AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA DLA DZIECI FINANSOWANA ZE ŚRODKÓW PUBLICZNYCH.
Autor: Najwyższa Izba Kontroli
Data publikacji: 19/05/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Demografia | Infrastruktura | Ochrona zdrowia | Polityka | Polityka społeczna
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Raport przedstawia wyniki kontroli dotyczącej ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) dla dzieci, koncentrując się na dostępności świadczeń w różnych województwach Polski. Zidentyfikowano istotne różnice w czasie oczekiwania na wizyty w poradniach specjalistycznych, zarówno dla przypadków stabilnych, jak i pilnych. Na przykład, w przypadku poradni kardiologicznych dla dzieci, czas oczekiwania w województwie kujawsko-pomorskim wynosił średnio 265 dni dla przypadków stabilnych, podczas gdy w województwie opolskim nie odnotowano oczekiwania w przypadkach pilnych. Podobne różnice występują w poradniach gastroenterologicznych, okulistycznych, neurologicznych i alergologicznych.
NIK podkreśla, że w przypadkach medycznie uzasadnionych czas oczekiwania powinien być maksymalnie skrócony, aby uniknąć pogorszenia stanu zdrowia pacjentów. Wskazano na potrzebę wprowadzenia maksymalnych czasów oczekiwania dla przypadków pilnych oraz monitorowania efektywności tych rozwiązań. Kontrola wykazała, że organizacja postępowań konkursowych na świadczenia AOS była prawidłowa, a negocjacje cenowe przyczyniły się do optymalizacji kosztów. Dokument wskazuje na konieczność dalszych działań w celu poprawy dostępności i jakości opieki zdrowotnej dla dzieci w Polsce.
Wnioski
Wnioski
1. Wzrost liczby pacjentów oczekujących na świadczenia w 33 rodzajach poradni dla przypadków stabilnych wskazuje na rosnące problemy z dostępnością do specjalistycznej opieki zdrowotnej, co może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia pacjentów oraz zwiększenia obciążenia systemu ochrony zdrowia.
2. W przypadku przypadków pilnych, znaczący wzrost liczby oczekujących w poradniach neurologicznych, alergologicznych, okulistycznych i kardiologicznych dla dzieci podkreśla potrzebę wprowadzenia skutecznych mechanizmów zarządzania czasem oczekiwania, aby zminimalizować ryzyko pogorszenia stanu zdrowia pacjentów wymagających natychmiastowej interwencji.
3. Niezbędne jest wprowadzenie maksymalnych czasów oczekiwania na wizyty dla pacjentów kierowanych w trybie pilnym, co może przyczynić się do poprawy jakości opieki zdrowotnej oraz zmniejszenia kosztów leczenia w przyszłości, poprzez ograniczenie ryzyka powikłań zdrowotnych.
4. Proces aneksowania umów przez Oddziały Wojewódzkie NFZ, zamiast organizowania postępowań konkursowych, może ograniczać konkurencję i innowacyjność w sektorze ochrony zdrowia, co w dłuższej perspektywie może negatywnie wpłynąć na jakość świadczonych usług.
5. Wprowadzenie skutecznych kryteriów oceny i walidacji rozliczeń świadczeń zdrowotnych jest kluczowe dla zapewnienia transparentności i efektywności w zarządzaniu funduszami publicznymi, co może przyczynić się do lepszego wykorzystania dostępnych zasobów.
6. Wskazania niektórych konsultantów krajowych, że pacjenci kierowani w trybie pilnym powinni być klasyfikowani jako przypadki stabilne, sugerują potrzebę przeglądu i optymalizacji systemu kierowania pacjentów, co może poprawić efektywność procesów diagnostycznych i terapeutycznych.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie standaryzowanych kryteriów kwalifikacji pacjentów jako przypadków pilnych, aby zapewnić spójność w procesie kierowania do specjalistów. Umożliwi to lepsze zarządzanie czasem oczekiwania oraz poprawi dostępność świadczeń dla pacjentów wymagających natychmiastowej interwencji medycznej.
2. Opracowanie i wdrożenie międzyresortowej strategii działań na rzecz zdrowia dzieci w latach 2023–2027, która uwzględni współpracę różnych instytucji, organizacji pozarządowych oraz rodziców. Strategia powinna koncentrować się na poprawie dostępności i jakości usług zdrowotnych dla dzieci oraz młodzieży.
3. Wprowadzenie systemu zachęt finansowych dla kadr medycznych, mającego na celu relokację specjalistów do obszarów o ograniczonej dostępności świadczeń. Preferencyjne finansowanie rozwoju placówek medycznych w tych regionach przyczyni się do zmniejszenia tzw. białych plam w systemie ochrony zdrowia.
4. Ustanowienie maksymalnych czasów oczekiwania na wizyty dla pacjentów kierowanych jako przypadki pilne, co pozwoli na szybsze udzielanie świadczeń i zmniejszenie ryzyka pogorszenia stanu zdrowia pacjentów. Monitorowanie efektywności tego rozwiązania powinno być integralną częścią procesu.
5. Zwiększenie nakładów na edukację i szkolenia dla personelu medycznego w zakresie organizacji i zarządzania AOS, co przyczyni się do poprawy jakości świadczonych usług oraz efektywności systemu ochrony zdrowia.
6. Wprowadzenie regularnych analiz i ocen efektywności działań podejmowanych w ramach AOS dla dzieci, aby identyfikować obszary wymagające poprawy oraz dostosowywać strategie do zmieniających się potrzeb zdrowotnych populacji dziecięcej.