Cztery żywioły dla samorządów
Autor: Fundacja Client Earth
Data publikacji: 27/03/2024
Tematyka: Energetyka | Gospodarka i rynek pracy | Ochrona środowiska | Samorząd terytorialny
Link źródłowy: kliknij tutaj
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportuStreszczenie
Streszczenie
Dokument „Cztery żywioły dla samorządów” przedstawia rekomendacje dla jednostek samorządu terytorialnego (JST) w kontekście osiągnięcia neutralności klimatycznej oraz zrównoważonego rozwoju. W obliczu rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatu, samorządy powinny podejmować konkretne działania, takie jak inwentaryzacja źródeł emisji gazów cieplarnianych oraz wzmocnienie lokalnych strategii energetycznych. Kluczowe jest również zwiększenie powierzchni terenów zielonych w miastach oraz tworzenie nowych obszarów chronionych, co przyniesie korzyści zarówno dla środowiska, jak i lokalnych społeczności.
Dokument podkreśla znaczenie edukacji mieszkańców oraz wsparcia w aplikowaniu o fundusze na projekty związane z poprawą jakości powietrza i odnawialnymi źródłami energii. Wzmocnienie kontroli przestrzegania norm jakości powietrza oraz integracja systemów monitoringu wód powierzchniowych to kolejne istotne rekomendacje. Współpraca z organizacjami pozarządowymi oraz rządem w zakresie ochrony przyrody i realizacji lokalnych projektów jest kluczowa dla efektywnego wdrażania proponowanych rozwiązań. Ostatecznie, dokument ma na celu wspieranie JST w tworzeniu polityk, które przyczynią się do zdrowego i zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych.
Wnioski
Wnioski
1. Zwiększenie powierzchni terenów zielonych: W celu poprawy jakości życia mieszkańców oraz ochrony bioróżnorodności, samorządy powinny dążyć do zwiększenia o 5% powierzchni wysokiej jakości terenów zielonych oraz obsadzenia 10% powierzchni miast i przedmieść drzewami. Takie działania są zgodne z unijnymi regulacjami i mają na celu wspieranie lokalnych ekosystemów.
2. Wdrożenie lokalnych planów adaptacji do zmian klimatu: Każda gmina oraz województwo powinny opracować plany adaptacji do zmian klimatu, które będą zawierały konkretne cele, harmonogram działań oraz metody monitorowania. Takie plany są niezbędne do skutecznego zarządzania ryzykiem związanym z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, takimi jak susze czy powodzie.
3. Edukacja i wsparcie w zakresie ochrony powietrza: Samorządy powinny zainwestować w edukację mieszkańców oraz wzmocnienie działań kontrolnych dotyczących jakości powietrza. Wprowadzenie ekodoradców w każdej gminie może znacząco ułatwić mieszkańcom dostęp do informacji o możliwościach poprawy jakości powietrza oraz aplikowania o środki na ten cel.
4. Inwentaryzacja emisji gazów cieplarnianych: Kluczowym krokiem w dążeniu do neutralności klimatycznej jest wprowadzenie obowiązkowej i zharmonizowanej metodologii pomiaru emisji gazów cieplarnianych na poziomie lokalnym. Ujednolicenie metodologii pozwoli samorządom na skuteczniejsze planowanie strategii dekarbonizacji oraz monitorowanie postępów w redukcji emisji.
5. Wzmocnienie lokalnego monitoringu wód: Niezbędne jest usprawnienie systemu monitoringu jakości wód powierzchniowych oraz wprowadzenie systemów ostrzeżeń powodziowych. Samorządy powinny zainwestować w przenośne urządzenia do pomiaru jakości wody, co pozwoli na szybsze identyfikowanie zanieczyszczeń i podejmowanie odpowiednich działań.
6. Tworzenie nowych obszarów chronionych: Samorządy powinny aktywnie analizować i wspierać inicjatywy lokalnych społeczności oraz organizacji pozarządowych dotyczące tworzenia nowych obszarów chronionych. Ochrona przyrody w formie parków narodowych czy rezerwatów przyrody nie tylko wspiera lokalne ekosystemy, ale także przyczynia się do rozwoju lokalnej gospodarki i turystyki.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Opracowanie gminnych strategii gospodarowania wodami opadowymi: Samorządy powinny przyjąć kompleksowe strategie dotyczące zarządzania wodami opadowymi, które pozwolą na efektywne wykorzystanie zasobów wodnych, ochronę przed powodziami oraz minimalizację strat wody deszczowej. Wdrożenie takich strategii, jak w przypadku Wrocławia, przyczyni się do zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska.
2. Utworzenie punktów informacyjno-doradczych (zielonych okienek): Każda gmina powinna stworzyć punkt informacyjno-doradczy, który będzie wspierał mieszkańców w zakresie projektów związanych z energetyką obywatelską oraz ochroną powietrza. Taki punkt powinien oferować pomoc w pozyskiwaniu funduszy na wymianę źródeł ciepła oraz termomodernizację budynków, co przyczyni się do walki z ubóstwem energetycznym.
3. Przygotowanie lokalnych planów adaptacji do zmian klimatu: W każdej gminie oraz województwie powinny być opracowane plany adaptacji do zmian klimatu, które będą zawierały cele, harmonogram działań oraz metody monitorowania. Plany te powinny uwzględniać specyfikę lokalnych zagrożeń, takich jak susze czy powodzie, oraz proponować konkretne działania mające na celu ich minimalizację.
4. Zwiększenie powierzchni terenów zielonych: Samorządy powinny dążyć do zwiększenia o 5% powierzchni wysokiej jakości terenów zielonych w miastach oraz obsadzenia 10% powierzchni drzewami. Takie działania nie tylko poprawią jakość życia mieszkańców, ale również przyczynią się do ochrony bioróżnorodności i redukcji zanieczyszczeń powietrza.
5. Wzmocnienie działań w zakresie ochrony powietrza: Gminy powinny zaktualizować swoje plany dotyczące ochrony powietrza, w tym przeprowadzić inwentaryzację źródeł ciepła oraz wprowadzić działania edukacyjne mające na celu eliminację kotłów na paliwa stałe. Wzmocnienie kontroli nad przestrzeganiem norm jakości powietrza jest kluczowe dla poprawy zdrowia publicznego.
6. Utworzenie stanowiska gminnego doradcy klimatycznego: Każda gmina powinna zatrudnić doradcę klimatycznego, który będzie odpowiedzialny za przygotowanie i wdrażanie polityki dotyczącej ochrony klimatu. Doradca ten powinien również oceniać inwestycje gminne pod kątem ich wpływu na zmiany klimatyczne, co pozwoli na lepsze planowanie i realizację działań proekologicznych.
Te rekomendacje mają na celu wspieranie samorządów w dążeniu do zrównoważonego rozwoju oraz adaptacji do zmieniających się warunków klimatycznych.