Gospodarka głupcze! Barometr prawa. Analiza stabilności otoczenia prawnego w polskiej gospodarce – edycja 11.
Autor: Grant Thornton
Data publikacji: 01/03/2025
Tematyka: Administracja publiczna | Ekonomia | Gospodarka i rynek pracy | Polityka | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport przedstawia analizę stanu otoczenia prawnego w Polsce, koncentrując się na zmianach w legislacji. W 2024 roku uchwalono około 14 tysięcy stron nowych przepisów, co stanowi spadek o 59% w porównaniu do roku 2023 i jest najniższym wynikiem od 2008 roku. Tempo prac legislacyjnych przyspieszyło, z średnim czasem tworzenia ustaw wynoszącym 68 dni, co wskazuje na efektywność procesu legislacyjnego.
Jednakże, mimo zmniejszenia liczby nowych regulacji, jakość legislacji pozostaje na niskim poziomie. Vacatio legis, czyli czas na dostosowanie się do zmian, wciąż jest zbyt krótki, co utrudnia przedsiębiorcom adaptację do nowych przepisów. Konsultacje publiczne są często traktowane jako formalność, a nie jako rzeczywisty dialog z ekspertami.
W kontekście regulacji dotyczących pracy, rolnictwa oraz innych obszarów, sytuacja jest niepokojąca, z najkrótszym vacatio legis wynoszącym zaledwie 10 dni. Mimo pozytywnych zmian w zakresie ilości przepisów, konieczne jest dalsze dążenie do poprawy jakości prawa, aby stworzyć stabilne i przewidywalne otoczenie dla przedsiębiorstw. Raport podkreśla potrzebę odwagi i determinacji w procesie deregulacji oraz wprowadzania korzystnych zmian dla biznesu.
Wnioski
Wnioski
1. Obserwowany spadek liczby stron rozporządzeń w porównaniu do ustaw wskazuje na poprawę jakości procesu legislacyjnego w Polsce. Mniejszy udział rozporządzeń, które są mniej rygorystycznie kontrolowane, na rzecz ustaw, które wymagają większej transparentności i demokratycznych procedur, może przyczynić się do lepszego dostosowania przepisów do potrzeb obywateli i przedsiębiorców.
2. Wzrost liczby ustaw uznawanych za „podania do boku” oraz wprowadzenie przepisów obciążających przedsiębiorców nowymi obowiązkami biurokratycznymi sugeruje, że mimo ogólnej tendencji do deregulacji, niektóre zmiany legislacyjne mogą być niekorzystne dla sektora biznesowego. Wymaga to dalszej analizy i krytycznej oceny wprowadzanych regulacji.
3. W kontekście rosnącej liczby przepisów unijnych implementowanych w polskim prawodawstwie, istnieje potrzeba większej dbałości o jakość i spójność krajowych regulacji. Wprowadzenie przepisów, które są jedynie technicznymi zmianami, nie przyczynia się do realnych reform i może wprowadzać zamieszanie wśród przedsiębiorców.
4. Wzrost zainteresowania jakością stanowienia prawa oraz jego przejrzystością wskazuje na potrzebę lepszej komunikacji między legislatorami a obywatelami. Opracowanie praktycznych instrukcji dla przedsiębiorców dotyczących nowych regulacji mogłoby ułatwić ich wdrażanie i zrozumienie, co jest kluczowe dla efektywności funkcjonowania rynku.
5. Wzmożona potrzeba równowagi między ochroną środowiska a konkurencyjnością gospodarki stawia przed legislatorami wyzwanie, aby tworzyć regulacje, które nie tylko chronią zasoby naturalne, ale także wspierają rozwój przedsiębiorczości. Właściwe zbalansowanie tych dwóch aspektów jest kluczowe dla zrównoważonego rozwoju.
6. Wzrost liczby stron aktów prawnych, które przedsiębiorcy muszą teoretycznie przyswoić, podkreśla konieczność uproszczenia przepisów oraz ich lepszego dostosowania do realiów rynkowych. Przeciążenie informacyjne może prowadzić do niepewności prawnej, co negatywnie wpływa na działalność gospodarczą i innowacyjność.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie systematycznego przeglądu przepisów prawnych, który umożliwi regularne usuwanie nieaktualnych lub zbędnych regulacji. Taki proces powinien być zorganizowany w sposób transparentny, aby przedsiębiorcy mogli łatwo zrozumieć zmiany i dostosować się do nich.
2. Zwiększenie znaczenia konsultacji publicznych w procesie legislacyjnym poprzez wprowadzenie obowiązkowych dokumentacji oraz odniesień do uwag zgłaszanych przez obywateli i organizacje. Umożliwi to lepsze dostosowanie przepisów do rzeczywistych potrzeb rynku i społeczeństwa.
3. Opracowanie i wdrożenie praktycznych instrukcji dla przedsiębiorców, które pomogą w implementacji nowych regulacji. Instrukcje te powinny być zrozumiałe i dostępne, aby ułatwić przedsiębiorcom adaptację do zmieniającego się otoczenia prawnego.
4. Wzmocnienie współpracy między legislatorami a przedstawicielami sektora biznesowego w celu lepszego zrozumienia wyzwań, przed którymi stoją przedsiębiorcy. Regularne spotkania i warsztaty mogą przyczynić się do tworzenia bardziej efektywnych i realistycznych przepisów.
5. Promowanie kultury deregulacji wśród decydentów, aby skupić się na jakości przepisów, a nie tylko na ich ilości. Wprowadzenie zasady „mniej, ale lepiej” powinno stać się priorytetem w procesie legislacyjnym, co pozwoli na stworzenie bardziej stabilnego i przewidywalnego otoczenia prawnego.
6. Zainicjowanie programów edukacyjnych dla przedsiębiorców, które będą miały na celu zwiększenie ich wiedzy na temat obowiązujących przepisów oraz sposobów ich interpretacji. Takie działania mogą przyczynić się do lepszego zrozumienia prawa i zmniejszenia ryzyka naruszeń regulacji.