RAPORT BUDŻETOWY.
Autor: Zespół Pracy dla Polski
Data publikacji: 05/12/2024
Tematyka: Administracja publiczna | Ekonomia | Polityka
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Dokument omawia proces opracowywania budżetu państwa na rok 2025, wskazując na kluczowe zmiany w stabilizującej regule wydatkowej (SRW) oraz prognozy makroekonomiczne. Wskazano, że rewizja budżetu może być uzasadniona nieprzewidywalnymi zdarzeniami, które wpływają na sytuację społeczną i gospodarczą. Polska planuje dostosowanie fiskalne na poziomie 0,25% PKB w 2025 roku, z większymi cięciami wydatków w kolejnych latach, co może być związane z nadchodzącymi wyborami prezydenckimi.
Rząd przewiduje różne działania wspierające redukcję deficytu, takie jak utrzymanie progów PIT, urealnienie stawek akcyzowych oraz przywrócenie standardowej stawki VAT na żywność. Zmiany w klauzuli wyjścia z SRW umożliwiają jej zawieszenie w przypadku wprowadzenia stanów nadzwyczajnych lub znacznego spowolnienia gospodarczego.
Dokument podkreśla również sprzeczności między prognozami a zapowiedziami rządu, zwracając uwagę na potrzebę wyjaśnienia tych niezgodności. W kontekście budżetu na 2025 rok, omawiane są również obietnice koalicji oraz kwestie podatkowe, które mają istotny wpływ na finanse publiczne. Całość dokumentu ma na celu dostarczenie rzetelnych informacji o stanie finansów publicznych w Polsce.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie stabilizacyjnej reguły wydatkowej (SRW) oraz jej rozszerzenie na państwowe fundusze celowe stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia dyscypliny budżetowej i zapewnienia stabilności finansów publicznych, co zostało pozytywnie ocenione przez Komisję Europejską.
2. Proces opracowywania ustawy budżetowej wymaga uwzględnienia aktualnych prognoz makroekonomicznych oraz konsultacji z partnerami społecznymi, co podkreśla znaczenie transparentności i współpracy w kształtowaniu polityki fiskalnej.
3. Wprowadzenie klauzuli wyjścia z SRW w przypadku stanów nadzwyczajnych lub znacznego spowolnienia gospodarczego wskazuje na elastyczność systemu finansowego, umożliwiając rządowi reagowanie na nieprzewidziane kryzysy gospodarcze.
4. Rewizja prognoz makroekonomicznych przez Ministerstwo Finansów może budzić wątpliwości co do rzetelności przedstawianych danych, co może prowadzić do obaw o rzeczywisty stan deficytu i długu publicznego.
5. Sprzeczności pomiędzy pisemnymi prognozami a werbalnymi zapowiedziami rządu dotyczące polityki fiskalnej, takie jak podwyższenie kwoty wolnej od podatku przy braku cięć w wydatkach społecznych, mogą prowadzić do utraty zaufania społecznego i destabilizacji polityki budżetowej.
6. Niespełnione obietnice koalicji rządowej w zakresie wydatków na kluczowe obszary, takie jak obronność czy zdrowie, mogą negatywnie wpłynąć na długoterminowy rozwój społeczno-gospodarczy kraju oraz na jakość życia obywateli.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie elastyczności w stosowaniu klauzuli wyjścia z stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) poprzez umożliwienie jej aktywacji w przypadku wprowadzenia stanów nadzwyczajnych lub znacznego spowolnienia gospodarczego, co pozwoli na szybsze reagowanie na nieprzewidziane kryzysy.
2. Opracowanie kompleksowego, wieloletniego planu finansów publicznych, który uwzględniałby nie tylko roczne prognozy, ale także długoterminowe cele rozwojowe, co pozwoli na lepsze zarządzanie budżetem i stabilność finansową w obliczu zmieniających się warunków gospodarczych.
3. Zwiększenie transparentności w procesie budżetowym poprzez regularne publikowanie aktualizacji dotyczących prognoz makroekonomicznych oraz ich wpływu na deficyt i dług publiczny, co umożliwi obywatelom oraz instytucjom lepsze zrozumienie sytuacji finansowej państwa.
4. Wzmocnienie współpracy z partnerami społecznymi w ramach Rady Dialogu Społecznego, aby uwzględniać ich uwagi i postulaty w procesie opracowywania budżetu, co przyczyni się do większej akceptacji społecznej dla podejmowanych decyzji finansowych.
5. Przeprowadzenie analizy ryzyk związanych z geopolitycznymi napięciami oraz ich potencjalnym wpływem na gospodarkę, co pozwoli na lepsze przygotowanie się na ewentualne kryzysy i dostosowanie polityki budżetowej do zmieniających się warunków.
6. Zainwestowanie w programy mające na celu zwiększenie odporności gospodarki na wstrząsy zewnętrzne, takie jak rozwój infrastruktury oraz wsparcie dla innowacji, co przyczyni się do długoterminowego wzrostu gospodarczego i stabilności finansowej.