Wybory parlamentarne w Polsce 2023. Obserwacja społeczna.
Data publikacji: 2024
Tematyka: Administracja publiczna | Polityka | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport z misji obserwacyjnej wyborów parlamentarnych w Polsce 2023 przedstawia kluczowe obserwacje oraz rekomendacje dotyczące procesu wyborczego. Zidentyfikowano istotne problemy związane z naruszeniem zasady tajności głosowania, które występowały w różnych formach, takich jak niewystarczająca liczba miejsc zapewniających prywatność oraz brak reakcji członków komisji na grupowe głosowanie. Wskazano na potrzebę unowocześnienia szkoleń dla członków obwodowych komisji wyborczych, co obejmuje publikację wytycznych z wyprzedzeniem oraz wprowadzenie nowoczesnych metod szkoleniowych.
Zaleca się również stabilność prawa wyborczego poprzez unikanie zmian legislacyjnych na krótko przed wyborami oraz automatyczną korektę podziału mandatów w okręgach wyborczych. Wskazano na konieczność lepszego przygotowania członków komisji, co ma na celu zwiększenie efektywności ich pracy oraz poprawę jakości przeprowadzanych wyborów.
Raport podkreśla znaczenie równości głosu oraz transparentności procesu wyborczego, co jest kluczowe dla zaufania obywateli do systemu demokratycznego. Wnioski i rekomendacje zawarte w dokumencie mają na celu poprawę przyszłych wyborów oraz zapewnienie ich zgodności z obowiązującymi standardami demokratycznymi.
Wnioski
Wnioski
1. Wprowadzenie krótkich terminów na zgłaszanie zastrzeżeń do sprawozdań finansowych komitetów wyborczych może ograniczać efektywność społecznej kontroli nad finansowaniem kampanii wyborczych, co sugeruje potrzebę rewizji przepisów w celu zapewnienia bardziej realistycznych ram czasowych dla analizy dokumentów.
2. Wykorzystanie zasobów publicznych w kampaniach wyborczych stwarza nierówności między komitetami wyborczymi, co podkreśla konieczność wprowadzenia regulacji mających na celu ograniczenie nadużyć i zapewnienie równości szans dla wszystkich uczestników procesu wyborczego.
3. Niewystarczające wyszkolenie członków obwodowych komisji wyborczych, szczególnie w zakresie kluczowych procesów, takich jak liczenie głosów, wskazuje na potrzebę systematycznego i kompleksowego szkolenia, które powinno być dostosowane do aktualnych wytycznych oraz procedur.
4. Zwiększenie liczby obwodów wyborczych za granicą w 2023 roku, w porównaniu do lat poprzednich, może świadczyć o dążeniu do poprawy dostępności głosowania dla obywateli, jednakże wymaga to dalszej analizy efektywności organizacji pracy komisji w kontekście zatwierdzania wyników.
5. Procedura uzyskiwania informacji publicznej (UDiP) w kontekście finansowania kampanii wyborczych jest czasochłonna i często nieefektywna, co sugeruje potrzebę uproszczenia i przyspieszenia tego procesu, aby umożliwić lepszą transparentność i dostęp do informacji dla obserwatorów i zainteresowanych stron.
6. Rekomendacje dotyczące stabilności prawa wyborczego oraz automatycznej korekty podziału mandatów w okręgach wyborczych wskazują na potrzebę wprowadzenia bardziej elastycznych i responsywnych mechanizmów legislacyjnych, które mogłyby lepiej odpowiadać na zmieniające się warunki polityczne i społeczne.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Wprowadzenie stabilności prawa wyborczego poprzez zakaz wprowadzania zmian legislacyjnych dotyczących prawa wyborczego w okresie krótszym niż sześć miesięcy przed zarządzeniem wyborów, co pozwoli na zapewnienie odpowiedniego czasu na adaptację i przygotowanie do nowych regulacji.
2. Umożliwienie automatycznej korekty podziału mandatów pomiędzy okręgi wyborcze w wyborach do Sejmu, co powinno być realizowane bez udziału parlamentu. Państwowa Komisja Wyborcza powinna mieć uprawnienia do ogłaszania liczby mandatów przypadających poszczególnym okręgom przed każdymi wyborami, co zwiększy przejrzystość i równość wyborów.
3. Zmiana formatu szkoleń dla członków obwodowych komisji wyborczych, aby uwzględniały nowoczesne metody nauczania oraz interaktywne elementy, co przyczyni się do lepszego przyswajania wiedzy i umiejętności niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia procesu głosowania.
4. Zniesienie 24-godzinnego limitu na przekazywanie wyników głosowania przez komisje obwodowe za granicą, co pozwoli na bardziej elastyczne i dokładne raportowanie wyników, a także zminimalizuje ryzyko błędów związanych z presją czasową.
5. Wprowadzenie systematycznego monitorowania i oceny efektywności działań podejmowanych przez komisje wyborcze oraz obserwatorów, co pozwoli na identyfikację obszarów wymagających poprawy oraz na wdrażanie najlepszych praktyk w przyszłych wyborach.
6. Zwiększenie udziału obserwatorów społecznych i międzynarodowych w procesie wyborczym, co przyczyni się do większej transparentności oraz zaufania społecznego do wyników wyborów, a także umożliwi wymianę doświadczeń i wiedzy na temat standardów demokratycznych.