Odnowa. Polski rynek kapitałowy – odbudowa, znaczenia i pozycji w gospodarce .
Autor: Fundacja Przyjazny Kraj | Wise Europa
Data publikacji: 21/03/2024
Tematyka: Ekonomia | Gospodarka i rynek pracy
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport „Polski rynek kapitałowy – odbudowa znaczenia i pozycji w gospodarce” autorstwa Macieja Bukowskiego analizuje ewolucję warszawskiej giełdy od 1991 roku, podkreślając jej kluczową rolę w finansowaniu polskiej gospodarki. Po 2010 roku rynek doświadczył stagnacji, co było wynikiem niekorzystnych zmian regulacyjnych oraz zewnętrznych kryzysów, takich jak kryzys finansowy z 2008 roku i kryzys strefy euro. Te czynniki osłabiły zaufanie inwestorów i ograniczyły atrakcyjność giełdy dla firm oraz gospodarstw domowych.
W raporcie wskazano na istotne problemy, takie jak niewystarczająca ochrona inwestorów mniejszościowych oraz wysokie koszty pośrednictwa inwestycyjnego. Mimo poprawy retoryki politycznej dotyczącej rynku kapitałowego, rzeczywiste reformy były ograniczone. W latach 2010-2023 rynek borykał się z częstymi zmianami regulacyjnymi, co negatywnie wpływało na stabilność i zaufanie inwestorów.
Autor proponuje kluczowe reformy, które mogą przywrócić giełdzie jej dawną rolę jako motoru rozwoju gospodarczego. Wskazuje na potrzebę poprawy ochrony inwestorów, uproszczenia regulacji oraz zwiększenia transparentności rynku. Raport podkreśla, że odpowiednie działania mogą przyczynić się do odbudowy zaufania i zainteresowania polskim rynkiem kapitałowym.
Wnioski
Wnioski
1. Polski rynek kapitałowy, po okresie dynamicznego rozwoju, od 2010 roku zmaga się z marazmem, co negatywnie wpływa na jego rolę jako platformy finansowania rozwoju gospodarczego oraz akumulacji majątku przez gospodarstwa domowe. Wzrost wymagań regulacyjnych oraz niekorzystne szoki zewnętrzne, takie jak kryzys finansowy czy pandemia COVID-19, przyczyniły się do spadku zainteresowania inwestorów krajowych.
2. Wysokie koszty inwestowania na warszawskiej giełdzie, które przewyższają średnią europejską, stanowią istotną barierę dla inwestorów, szczególnie w kontekście rocznych opłat od aktywów w funduszach akcyjnych. Konieczne jest wprowadzenie reform mających na celu obniżenie tych kosztów, aby zwiększyć atrakcyjność rynku dla inwestorów krajowych.
3. Zmiany w systemie emerytalnym, w tym integracja różnych form oszczędzania, takich jak OFE, IKZE i IKE, mogą przyczynić się do zwiększenia powszechności uczestnictwa w rynku kapitałowym. Propozycja uproszczenia systemu emerytalnego oraz wprowadzenia dobrowolnego filara kapitałowego może zachęcić obywateli do inwestowania w długoterminowe instrumenty finansowe.
4. Wzrost wymagań dotyczących obowiązków informacyjnych dla spółek notowanych na giełdzie, w tym raportowania ESG, może stanowić zbyt duże obciążenie dla mniejszych przedsiębiorstw. Należy rozważyć wprowadzenie bardziej elastycznych regulacji, które umożliwią mniejszym firmom efektywne funkcjonowanie na rynku, jednocześnie zapewniając odpowiednią przejrzystość i ochronę inwestorów.
5. Negatywny sentyment do warszawskiego rynku kapitałowego, spowodowany działaniami Skarbu Państwa oraz niepewnością gospodarczą, wpływa na decyzje inwestycyjne instytucji oraz prywatnych inwestorów. W celu odbudowy zaufania do rynku konieczne jest wprowadzenie stabilnych i przewidywalnych regulacji, które będą sprzyjać długoterminowym inwestycjom.
6. Wzrost liczby debiutów na giełdzie oraz większa aktywność inwestorów instytucjonalnych są kluczowe dla ożywienia polskiego rynku kapitałowego. Wprowadzenie programów wsparcia dla nowych spółek oraz promocja IPO mogą przyczynić się do zwiększenia dynamiki rynku i przyciągnięcia nowych inwestycji.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Aktualizacja Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego: Należy zaktualizować istniejącą strategię, aby uwzględnić nowe priorytety rozwojowe, takie jak zwiększenie liczby debiutów giełdowych oraz poprawa relacji kapitalizacji spółek giełdowych do PKB. To podejście ma na celu wzmocnienie roli Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie jako kluczowego mechanizmu finansującego rozwój polskich firm.
2. Wzmocnienie Nadzoru Rynku Kapitałowego: Konieczne jest ustanowienie dedykowanej instytucji państwowej odpowiedzialnej za nadzór nad rynkiem kapitałowym, z wyraźnym rozdzieleniem funkcji nadzorczych od innych sektorów finansowych. Taka instytucja powinna dysponować odpowiednim budżetem, aby skutecznie realizować swoje zadania i wspierać rozwój GPW.
3. Reforma Systemu Emerytalnego: Wprowadzenie reform w systemie emerytalnym, które umożliwią jasne rozdzielenie części kapitałowej od repartycyjnej. Dobrowolny filar kapitałowy powinien być zdefiniowany jako narzędzie wspierające elastyczne kształtowanie aktywności zawodowej osób po 60. roku życia, co przyczyni się do zwiększenia ich uczestnictwa w rynku pracy.
4. Promowanie Prywatyzacji i Uwłaszczenia Obywateli: Należy dążyć do prywatyzacji większości spółek skarbu państwa notowanych na giełdzie, co pozwoli na uwłaszczenie obywateli na ich majątku. Warto wykorzystać przekształcone fundusze emerytalne, aby zapewnić, że większość udziałów pozostanie w rękach krajowych instytucji.
5. Obniżenie Kosztów Inwestowania: W celu zwiększenia atrakcyjności rynku kapitałowego dla inwestorów, konieczne jest podjęcie działań mających na celu obniżenie relatywnie wysokich kosztów inwestowania. To może obejmować uproszczenie procedur oraz wprowadzenie korzystniejszych regulacji dla inwestorów indywidualnych.
6. Edukacja i Promocja Rynku Kapitałowego: Wprowadzenie programów edukacyjnych mających na celu zwiększenie świadomości obywateli na temat korzyści płynących z inwestowania na rynku kapitałowym. Takie działania mogą przyczynić się do wzrostu liczby inwestorów oraz poprawy ogólnej kondycji rynku.