów wsparcia dla przedsiębiorstw w zakresie automatyzacji procesów produkcyjnych. Zwiększenie poziomu robotyzacji w polskim przemyśle nie tylko poprawi efektywność, ale także przyczyni się do wzrostu innowacyjności i konkurencyjności gospodarki.