Religia a społeczeństwo obywatelskie w Polsce na początku XXI wieku
Data publikacji: 01/2024
Tematyka: Polityka społeczna
Informacja prasowa: kliknij tutaj
Skopiuj link do raportu
Streszczenie
Streszczenie
Raport stanowi analizę roli religii, zwłaszcza Kościoła katolickiego, w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego w Polsce na początku XXI wieku. Po okresie marginalizacji religii w czasach komunizmu, po 1989 roku obserwuje się jej odnowioną obecność i aktywność w trzecim sektorze gospodarczym oraz społecznym.
Autor podkreśla, iż organizacje religijne stanowią znaczącą część podmiotów sektora non-profit, angażując liczne grupy społeczne w działania wolontariackie i prospołeczne, co stanowi swoisty kapitał społeczny. Kapitał ten jest jednak w dużej mierze specyficzny, skoncentrowany na małych wspólnotach lokalnych.
Przeanalizowany jest także kontekst prawny regulujący relacje państwo–kościół oraz wpływ historyczny tych stosunków na współczesne funkcjonowanie religii w sferze publicznej. Raport wskazuje, że instytucjonalizacja religijnych organizacji wśród innych podmiotów trzeciego sektora wzmacnia społeczne oddziaływanie religii, co ma istotne znaczenie dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce.
Wnioski
Wnioski
1. Kształtowanie się relacji państwa i związków wyznaniowych po 1989 roku stworzyło specyficzny model, który umożliwia autonomię i aktywność społeczną organizacji religijnych.
2. Aktywność społeczna wynikająca z działalności podmiotów religijnych przejawia się zarówno w formach wsparcia społecznego, jak i świadczenia usług społecznych.
3. Moralność religijna, oparta na nauczaniu Kościoła katolickiego, kształtuje postawy prospołeczne i zaangażowanie obywatelskie wśród wiernych.
4. Proces instytucjonalizacji religii w społeczeństwie obywatelskim nie osłabia, lecz raczej wzmacnia rolę religii jako podmiotu społecznego i źródła kapitału społecznego.
Główne rekomendacje
Główne rekomendacje
1. Należy wspierać rozwój i integrację organizacji religijnych w ramach trzeciego sektora, uwzględniając ich potencjał społeczny i kapitał integracyjny.
2. Konieczne jest dalsze badanie i monitorowanie roli religii jako czynnika aktywizującego społeczeństwo obywatelskie, szczególnie w kontekście lokalnym.
3. W polityce społecznej wskazane jest uwzględnienie specyfiki organizacji religijnych jako ważnych partnerów w realizacji działań na rzecz wspólnot lokalnych.
4. Powinno się dążyć do klarownego i stabilnego uregulowania prawnego relacji państwo–kościół, aby zapewnić autonomię oraz efektywność działań organizacji religijnych.