Aktualizacja modelu biznesowego w Europie Środkowo-Wschodniej
Autor: Szkoła Główna Handlowa
Data publikacji: 12/2023
Tematyka: Ekonomia
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) za lata 2022–2023 analizuje wyzwania, przed którymi stoją firmy w Europie Środkowo-Wschodniej (EŚW) w kontekście inwestycji. Mimo odbudowy gospodarki, przedsiębiorstwa borykają się z wysokimi kosztami energii, niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej oraz niepewnością rynkową. Badanie EIB Group Survey on Investment (EIBIS) obejmuje około 12 500 firm z UE i USA, koncentrując się na ich wynikach finansowych, planach inwestycyjnych oraz problemach związanych z finansowaniem.
W regionie EŚW, 77% firm deklaruje odpowiedni poziom inwestycji, co jest niższym wynikiem w porównaniu do UE (80%) i USA (81%). Firmy w EŚW dążą do innowacji, z 27% planujących rozwój nowych produktów, co przewyższa wyniki UE i USA. Mimo to, inwestycje w badania i rozwój są niższe niż średnia unijna (24% w EŚW wobec 37% w UE). Wiele firm w regionie korzysta z nowoczesnych technologii, jednak aktywni innowatorzy są mniej liczni niż w UE.
Długoterminowe przeszkody, takie jak niepewność i niedobór wykwalifikowanej siły roboczej, pozostają istotnymi barierami. Wzrost liczby firm wskazujących na wysokie koszty energii jako główną przeszkodę inwestycyjną podkreśla potrzebę dalszych badań i wsparcia dla przedsiębiorstw w regionie.
Wnioski
Wnioski
1. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW) występuje wyższy odsetek firm napotykających trudności w pozyskiwaniu zewnętrznego finansowania w porównaniu do średniej w Unii Europejskiej, co wskazuje na potrzebę poprawy dostępu do kapitału, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
2. Wysoki udział firm korzystających z dotacji w EŚW sugeruje, że wsparcie publiczne odgrywa kluczową rolę w finansowaniu inwestycji, co może być istotnym czynnikiem w stymulowaniu innowacji i rozwoju technologicznego w regionie.
3. Wyzwania związane z transformacją cyfrową oraz zmianami klimatycznymi są szczególnie dotkliwe dla firm w EŚW, co podkreśla konieczność wdrażania strategii adaptacyjnych oraz inwestycji w zrównoważony rozwój, aby zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorstw.
4. Systemy wsparcia startupów w EŚW są zróżnicowane, a ich efektywność zależy od wielu czynników, takich jak dostępność funduszy venture capital oraz rozwój klastrów innowacyjnych, co wskazuje na potrzebę dalszej optymalizacji tych systemów w celu wspierania przedsiębiorczości.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wzmocnienie systemów wsparcia dla startupów poprzez rozwój programów akceleracyjnych i inkubacyjnych, które oferują nie tylko finansowanie, ale także mentoring oraz dostęp do sieci kontaktów biznesowych. Tego rodzaju wsparcie powinno być dostosowane do specyfiki lokalnych rynków, aby skutecznie odpowiadać na potrzeby przedsiębiorców.
2. Zwiększenie dostępności preferencyjnych warunków kredytowych dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) poprzez współpracę z instytucjami finansowymi. Rekomenduje się wprowadzenie programów gwarancyjnych, które zminimalizują ryzyko dla banków, a tym samym ułatwią MŚP dostęp do kapitału.
3. Promowanie innowacji w sektorze produkcyjnym poprzez zwiększenie inwestycji w badania i rozwój (B+R). Rządy powinny wprowadzić ulgi podatkowe oraz dotacje dla firm, które angażują się w rozwój nowych technologii i produktów, co przyczyni się do wzrostu konkurencyjności regionu.
4. Usprawnienie procesów administracyjnych związanych z zakładaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej. Należy dążyć do uproszczenia procedur rejestracyjnych oraz zmniejszenia biurokracji, co zachęci więcej przedsiębiorców do podejmowania działalności w regionie.