Program „Czyste Powietrze” – cele, wyzwania i rekomendacje
Autor: Konfederacja Lewiatan
Data publikacji: 2024
Tematyka: Administracja publiczna | Energetyka | Infrastruktura | Ochrona środowiska | Prawo
Link źródłowy: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Program „Czyste Powietrze” ma na celu poprawę jakości powietrza poprzez wsparcie finansowe dla inwestycji w efektywność energetyczną budynków. Jednakże, proces aplikacji i wypłaty dotacji jest zbyt skomplikowany i czasochłonny, co zniechęca potencjalnych beneficjentów. Wysoka liczba błędów w audytach energetycznych oraz brak monitorowania rzeczywistych efektów programu wpływają na jego efektywność. Wykonawcy często podnoszą ceny usług, co jest wynikiem długiego oczekiwania na płatności, co z kolei prowadzi do wzrostu kosztów dla klientów.
Rekomendacje obejmują uproszczenie procedur weryfikacji wniosków, ujednolicenie zasad działania wojewódzkich funduszy oraz zwiększenie zaangażowania inżynierów i architektów w proces programowania. Należy również poprawić komunikację między instytucjami a beneficjentami, aby zwiększyć przewidywalność i szybkość wypłat. Wprowadzenie dedykowanych narzędzi informatycznych oraz zmniejszenie liczby wymaganych dokumentów może przyczynić się do usprawnienia całego procesu. Kluczowe jest także obniżenie oprocentowania kredytów oraz zapewnienie lepszej informacji o możliwościach finansowania, co zwiększy atrakcyjność programu i zaangażowanie kapitału zwrotnego.
Wnioski
Wnioski
1. Potrzeba standaryzacji procesów: Istnieje pilna konieczność ujednolicenia metod oceny wniosków oraz procedur działania w Wojewódzkich Funduszach Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w całej Polsce. Standaryzacja ta przyczyni się do skrócenia czasu rozpatrywania wniosków oraz zwiększenia przewidywalności procesu dla beneficjentów i wykonawców.
2. Zwiększenie dostępności kredytów: Obniżenie oprocentowania kredytów dedykowanych w ramach programu „Czyste Powietrze” oraz likwidacja górnej granicy dochodu dla beneficjentów mogą znacząco zwiększyć atrakcyjność oferty kredytowej. Umożliwi to szerszy dostęp do finansowania dla osób o niższych dochodach, co jest kluczowe w kontekście walki z ubóstwem energetycznym.
3. Wzmocnienie komunikacji i edukacji: Niezbędne jest zorganizowanie kompleksowej kampanii informacyjno-edukacyjnej, która zwiększy świadomość społeczną na temat możliwości korzystania z programu. Utworzenie punktów konsultacyjnych w gminach oraz prowadzenie otwartego dialogu z różnymi interesariuszami pozwoli na lepsze zrozumienie zasad programu i jego korzyści.
4. Automatyzacja procesów: Wprowadzenie nowoczesnych narzędzi informatycznych do wstępnej weryfikacji wniosków oraz automatyzacja procesów rozliczeniowych mogą znacząco przyspieszyć cały proces. Zmniejszy to liczbę błędów oraz uprości procedury, co jest kluczowe dla zwiększenia efektywności programu.
5. Zwiększenie zaliczek dla najuboższych: Propozycja zwiększenia wysokości zaliczek dla najuboższych beneficjentów z 50% do minimum 70% może ułatwić realizację inwestycji, zwłaszcza w przypadku osób, które nie dysponują własnymi środkami. Wprowadzenie dodatkowych mechanizmów kontrolnych jest jednak niezbędne, aby zminimalizować ryzyko nadużyć.
6. Zarządzanie ryzykiem i kontrola: Wzrost intensywności zaliczek oraz skrócenie czasu obsługi wniosków powinny być połączone z odpowiednimi mechanizmami kontrolnymi, aby zminimalizować ryzyko nadużyć, szczególnie wśród najbardziej wrażliwych grup beneficjentów. Umożliwi to nie tylko ochronę funduszy publicznych, ale także zwiększy zaufanie do programu.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Standaryzacja procesów oceny wniosków: Należy wprowadzić jednolitą metodologię oceny wniosków w całej Polsce, aby zminimalizować różnice w praktykach poszczególnych Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Ujednolicenie procedur przyczyni się do skrócenia czasu rozpatrywania wniosków oraz zwiększenia przejrzystości procesu.
2. Zwiększenie dostępności informacji: Warto zainwestować w rozwój platformy informacyjnej, która będzie zawierać materiały edukacyjne dotyczące najczęściej popełnianych błędów przy doborze urządzeń, takich jak pompy ciepła czy instalacje fotowoltaiczne. Powinny się tam znaleźć również pytania, które inwestorzy powinni zadawać wykonawcom, co pomoże w podniesieniu jakości usług.
3. Usprawnienie komunikacji z beneficjentami: Należy zorganizować regularne dni otwarte oraz spotkania informacyjne w gminach, aby umożliwić bezpośredni kontakt między doradcami energetycznymi a potencjalnymi wnioskodawcami. Taki dialog pozwoli na lepsze zrozumienie potrzeb beneficjentów oraz dostosowanie oferty programu do ich oczekiwań.
4. Wprowadzenie listy wiarygodnych wykonawców: Proponuje się stworzenie i regularne aktualizowanie listy rekomendowanych wykonawców, którzy zrealizowali projekty w ramach programu „Czyste Powietrze”. Taka lista powinna być dostępna na stronach WFOŚiGW, co ułatwi inwestorom znalezienie rzetelnych firm oraz zwiększy konkurencyjność na rynku.
5. Automatyzacja procesów rozliczeniowych: Należy zainwestować w systemy informatyczne, które zautomatyzują procesy związane z weryfikacją wniosków oraz rozliczaniem dotacji. Automatyzacja przyczyni się do szybszego i bardziej efektywnego przetwarzania dokumentów, co zredukuje stres związany z długim oczekiwaniem na wypłatę środków.
6. Edukacja i wsparcie dla doradców energetycznych: Warto zainwestować w programy szkoleniowe dla doradców energetycznych, aby zwiększyć ich kompetencje w zakresie dostępnych dotacji oraz technologii proekologicznych. Lepsze przygotowanie doradców pozwoli na skuteczniejsze wsparcie inwestorów oraz przyczyni się do większej liczby zrealizowanych projektów w ramach programu.